(13) Τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να νοούνται ότι καλύπτουν δημόσιες βιβλιοθήκες και μουσεία, ανεξάρτητα από το είδος των έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας τα οποία διατηρούν στις μόνιμες συλλογές τους, καθώς και αρχεία, και ιδρύματα κινηματογραφικής ή ακουστικής κληρονομιάς. Θα πρέπει επίσης να νοούνται ότι περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις εθνικές βιβλιοθήκες και τα εθνικά αρχεία και, στο μέτρο που αφορούν τα αρχεία τους και τις προσιτές στο κοινό βιβλιοθήκες τους, εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικούς οργανισμούς και ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς του δημόσιου τομέα.
- = -
(15) Οι ερευνητικοί οργανισμοί και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, για παράδειγμα για τη μεταγενέστερη επικύρωση των αποτελεσμάτων της επιστημονικής έρευνας, να χρειαστεί να διατηρούν αντίγραφα τα οποία παρήγαγαν δυνάμει της εξαίρεσης για τους σκοπούς της διενέργειας της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων. Στις περιπτώσεις αυτές, τα αντίγραφα θα πρέπει να αποθηκεύονται σε ασφαλές περιβάλλον. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να αποφασίζουν, σε εθνικό επίπεδο και έπειτα από διαβουλεύσεις με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, σχετικά με τις περαιτέρω συγκεκριμένες ρυθμίσεις για τη διατήρηση των αντιγράφων, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας διορισμού αξιόπιστων φορέων για το σκοπό της αποθήκευσης των εν λόγω αντιγράφων. Προκειμένου να μην περιοριστεί αδικαιολόγητα η εφαρμογή της εξαίρεσης, οι ρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να είναι αναλογικές και να περιορίζονται στο μέτρο που είναι αναγκαίο για τη διατήρηση των αντιγράφων με ασφαλή τρόπο και την πρόληψη μη εγκεκριμένων χρήσεων. Χρήσεις για σκοπούς επιστημονικής έρευνας άλλους από την εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων, όπως η επιστημονική αξιολόγηση από ομοτίμους και η από κοινού έρευνα, θα πρέπει να εξακολουθήσουν να καλύπτονται, κατά περίπτωση, από την εξαίρεση ή τον περιορισμό που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 3 στοιχείο α) της οδηγίας 2001/29/ΕΚ.
- = -
(18) Επιπλέον, πέρα από τη σημασία τους στο πλαίσιο της επιστημονικής έρευνας, οι τεχνικές εξόρυξης κειμένων και δεδομένων χρησιμοποιούνται ευρέως τόσο από ιδιωτικούς όσο και από δημόσιους φορείς για την ανάλυση μεγάλων όγκων δεδομένων σε διάφορους τομείς της ζωής και για διάφορους σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων των κρατικών υπηρεσιών, των σύνθετων επιχειρηματικών αποφάσεων και της ανάπτυξης νέων εφαρμογών ή τεχνολογιών. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να διατηρούν τη δυνατότητα να χορηγούν άδεια για τη χρήση των έργων τους και άλλων αντικειμένων προστασίας που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της υποχρεωτικής εξαίρεσης που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία για την εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων για τους σκοπούς της επιστημονικής έρευνας και των υφιστάμενων εξαιρέσεων και περιορισμών που προβλέπονται στην οδηγία 2001/29/ΕΚ. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι οι χρήστες εξόρυξης κειμένων και δεδομένων μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με ανασφάλεια δικαίου ως προς το αν οι αναπαραγωγές και οι εξαγωγές που πραγματοποιούνται για σκοπούς εξόρυξης κειμένων και δεδομένων μπορούν να διενεργηθούν επί έργων στα οποία η πρόσβαση είναι νόμιμη ή άλλων αντικειμένων προστασίας, ιδίως όταν οι αναπαραγωγές ή οι εξαγωγές που πραγματοποιούνται για σκοπούς τεχνικής διεργασίας δεν πληρούν όλες τις προϋποθέσεις της υφιστάμενης εξαίρεσης για τις προσωρινές πράξεις αναπαραγωγής, που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ. Προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου σε τέτοιες περιπτώσεις και να ενθαρρυνθεί η καινοτομία και στον ιδιωτικό τομέα, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να προβλέπει, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, την εξαίρεση ή τον περιορισμό των αναπαραγωγών και των εξαγωγών έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, για τους σκοπούς της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων και να επιτρέπει τη διατήρηση των αντιγράφων για όσο διάστημα είναι αναγκαίο για τους σκοπούς αυτούς της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων.
- = -
(46) Δεδομένης της αυξανόμενης σημασίας που αποκτά η ικανότητα προσφοράς ευέλικτων σχημάτων χορήγησης αδειών στην ψηφιακή εποχή, και της αυξανόμενης χρήσης αυτών των σχημάτων, τα κράτη μέλη πρέπει να είναι σε θέση να προβλέπουν μηχανισμούς χορήγησης αδειών που επιτρέπουν στους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης να χορηγούν άδειες, σε εθελοντική βάση, ανεξάρτητα από το αν όλοι οι δικαιούχοι έχουν εξουσιοδοτήσει τον εν λόγω οργανισμό να προβαίνει σε αυτήν την ενέργεια. Τα κράτη μέλη πρέπει να είναι σε θέση να διατηρούν και να θεσπίζουν τέτοιους μηχανισμούς σύμφωνα με τις εθνικές τους παραδόσεις, πρακτικές ή συνθήκες, με την επιφύλαξη των διασφαλίσεων που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία και σε συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ένωσης. Αυτοί οι μηχανισμοί θα πρέπει να έχουν ισχύ μόνο στην επικράτεια του οικείου κράτους μέλους, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από το δίκαιο της Ένωσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν την ευελιξία να επιλέγουν τον συγκεκριμένο τύπο μηχανισμού που θα επιτρέπει οι άδειες για έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας να επεκτείνονται στα δικαιώματα των δικαιούχων που δεν έχουν εξουσιοδοτήσει τον οργανισμό που συνάπτει τη συμφωνία, υπό τον όρο ότι αυτός ο μηχανισμός είναι σύμφωνος με το δίκαιο της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων για τη συλλογική διαχείριση των δικαιωμάτων που προβλέπονται στην οδηγία 2014/26/ΕΕ. Ειδικότερα, οι εν λόγω μηχανισμοί θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι το άρθρο 7 της οδηγίας 2014/26/ΕΕ εφαρμόζεται σε δικαιούχους που δεν είναι μέλη του οργανισμού που συνάπτει τη συμφωνία. Οι εν λόγω μηχανισμοί μπορούν να περιλαμβάνουν τη χορήγηση συλλογικών αδειών με διευρυμένη ισχύ, αναθέσεις και τεκμήρια εκπροσώπησης. Οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας σχετικά με τη χορήγηση συλλογικών αδειών δεν θα πρέπει να θίγουν την υφιστάμενη ικανότητα των κρατών μελών να εφαρμόζουν μηχανισμούς υποχρεωτικής συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων ή άλλους μηχανισμούς χορήγησης συλλογικών αδειών με διευρυμένη ισχύ, όπως αυτός που περιλαμβάνεται στο άρθρο 3 της οδηγίας 93/83/ΕΟΚ του Συμβουλίου (12).
- = -
(61) Τα τελευταία χρόνια η λειτουργία της αγοράς του επιγραμμικού περιεχομένου έχει καταστεί περισσότερο πολύπλοκη. Οι επιγραμμικές υπηρεσίες ανταλλαγής περιεχομένου που παρέχουν πρόσβαση σε μεγάλη ποσότητα περιεχομένου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, το οποίο αναφορτώνεται από τους χρήστες τους έχουν καταστεί βασική πηγή επιγραμμικής πρόσβασης σε περιεχόμενο. Οι επιγραμμικές υπηρεσίες αποτελούν μέσο για την παροχή ευρύτερης πρόσβασης σε πολιτιστικά και δημιουργικά έργα και προσφέρουν στους κλάδους του πολιτισμού και της δημιουργικότητας μεγάλες ευκαιρίες για την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων. Ωστόσο, αν και επιτρέπουν την ποικιλομορφία και την εύκολη πρόσβαση σε περιεχόμενο, γεννούν επίσης προκλήσεις, όταν περιεχόμενο που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας αναφορτώνεται χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεση των δικαιούχων. Ανασφάλεια δικαίου υπάρχει ως προς το κατά πόσον οι πάροχοι αυτών των υπηρεσιών εμπλέκονται σε πράξεις που αφορούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και χρειάζεται να λαμβάνουν άδειες από τους δικαιούχους για το περιεχόμενο που αναφορτώνεται από τους χρήστες τους, οι οποίοι δεν κατέχουν τα σχετικά δικαιώματα επί του περιεχομένου που αναφορτώνεται, με την επιφύλαξη της εφαρμογής των εξαιρέσεων και των περιορισμών που προβλέπονται στο δίκαιο της Ένωσης. Αυτή η ανασφάλεια επηρεάζει την ικανότητα των δικαιούχων να προσδιορίζουν κατά πόσον, και υπό ποιες προϋποθέσεις, χρησιμοποιούνται τα έργα τους και άλλο υλικό, καθώς και στις πιθανότητες που έχουν να λάβουν κατάλληλη αμοιβή για τη χρήση αυτή. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να ενισχυθεί η ανάπτυξη της αγοράς χορήγησης αδειών μεταξύ δικαιούχων δικαιωμάτων και παρόχων επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου. Αυτές οι συμφωνίες χορήγησης αδειών θα πρέπει να είναι δίκαιες και να διατηρούν μια εύλογη ισορροπία μεταξύ των δύο μερών. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλη αμοιβή για τη χρήση των έργων τους ή άλλων προστατευόμενων αντικειμένων. Ωστόσο, επειδή η συμβατική ελευθερία δεν θα πρέπει να θίγεται από τις εν λόγω διατάξεις, οι δικαιούχοι δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να χορηγούν άδεια ή να συνάπτουν συμφωνίες χορήγησης αδειών.
- = -
(75) Επειδή οι δημιουργοί και οι ερμηνευτές τείνουν να βρίσκονται σε ασθενέστερη συμβατική θέση όταν χορηγούν άδειες ή μεταβιβάζουν τα δικαιώματά τους, χρειάζονται πληροφορίες για να αξιολογήσουν τη συνεχιζόμενη οικονομική αξία των δικαιωμάτων τους, σε σύγκριση με την αμοιβή που λαμβάνουν για την άδεια ή τη μεταβίβαση, αλλά συχνά έρχονται αντιμέτωποι με έλλειψη διαφάνειας. Επομένως, η ανταλλαγή επαρκών και επακριβών πληροφοριών από τους αντισυμβαλλομένους τους ή τους διαδόχους τους είναι σημαντική για τη διαφάνεια και την ισορροπία του συστήματος που διέπει την αμοιβή δημιουργών και ερμηνευτών. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι επικαιροποιημένες προκειμένου να παρέχουν πρόσβαση σε πρόσφατα δεδομένα· σχετικές με την εκμετάλλευση του έργου ή της ερμηνείας· και πλήρεις ώστε να καλύπτουν όλες τις πηγές εσόδων που σχετίζονται με την υπόθεση, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, των εσόδων εμπορευματοποίησης. Όσο συνεχίζεται η εκμετάλλευση, οι αντισυμβαλλόμενοι των δημιουργών και των ερμηνευτών θα πρέπει να παρέχουν τις πληροφορίες που έχουν στη διάθεσή τους σχετικά με όλους τους τρόπους εκμετάλλευσης και όλα τα σχετικά έσοδα σε ολόκληρο τον κόσμο, με την τακτικότητα που ενδείκνυται στον σχετικό τομέα, αλλά τουλάχιστον σε ετήσια βάση. Οι πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται κατά τρόπο κατανοητό από τον δημιουργό ή τον ερμηνευτή και να επιτρέπουν την αποτελεσματική αξιολόγηση της οικονομικής αξίας των εν λόγω δικαιωμάτων. Η υποχρέωση διαφάνειας θα πρέπει εντούτοις να ισχύει μόνον όταν πρόκειται για προστατευόμενα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως τα στοιχεία επικοινωνίας και οι πληροφορίες σχετικά με την αμοιβή, η οποία είναι αναγκαία για να διατηρούνται οι δημιουργοί και οι ερμηνευτές ενημερωμένοι σχετικά με την εκμετάλλευση των έργων και των ερμηνειών τους, θα πρέπει να διενεργείται σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679.
- = -