Data Act 2023/2854 PL

1. Użytkownicy, posiadacze danych i odbiorcy danych mają dostęp do organów rozstrzygania sporów, certyfikowanych zgodnie z ust. 5 niniejszego artykułu, na potrzeby rozstrzygania sporów na podstawie art. 4 ust. 3 i ust. 9 oraz art. 5 ust. 12, a także sporów w sprawie sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących zasad i przejrzystego sposobu udostępnienia danych zgodnie z niniejszym rozdziałem i rozdziałem IV.

2. Organy rozstrzygania sporów informują zainteresowane strony o wysokości opłat lub o mechanizmach stosowanych do ustalania wysokości opłat, zanim strony te wystąpią o wydanie decyzji.

3. W przypadku sporów wniesionych do organu rozstrzygania sporów na podstawie art. 4 ust. 3 i ust. 9 oraz art. 5 ust. 12, jeżeli organ rozstrzygania sporów rozstrzygnie spór na korzyść użytkownika lub odbiorcy danych, posiadacz_danych ponosi wszelkie opłaty nałożone przez organ rozstrzygania sporów i zwraca użytkownikowi lub odbiorcy danych wszelkie inne rozsądne koszty poniesione w związku z rozstrzygnięciem sporu. Jeżeli organ rozstrzygania sporów rozstrzygnie spór na korzyść posiadacza danych, użytkownik lub odbiorca_danych nie są zobowiązani do zwrócenia opłat ani innych kosztów, które posiadacz_danych poniósł lub ma ponieść w związku z rozstrzygnięciem sporu, chyba że organ rozstrzygania sporów uzna, że użytkownik lub odbiorca_danych w oczywisty sposób działali w złej wierze.

4. Klienci i dostawcy usług przetwarzania danych mają dostęp do organów rozstrzygania sporów, certyfikowanych zgodnie z ust. 5 niniejszego artykułu, na potrzeby rozstrzygania sporów dotyczących naruszeń praw klientów i niewywiązania się z obowiązków przez dostawców usług przetwarzania danych, zgodnie z art. 23 do 31.

5. Państwo członkowskie, w którym ma siedzibę organ rozstrzygania sporów, na wniosek tego organu dokonuje jego certyfikacji, jeżeli organ ten wykazał, że spełnia wszystkie następujące warunki:

a)	jest bezstronny i niezależny oraz będzie wydawać decyzje zgodnie z jasnym, niedyskryminującym i sprawiedliwym regulaminem wewnętrznym;

b)	dysponuje niezbędną wiedzą ekspercką, w szczególności na temat sprawiedliwych, stosownych i niedyskryminujących zasad, w tym rekompensaty, oraz przejrzystego sposobu udostępniania danych, która to wiedza pozwala organowi na skuteczne ustalanie tych zasad;

c)	jest łatwo dostępny za pośrednictwem technologii łączności elektronicznej;

d)	ma możliwość przyjmowania decyzji w sposób szybki, skuteczny i oszczędny w co najmniej jednym języku urzędowym Unii.

6. Państwa członkowskie zgłaszają Komisji organy rozstrzygania sporów certyfikowane zgodnie z ust. 5. Komisja publikuje wykaz tych organów na specjalnej stronie internetowej i na bieżąco go aktualizuje.

7. Organy rozstrzygania sporów odmawiają rozpatrzenia wniosku o rozstrzygnięcie sporu, który został już wniesiony do innego organu rozstrzygania sporów, bądź do sądu lub trybunału państwa członkowskiego.

8. Organy rozstrzygania sporów dają stronom możliwość wyrażenia, w rozsądnym terminie, swojego stanowiska w sprawach wniesionych przez te strony do tych organów. W tym kontekście każda strona sporu otrzyma stanowiska drugiej strony sporu oraz wszelkie opinie ekspertów. Stronom zapewnia się możliwość ustosunkowania się do tych stanowisk i opinii.

9. Organy rozstrzygania sporów przyjmują decyzję w skierowanych do nich sprawach w ciągu 90 dni od otrzymania wniosku zgodnie z ust. 1 i 4. Decyzje te sporządza się na piśmie lub na trwałym nośniku i opatruje uzasadnieniem.

10. Organy rozstrzygania sporów sporządzają i podają do wiadomości publicznej roczne sprawozdania z działalności. Roczne sprawozdania zawierają w szczególności następujące informacje ogólne:

a)	zbiorcze podsumowanie wyników sporów;

b)	średni czas rozstrzygania sporów;

c)	najczęstsze powody sporów.

11. Aby ułatwić wymianę informacji i najlepszych praktyk, organ rozstrzygania sporów może zdecydować o dodaniu do sprawozdania, o którym mowa w ust. 10, zaleceń dotyczących metod zapobiegania problemom lub ich rozwiązywania.

12. Decyzja organu rozstrzygającego spory jest wiążąca dla stron wyłącznie wtedy, gdy strony wyraźnie zgodziły się na jej wiążący charakter przed rozpoczęciem postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu.

13. Niniejszy artykuł nie wpływa na prawa stron do dochodzenia skutecznego środka prawnego przed sądem lub trybunałem państwa członkowskiego.

Artykuł 15

Wyjątkowa potrzeba wykorzystania danych

1. Wyjątkowa potrzeba wykorzystania określonych danych w rozumieniu niniejszego rozdziału jest ograniczona w czasie i zakresie i uznaje się, że istnieje wyłącznie w następujących okolicznościach:

a)	gdy żą dane dane są niezbędne do zareagowania na niebezpieczeństwo_publiczne, a organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii nie są w stanie skutecznie i na czas pozyskać takich danych w alternatywny sposób na równoważnych warunkach;

w okolicznościach nieobjętych lit. a) i wyłącznie w przypadku danych nieosobowych, gdy:

(i)

organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii działają na podstawie prawa Unii lub prawa krajowego i zidentyfikowały konkretne dane, których brak uniemożliwia im wykonanie konkretnego zadania realizowanego w interesie publicznym, które jest wyraźnie przewidziane prawem, takiego jak tworzenie statystyki publicznej lub łagodzenie niebezpieczeństwa publicznego lub przywracanie stanu wyjściowego po jego wystąpieniu; oraz

(ii)

organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii wyczerpały wszystkie inne dostępne im sposoby pozyskania takich danych, w tym zakup danych nieosobowych na rynku poprzez zaoferowanie stawek rynkowych, powołanie się na istniejące obowiązki udostępniania danych lub poprzez przyjęcie nowych środków ustawodawczych, które mogłyby zagwarantować dostępność danych na czas.

2. Ust. 1 lit. b) nie ma zastosowania do mikroprzedsiębiorstw ani do małych przedsiębiorstw.

3. Obowiązek wykazania, że organ_sektora_publicznego nie był w stanie pozyskać danych nieosobowych poprzez ich zakup na rynku, nie ma zastosowania, w przypadku gdy konkretnym zadaniem realizowanym w interesie publicznym jest tworzenie statystyki publicznej i gdy na zakup danych nie zezwala prawo krajowe.

Artykuł 17

Wnioski o udostępnienie danych

1. Występując z wnioskiem o dane na podstawie art. 14, organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii:

a)	określają, jakie dane, w tym odpowiednie meta dane niezbędne do interpretacji i wykorzystania tych danych, są potrzebne;

b)	wykazują, że spełnione zostały warunki wyjątkowej potrzeby, o której mowa w art. 15 i na podstawie której występuje się z wnioskiem o dane;

c)	wyjaśniają cel wniosku, planowane wykorzystanie żądanych danych, w tym, w stosownym przypadku, przez osobę trzecią zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu, czas tego wykorzystywania oraz w stosownym przypadku sposób, w jaki przetwarzanie danych osobowych ma odpowiedzieć na wyjątkową potrzebę;

d)	w miarę możliwości określają, kiedy można się spodziewać, że dane zostaną usunięte przez wszystkie strony, które mają do nich dostęp;

e)	uzasadniają wybór posiadacza danych, do którego skierowany jest wniosek;

f)	wymieniają inne organy sektora publicznego, lub Komisję, Europejski Bank Centralny lub organy_Unii oraz osoby trzecie, z którymi żą dane dane mają być dzielone;

jeżeli żądanymi danymi są dane osobowe, określają niezbędne i proporcjonalne środki techniczne i organizacyjne służące wdrożeniu zasad ochrony danych i niezbędnych zabezpieczeń, takich jak poziom agregacji lub pseudonimizacji, oraz czy posiadacz_danych może dokonać pseudonimizacji przed udostępnieniem danych;

h)	podają podstawę prawną konkretnego zadania realizowanego w interesie publicznym organu publicznego, Komisji, Europejskiego Banku Centralnego lub organu Unii, w związku z którym występuje się z wnioskiem o dane;

i)	określają termin, w którym dane mają zostać udostępnione oraz termin, o którym mowa w art. 18 ust. 2, w którym posiadacz_danych może odmówić lub wnosić o zmianę wniosku;

j)	dokładają wszelkich starań, aby zastosowanie się do wniosku o dane nie skutkowało odpowiedzialnością posiadacza danych za naruszenie prawa Unii lub prawa krajowego.

2. Wniosek o dane złożony na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu:

a)	jest składany na piśmie i sformułowany jasnym, zwięzłym i prostym językiem zrozumiałym dla posiadacza danych;

b)	zawiera szczegóły dotyczące rodzaju żądanych danych i odnosi się do danych, nad którymi posiadacz_danych ma kontrolę w momencie składania wniosku;

c)	jest proporcjonalny do wyjątkowej potrzeby i należycie uzasadniony w odniesieniu do szczegółowości i ilości żądanych danych oraz częstotliwości dostępu do żądanych danych;

d)	respektuje prawnie uzasadnione cele posiadacza danych, w tym obowiązek zapewnienia ochrony tajemnic przedsiębiorstwa, zgodnie z art. 19 ust. 3, oraz uwzględniając koszty i działania wymagane do udostępnienia danych;

dotyczy danych nieosobowych i zawiera żądanie udostępnienia spseudonimizowanych danych osobowych wyłącznie wtedy, gdy wykazano, że data nieosobowe nie są wystarczające w celu odpowiedzi na wyjątkową potrzebę wykorzystania danych, zgodnie z art. 15 ust. 1 lit. a), i określa środki techniczne i organizacyjne, które zostaną zastosowane, aby chronić te dane osobowe;

f)	informuje posiadacza danych o karach nakładanych na podstawie art. 40 przez właściwy organ wyznaczony zgodnie z w art. 37 w przypadku niezastosowania się do wniosku;

w przypadku gdy wniosek jest złożony przez organ_sektora_publicznego, zostaje przekazany koordynatorowi danych, o którym mowa w art. 37, w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma organ_sektora_publicznego, a organ ten bez zbędnej zwłoki podaje wniosek do wiadomości publicznej w internecie, chyba że koordynator danych uzna takie podanie do wiadomości za zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego;

h)	w przypadku gdy wniosek jest złożony przez Komisję, Europejski Bank Centralny lub organ Unii bez zbędnej zwłoki podają one swoje wnioski do wiadomości publicznej w internecie;

i)	w przypadku gdy dotyczy danych osobowych, bez zbędnej zwłoki zostaje o nim powiadomiony organ nadzorczy odpowiedzialny za monitorowanie stosowania rozporządzenia (UE) 2016/679 w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma organ_sektora_publicznego.

Europejski Bank Centralny i organy_Unii informują Komisję o swoich wnioskach.

3. Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii nie udostępniają danych pozyskanych na podstawie niniejszego rozdziału do ponownego wykorzystania zdefiniowanego w art. 2 pkt 2 rozporządzenia (UE) 2022/868 lub art. 2 pkt 11 dyrektywy (UE) 2019/1024. Rozporządzenie (UE) 2022/868 i dyrektywa (UE) 2019/1024 nie mają zastosowania do danych będących w posiadaniu organów sektora publicznego i pozyskanych na podstawie niniejszego rozdziału.

4. Ust. 3 niniejszego artykułu nie uniemożliwia organowi sektora publicznego ani Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu lub organowi Unii wymiany danych pozyskanych na podstawie niniejszego rozdziału z innym organem sektora publicznego, Komisją, Europejskim Bankiem Centralnym lub organem Unii w celu wypełnienia zadań, o których mowa w art. 15, określonych we wniosku zgodnie z ust. 1 lit. f) niniejszego artykułu, ani udostępnienia danych osobie trzeciej, w przypadku gdy zleciły tej osobie trzeciej – w drodze publicznie dostępnej umowy – kontrole techniczne lub inne funkcje. Do takich osób trzecich zastosowanie mają obowiązki nałożone na organy sektora publicznego na podstawie art. 19, w szczególności zabezpieczenia służące ochronie tajemnic przedsiębiorstwa. W przypadku gdy organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii przesyłają lub udostępniają dane na podstawie niniejszego ustępu, bez zbędnej zwłoki powiadamiają o tym posiadacza danych, od którego otrzymały dane.

5. W przypadku gdy posiadacz_danych uzna, że naruszone zostały prawa przysługujące mu na podstawie niniejszego rozdziału poprzez przesłanie lub udostępnienie danych, może złożyć skargę do właściwego organu, wyznaczonego zgodnie z art. 37, w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę.

6. Na podstawie niniejszego artykułu Komisja opracowuje wzór wniosku.

Artykuł 20

Rekompensata w przypadkach wyjątkowej potrzeby

1. Posiadacze danych inni niż mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa nieodpłatnie udostępniają dane niezbędne do zareagowania na niebezpieczeństwo_publiczne na podstawie art. 15 ust. 1 lit. a). Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Banki Centralny lub organ Unii, które otrzymały dane, zapewniają publiczne uznanie posiadaczowi danych, jeżeli posiadacz_danych o to wystąpi.

2. Posiadacz danych jest uprawniony do zasadnej rekompensaty za udostępnienie danych zgodnie z wnioskiem złożonym na podstawie art. 15 ust. 1 lit. b). Rekompensata taka pokrywa koszty techniczne i organizacyjne poniesione w celu zastosowania się do wniosku, w tym w stosownym przypadku koszty anonimizacji, pseudonimizacji, agregacji i dostosowania technicznego, powiększone o rozsądną marżę. Na żądanie organu sektora publicznego, Komisji, Europejskiego Banku Centralnego lub organu Unii posiadacz_danych przedstawia informacje o podstawie obliczenia kosztów i rozsądnej marży.

3. Ust. 2 ma zastosowanie także wtedy, gdy o rekompensatę za udostępnienie danych występują mikro przedsiębiorstwo lub małe przedsiębiorstwo.

4. Posiadacze danych nie mogą domagać się rekompensaty za udostępnienie danych zgodnie z wnioskiem wystosowanym na podstawie art. 15 ust. 1 lit. b), jeżeli konkretnym zadaniem realizowanym w interesie publicznym jest tworzenie statystyki publicznej i jeżeli prawo krajowe nie zezwala na sprzedaż danych. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję, jeżeli prawo krajowe nie zezwala na sprzedaż danych na potrzeby tworzenia statystyki publicznej.

5. W przypadku gdy organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii nie zgadzają się z wysokością rekompensaty żą danej przez posiadacza danych, mogą złożyć skargę do właściwego organu wyznaczonego zgodnie z art. 37 w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę.

Artykuł 21

Dzielenie się danymi pozyskanymi w ramach wyjątkowej potrzeby z organizacjami badawczymi lub urzędami statystycznymi

1. Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii są uprawnione do dzielenia się danymi otrzymanymi w ramach niniejszego rozdziału:

a)	z osobami fizycznymi lub organizacjami na potrzeby prowadzenia badań naukowych lub analiz zgodnych z celem, w którym wystąpiono o dane; lub

b)	z krajowymi urzędami statystycznymi i Eurostatem do celów tworzenia statystyki publicznej.

2. Osoby fizyczne lub organizacje otrzymujące dane na podstawie ust. 1 prowadzą działalność o charakterze niekomercyjnym lub w kontekście misji interesu publicznego uznanej w prawie Unii lub w prawie krajowym. Nie zaliczają się do nich organizacje znajdujące się pod znacznym wpływem przedsiębiorstw komercyjnych, który mógłby skutkować preferencyjnym dostępem do wyników badań.

3. Osoby fizyczne lub organizacje otrzymujące dane na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu przestrzegają tych samych obowiązków, które mają zastosowanie do organów sektora publicznego, Komisji, Europejskiego Banku Centralnego lub organów Unii na podstawie art. 17 ust. 3 i art. 19.

4. Niezależnie od art. 19 ust. 1 lit. c) osoby fizyczne lub organizacje otrzymujące dane na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu mogą zachować dane otrzymane w celu, w którym o nie wystąpiono, maksymalnie przez sześć miesięcy po usunięciu danych przez organy sektora publicznego, Komisję, Europejski Bank Centralny i organy_Unii.

5. W przypadku gdy organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank Centralny lub organ Unii zamierzają przesłać lub udostępnić dane na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu, bez zbędnej zwłoki powiadamiają o tym posiadacza danych, od którego otrzymano dane, podając dane identyfikacyjne i kontaktowe organizacji lub osoby fizycznej otrzymujących dane, cel przesłania lub udostępnienia danych, okres, przez który dane będą wykorzystywane, oraz zastosowane techniczne i organizacyjne środki ochrony, w tym jeżeli w grę wchodzą dane osobowe lub tajemnice przedsiębiorstwa. W przypadku gdy posiadacz_danych nie zgadza się na przesłanie lub udostępnienie danych, może złożyć skargę do właściwego organu wyznaczonego zgodnie z art. 37, w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę.

whereas

keyboard_tab Data Act 2023/2854 PL

Data Act 2023/2854 PL