keyboard_tab Data Act 2023/2854 PL

1.   Wyjątkowa potrzeba wykorzystania określonych danych w rozumieniu niniejszego rozdziału jest ograniczona w czasie i zakresie i uznaje się, że istnieje wyłącznie w następujących okolicznościach:

a)	gdy żą dane dane są niezbędne do zareagowania na niebezpieczeństwo_publiczne, a  organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii nie są w stanie skutecznie i na czas pozyskać takich danych w alternatywny sposób na równoważnych warunkach;

b)

w okolicznościach nieobjętych lit. a) i wyłącznie w przypadku danych nieosobowych, gdy: (i) organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii działają na podstawie prawa Unii lub prawa krajowego i zidentyfikowały konkretne dane, których brak uniemożliwia im wykonanie konkretnego zadania realizowanego w interesie publicznym, które jest wyraźnie przewidziane prawem, takiego jak tworzenie statystyki publicznej lub łagodzenie niebezpieczeństwa publicznego lub przywracanie stanu wyjściowego po jego wystąpieniu; oraz (ii) organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii wyczerpały wszystkie inne dostępne im sposoby pozyskania takich danych, w tym zakup danych nieosobowych na rynku poprzez zaoferowanie stawek rynkowych, powołanie się na istniejące obowiązki udostępniania danych lub poprzez przyjęcie nowych środków ustawodawczych, które mogłyby zagwarantować dostępność danych na czas.

2.   Ust. 1 lit. b) nie ma zastosowania do mikroprzedsiębiorstw ani do małych przedsiębiorstw.

3.   Obowiązek wykazania, że organ_sektora_publicznego nie był w stanie pozyskać danych nieosobowych poprzez ich zakup na rynku, nie ma zastosowania, w przypadku gdy konkretnym zadaniem realizowanym w interesie publicznym jest tworzenie statystyki publicznej i gdy na zakup danych nie zezwala prawo krajowe.

1.   Występując z wnioskiem o  dane na podstawie art. 14, organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii:

a)	określają, jakie dane, w tym odpowiednie meta dane niezbędne do interpretacji i wykorzystania tych danych, są potrzebne;

b)	wykazują, że spełnione zostały warunki wyjątkowej potrzeby, o której mowa w art. 15 i na podstawie której występuje się z wnioskiem o  dane;

c)	wyjaśniają cel wniosku, planowane wykorzystanie żądanych danych, w tym, w stosownym przypadku, przez osobę trzecią zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu, czas tego wykorzystywania oraz w stosownym przypadku sposób, w jaki przetwarzanie danych osobowych ma odpowiedzieć na wyjątkową potrzebę;

d)	w miarę możliwości określają, kiedy można się spodziewać, że dane zostaną usunięte przez wszystkie strony, które mają do nich dostęp;

e)	uzasadniają wybór posiadacza danych, do którego skierowany jest wniosek;

f)	wymieniają inne organy sektora publicznego, lub Komisję, Europejski Bank centralny lub organy_Unii oraz osoby trzecie, z którymi żą dane dane mają być dzielone;

g)

jeżeli żądanymi danymi są dane osobowe, określają niezbędne i proporcjonalne środki techniczne i organizacyjne służące wdrożeniu zasad ochrony danych i niezbędnych zabezpieczeń, takich jak poziom agregacji lub pseudonimizacji, oraz czy posiadacz_danych może dokonać pseudonimizacji przed udostępnieniem danych;

h)	podają podstawę prawną konkretnego zadania realizowanego w interesie publicznym organu publicznego, Komisji, Europejskiego Banku Centralnego lub organu Unii, w związku z którym występuje się z wnioskiem o  dane;

i)	określają termin, w którym dane mają zostać udostępnione oraz termin, o którym mowa w art. 18 ust. 2, w którym posiadacz_danych może odmówić lub wnosić o zmianę wniosku;

j)	dokładają wszelkich starań, aby zastosowanie się do wniosku o  dane nie skutkowało odpowiedzialnością posiadacza danych za naruszenie prawa Unii lub prawa krajowego.

2.   Wniosek o  dane złożony na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu:

a)	jest składany na piśmie i sformułowany jasnym, zwięzłym i prostym językiem zrozumiałym dla posiadacza danych;

b)	zawiera szczegóły dotyczące rodzaju żądanych danych i odnosi się do danych, nad którymi posiadacz_danych ma kontrolę w momencie składania wniosku;

c)	jest proporcjonalny do wyjątkowej potrzeby i należycie uzasadniony w odniesieniu do szczegółowości i ilości żądanych danych oraz częstotliwości dostępu do żądanych danych;

d)	respektuje prawnie uzasadnione cele posiadacza danych, w tym obowiązek zapewnienia ochrony tajemnic przedsiębiorstwa, zgodnie z art. 19 ust. 3, oraz uwzględniając koszty i działania wymagane do udostępnienia danych;

e)

dotyczy danych nieosobowych i zawiera żądanie udostępnienia spseudonimizowanych danych osobowych wyłącznie wtedy, gdy wykazano, że data nieosobowe nie są wystarczające w celu odpowiedzi na wyjątkową potrzebę wykorzystania danych, zgodnie z art. 15 ust. 1 lit. a), i określa środki techniczne i organizacyjne, które zostaną zastosowane, aby chronić te dane osobowe;

f)	informuje posiadacza danych o karach nakładanych na podstawie art. 40 przez właściwy organ wyznaczony zgodnie z w art. 37 w przypadku niezastosowania się do wniosku;

g)

w przypadku gdy wniosek jest złożony przez organ_sektora_publicznego, zostaje przekazany koordynatorowi danych, o którym mowa w art. 37, w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma organ_sektora_publicznego, a organ ten bez zbędnej zwłoki podaje wniosek do wiadomości publicznej w internecie, chyba że koordynator danych uzna takie podanie do wiadomości za zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego;

h)	w przypadku gdy wniosek jest złożony przez Komisję, Europejski Bank centralny lub organ Unii bez zbędnej zwłoki podają one swoje wnioski do wiadomości publicznej w internecie;

i)	w przypadku gdy dotyczy danych osobowych, bez zbędnej zwłoki zostaje o nim powiadomiony organ nadzorczy odpowiedzialny za monitorowanie stosowania rozporządzenia (UE) 2016/679 w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma organ_sektora_publicznego.

Europejski Bank centralny i  organy_Unii informują Komisję o swoich wnioskach.

3.   Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii nie udostępniają danych pozyskanych na podstawie niniejszego rozdziału do ponownego wykorzystania zdefiniowanego w art. 2 pkt 2 rozporządzenia (UE) 2022/868 lub art. 2 pkt 11 dyrektywy (UE) 2019/1024. Rozporządzenie (UE) 2022/868 i dyrektywa (UE) 2019/1024 nie mają zastosowania do danych będących w posiadaniu organów sektora publicznego i pozyskanych na podstawie niniejszego rozdziału.

4.   Ust. 3 niniejszego artykułu nie uniemożliwia organowi sektora publicznego ani Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu lub organowi Unii wymiany danych pozyskanych na podstawie niniejszego rozdziału z innym organem sektora publicznego, Komisją, Europejskim Bankiem centralnym lub organem Unii w celu wypełnienia zadań, o których mowa w art. 15, określonych we wniosku zgodnie z ust. 1 lit. f) niniejszego artykułu, ani udostępnienia danych osobie trzeciej, w przypadku gdy zleciły tej osobie trzeciej – w drodze publicznie dostępnej umowy – kontrole techniczne lub inne funkcje. Do takich osób trzecich zastosowanie mają obowiązki nałożone na organy sektora publicznego na podstawie art. 19, w szczególności zabezpieczenia służące ochronie tajemnic przedsiębiorstwa. W przypadku gdy organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii przesyłają lub udostępniają dane na podstawie niniejszego ustępu, bez zbędnej zwłoki powiadamiają o tym posiadacza danych, od którego otrzymały dane.

5.   W przypadku gdy posiadacz_danych uzna, że naruszone zostały prawa przysługujące mu na podstawie niniejszego rozdziału poprzez przesłanie lub udostępnienie danych, może złożyć skargę do właściwego organu, wyznaczonego zgodnie z art. 37, w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę.

6.   Na podstawie niniejszego artykułu Komisja opracowuje wzór wniosku.

1.   Posiadacz danych otrzymujący wniosek o udostępnienie danych na podstawie niniejszego rozdziału bez zbędnej zwłoki udostępnia dane organowi sektora publicznego, Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu lub organowi Unii, które wystąpiły z wnioskiem, uwzględniając niezbędne środki techniczne, organizacyjne i prawne.

2.   Bez uszczerbku dla określonych w prawie Unii lub prawie krajowym szczególnych potrzeb w zakresie dostępności danych posiadacz_danych może odmówić zastosowania się do wniosku o udostępnienie danych przewidzianego w niniejszym rozdziale lub wystąpić o jego zmianę bez zbędnej zwłoki i w żadnym razie nie później niż pięć dni roboczych od otrzymania wniosku o  dane niezbędne do zareagowania na niebezpieczeństwo_publiczne oraz bez zbędnej zwłoki i w żadnym razie nie później niż 30 dni roboczych od otrzymania takiego wniosku w innych przypadkach występowania wyjątkowej potrzeby, powołując się na jeden z następujących powodów:

a)	posiadacz_danych nie ma kontroli nad żądanymi danymi;

b)	podobny wniosek w tym samym celu złożyły wcześniej inny organ_sektora_publicznego lub Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii, a posiadacza danych nie powiadomiono o usunięciu danych zgodnie z art. 19 ust. 1 lit. c);

c)	wniosek nie spełnia warunków określonych w art. 17 ust. 1 i 2.

3.   Jeżeli posiadacz_danych postanowi odmówić zastosowania się do wniosku lub wystąpić o jego zmianę zgodnie z ust. 2 lit. b), wskazuje organ_sektora_publicznego lub Komisję, Europejski Bank centralny lub organ Unii, które wcześniej złożyły wniosek w tym samym celu.

4.   W przypadku gdy żą dane dane zawierają dane osobowe, posiadacz_danych odpowiednio anonimizuje dane, chyba że zastosowanie się do wniosku o udostępnienie danych organowi sektora publicznego, Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu lub organowi Unii wymaga ujawnienia danych osobowych. W takich przypadkach posiadacz_danych pseudonimizuje dane.

5.   W przypadku gdy organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii chcą zaskarżyć odmowę dostarczenia żądanych danych przez posiadacza danych lub gdy posiadacz_danych chce zaskarżyć wniosek, a sprawy nie da się rozstrzygnąć poprzez odpowiednią zmianę wniosku, zostaje ona wniesiona do właściwego organu wyznaczonego zgodnie z art. 37 w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę.

1.   Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii, które otrzymały dane zgodnie z wnioskiem złożonym na podstawie art. 14:

a)	nie wykorzystują danych w sposób niezgodny z celem, w którym o nie wystąpiono;

b)	wdrożyły środki techniczne i organizacyjne chroniące poufność i integralność żądanych danych oraz bezpieczeństwo przekazywania danych, w szczególności danych osobowych, oraz chronią prawa i wolności osób, których dane dotyczą;

c)

usuwają dane, gdy tylko przestaną one być niezbędne do określonego celu, i bez zbędnej zwłoki informują o ich usunięciu posiadacza danych oraz osoby fizyczne lub organizacje, które otrzymały dane na podstawie art. 21 ust. 1, chyba że prawo Unii lub prawo krajowe dotyczące publicznego dostępu do dokumentów wymaga archiwizacji danych w kontekście obowiązków dotyczących przejrzystości.

2.   Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny, organ Unii lub osoba trzecia otrzymujące dane na podstawie niniejszego rozdziału:

a)	nie wykorzystują danych lub informacji o sytuacji ekonomicznej, aktywach oraz metodach produkcji lub działalności posiadacza danych, aby opracować lub udoskonalić produkt_skomunikowany lub usługę powiązaną konkurujące z produktem skomunikowanym lub usługą powiązaną posiadacza danych;

b)	nie dzielą się danymi z inną osobą trzecią w jakimkolwiek z celów, o których mowa w lit. a).

3.   Ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa organowi sektora publicznego, Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu lub organowi Unii jest wymagane wyłącznie w zakresie, w jakim jest to bezwzględnie konieczne do osiągnięcia celu wniosku złożonego na podstawie art. 15. W takim przypadku posiadacz_danych lub, jeżeli nie jest tą samą osobą, posiadacz_tajemnicy_przedsiębiorstwa identyfikują dane chronione, w tym w stosownych metadanych, jako tajemnice przedsiębiorstwa. Przed ujawnieniem tajemnic przedsiębiorstwa organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii stosują wszelkie niezbędne i odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby chronić poufność tajemnic przedsiębiorstwa, w tym w stosownym przypadku używają modelowych postanowień umownych, norm technicznych oraz kodeksów postępowania.

4.   Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Banki centralny lub organ Unii odpowiadają za bezpieczeństwo otrzymanych danych.

1.   Posiadacze danych inni niż mikroprzedsiębiorstwa i małe przedsiębiorstwa nieodpłatnie udostępniają dane niezbędne do zareagowania na niebezpieczeństwo_publiczne na podstawie art. 15 ust. 1 lit. a). Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Banki centralny lub organ Unii, które otrzymały dane, zapewniają publiczne uznanie posiadaczowi danych, jeżeli posiadacz_danych o to wystąpi.

2.   Posiadacz danych jest uprawniony do zasadnej rekompensaty za udostępnienie danych zgodnie z wnioskiem złożonym na podstawie art. 15 ust. 1 lit. b). Rekompensata taka pokrywa koszty techniczne i organizacyjne poniesione w celu zastosowania się do wniosku, w tym w stosownym przypadku koszty anonimizacji, pseudonimizacji, agregacji i dostosowania technicznego, powiększone o rozsądną marżę. Na żądanie organu sektora publicznego, Komisji, Europejskiego Banku Centralnego lub organu Unii posiadacz_danych przedstawia informacje o podstawie obliczenia kosztów i rozsądnej marży.

3.   Ust. 2 ma zastosowanie także wtedy, gdy o rekompensatę za udostępnienie danych występują mikro przedsiębiorstwo lub małe przedsiębiorstwo.

4.   Posiadacze danych nie mogą domagać się rekompensaty za udostępnienie danych zgodnie z wnioskiem wystosowanym na podstawie art. 15 ust. 1 lit. b), jeżeli konkretnym zadaniem realizowanym w interesie publicznym jest tworzenie statystyki publicznej i jeżeli prawo krajowe nie zezwala na sprzedaż danych. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję, jeżeli prawo krajowe nie zezwala na sprzedaż danych na potrzeby tworzenia statystyki publicznej.

5.   W przypadku gdy organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii nie zgadzają się z wysokością rekompensaty żą danej przez posiadacza danych, mogą złożyć skargę do właściwego organu wyznaczonego zgodnie z art. 37 w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę.

1.   Organ sektora publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii są uprawnione do dzielenia się danymi otrzymanymi w ramach niniejszego rozdziału:

a)	z osobami fizycznymi lub organizacjami na potrzeby prowadzenia badań naukowych lub analiz zgodnych z celem, w którym wystąpiono o  dane; lub

b)	z krajowymi urzędami statystycznymi i Eurostatem do celów tworzenia statystyki publicznej.

2.   Osoby fizyczne lub organizacje otrzymujące dane na podstawie ust. 1 prowadzą działalność o charakterze niekomercyjnym lub w kontekście misji interesu publicznego uznanej w prawie Unii lub w prawie krajowym. Nie zaliczają się do nich organizacje znajdujące się pod znacznym wpływem przedsiębiorstw komercyjnych, który mógłby skutkować preferencyjnym dostępem do wyników badań.

3.   Osoby fizyczne lub organizacje otrzymujące dane na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu przestrzegają tych samych obowiązków, które mają zastosowanie do organów sektora publicznego, Komisji, Europejskiego Banku Centralnego lub organów Unii na podstawie art. 17 ust. 3 i art. 19.

4.   Niezależnie od art. 19 ust. 1 lit. c) osoby fizyczne lub organizacje otrzymujące dane na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu mogą zachować dane otrzymane w celu, w którym o nie wystąpiono, maksymalnie przez sześć miesięcy po usunięciu danych przez organy sektora publicznego, Komisję, Europejski Bank centralny i  organy_Unii.

5.   W przypadku gdy organ_sektora_publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny lub organ Unii zamierzają przesłać lub udostępnić dane na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu, bez zbędnej zwłoki powiadamiają o tym posiadacza danych, od którego otrzymano dane, podając dane identyfikacyjne i kontaktowe organizacji lub osoby fizycznej otrzymujących dane, cel przesłania lub udostępnienia danych, okres, przez który dane będą wykorzystywane, oraz zastosowane techniczne i organizacyjne środki ochrony, w tym jeżeli w grę wchodzą dane osobowe lub tajemnice przedsiębiorstwa. W przypadku gdy posiadacz_danych nie zgadza się na przesłanie lub udostępnienie danych, może złożyć skargę do właściwego organu wyznaczonego zgodnie z art. 37, w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę.

1.   Organy sektora publicznego, Komisja, Europejski Bank centralny i  organy_Unii współpracują ze sobą i udzielają sobie wzajemnie pomocy w celu spójnego wdrożenia niniejszego rozdziału.

2.   Dane wymienione w kontekście pomocy, o którą wystąpiono i której udzielono na podstawie ust. 1, nie są wykorzystywane w sposób niezgodny z celem, w którym o nie wystąpiono.

3.   W przypadku gdy organ_sektora_publicznego zamierza wystąpić z wnioskiem o  dane do posiadacza danych mającego siedzibę w innym państwie członkowskim, najpierw powiadamia o tym zamiarze właściwy organ wyznaczony zgodnie z art. 37 w tym państwie członkowskim. Wymóg ten ma zastosowanie także do wniosków wystosowywanych przez Komisję, Europejski Bank centralny i  organy_Unii. Właściwy organ państwa członkowskiego, w którym posiadacz_danych ma siedzibę, bada wniosek.

4.   Po zbadaniu wniosku w świetle wymogów art. 17 stosowny właściwy organ bez zbędnej zwłoki podejmuje jedno z następujących działań:

a)

przesyła wniosek posiadaczowi danych i w stosownym przypadku doradza organowi sektora publicznego, Komisji, Europejskiemu Bankowi Centralnemu lub organowi Unii, które występują z wnioskiem, w sprawie potrzeby, jeżeli taka występuje, o współpracę z organami sektora publicznego w państwie członkowskim, w którym posiadacz_danych ma siedzibę, w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych spoczywających na posiadaczu danych w kwestii zastosowania się do wniosku;

b)	z należycie uzasadnionych powodów, zgodnie z niniejszym rozdziałem, odrzuca wniosek.

W stosownych przypadkach, organ_sektora_publicznego, który wystąpił z wnioskiem, Komisja, Europejski Bank centralny i organ Unii biorą pod uwagę opinię i powody przedstawione przez odpowiedni właściwy organ zgodnie z akapitem pierwszym, przed podjęciem wszelkich dalszych działań, takich jak ponowne złożenie wniosku.