keyboard_tab Diritto d'autore 2019/0790 EL

(1) Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) προβλέπει την εγκαθίδρυση εσωτερικής αγοράς και την καθιέρωση ενός συστήματος που θα εξασφαλίζει ότι δεν στρεβλώνεται ο ανταγωνισμός στην εσωτερική αγορά. Η περαιτέρω εναρμόνιση της νομοθεσίας των κρατών μελών για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα θα πρέπει να συμβάλλει στην επίτευξη των εν λόγω στόχων.

(2) Οι οδηγίες που εκδόθηκαν στον τομέα των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων συμβάλλουν στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, παρέχουν υψηλό επίπεδο προστασίας στους δικαιούχους, διευκολύνουν την εκκαθάριση των δικαιωμάτων, και δημιουργούν ένα πλαίσιο στο οποίο μπορεί να λάβει χώρα η εκμετάλλευση των έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας. Το εν λόγω εναρμονισμένο νομικό πλαίσιο συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και ενθαρρύνει την καινοτομία, τη δημιουργικότητα, την επένδυση και την παραγωγή νέου περιεχομένου, επίσης στο ψηφιακό περιβάλλον, αποσκοπώντας στην αποφυγή του κατακερματισμού της εσωτερικής αγοράς. Η προστασία που παρέχει το εν λόγω νομικό πλαίσιο συμβάλλει επίσης στον στόχο της Ένωσης για το σεβασμό και την προώθηση της πολιτισμικής πολυμορφίας, ενώ ταυτόχρονα προβάλλει την κοινή πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης. Το άρθρο 167 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει ότι η Ένωση, όταν αναλαμβάνει δράσεις, λαμβάνει υπόψη της τις πολιτιστικές πτυχές.

(3) Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις εξακολουθούν να μεταβάλλουν τον τρόπο δημιουργίας, παραγωγής, διανομής και εκμετάλλευσης έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας. Νέα επιχειρηματικά μοντέλα και νέοι φορείς εξακολουθούν να εμφανίζονται. Η σχετική νομοθεσία πρέπει να διασφαλιστεί ως προς τις μελλοντικές εξελίξεις ώστε να μην περιορίζει την τεχνολογική ανάπτυξη. Οι στόχοι και οι αρχές που θεσπίζονται από το ενωσιακό πλαίσιο πνευματικής ιδιοκτησίας παραμένουν σταθεροί. Ωστόσο, η ανασφάλεια δικαίου παραμένει, τόσο για τους δικαιούχους όσο και τους χρήστες όσον αφορά ορισμένες χρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών χρήσεων, έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας στο ψηφιακό περιβάλλον. Όπως ορίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 9ης Δεκεμβρίου 2015 με τίτλο «Προς ένα σύγχρονο, πιο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας», σε ορισμένους τομείς είναι απαραίτητη η προσαρμογή και η συμπλήρωση του υφιστάμενου πλαισίου της Ένωσης για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, με τη διατήρηση ενός υψηλού επιπέδου προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων. Η παρούσα οδηγία προβλέπει κανόνες για την προσαρμογή ορισμένων εξαιρέσεων και περιορισμών επί των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων σε ψηφιακά και διασυνοριακά περιβάλλοντα, καθώς και μέτρα για τη διευκόλυνση ορισμένων πρακτικών χορήγησης αδειών, ιδίως αλλά όχι αποκλειστικά όσον αφορά τη διάδοση έργων μη διαθέσιμων στο εμπόριο και άλλων αντικειμένων προστασίας και την επιγραμμική διαθεσιμότητα οπτικοακουστικών έργων σε πλατφόρμες διάθεσης βίντεο κατά παραγγελία για τη διασφάλιση ευρύτερης πρόσβασης στο περιεχόμενο. Επίσης, περιέχει επίσης κανόνες για τη διευκόλυνση της χρήσης του περιεχομένου που έχει καταστεί κοινό κτήμα. Προκειμένου να επιτευχθεί η εύρυθμη και δίκαιη λειτουργία της αγοράς για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, θα πρέπει επίσης να θεσπιστούν κανόνες σχετικά με τα δικαιώματα επί εκδόσεων, με τη χρήση έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας από παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών οι οποίοι αποθηκεύουν και παρέχουν πρόσβαση σε περιεχόμενο που αναφορτώνεται από τους χρήστες, με τη διαφάνεια των συμβάσεων των δημιουργών και των ερμηνευτών, με την αμοιβή των δημιουργών και των ερμηνευτών, καθώς και ένας μηχανισμός για την ανάκληση των δικαιωμάτων τα οποία οι δημιουργοί και οι ερμηνευτές έχουν μεταβιβάσει κατ' αποκλειστικότητα.

(8) Οι νέες τεχνολογίες παρέχουν τη δυνατότητα αυτοματοποιημένης υπολογιστικής ανάλυσης πληροφοριών σε ψηφιακή μορφή, όπως κειμένων, ήχων, εικόνων ή δεδομένων, η οποία είναι ευρέως γνωστή ως εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων. Η εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων καθιστά δυνατή την επεξεργασία μεγάλου όγκου πληροφοριών με στόχο την απόκτηση νέων γνώσεων και την ανακάλυψη νέων τάσεων. Οι τεχνολογίες εξόρυξης κειμένων και δεδομένων είναι διαδεδομένες σε όλο το φάσμα της ψηφιακής οικονομίας, ωστόσο αναγνωρίζεται ευρέως ότι η εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων μπορεί ιδίως να ωφελήσει την ερευνητική κοινότητα, στηρίζοντας, με αυτό τον τρόπο, την καινοτομία. Οι τεχνολογίες αυτές ωφελούν τα πανεπιστήμια και άλλους ερευνητικούς οργανισμούς, καθώς και ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς θα μπορούσαν επίσης να διεξάγουν έρευνα στο πλαίσιο των κύριων δραστηριοτήτων τους. Εντούτοις, στην Ένωση, τέτοιοι οργανισμοί και ιδρύματα βρίσκονται αντιμέτωπα με ανασφάλεια δικαίου ως προς έκταση κατά την οποία μπορούν να προβαίνουν σε εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων περιεχομένου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων ενδέχεται να περιλαμβάνει πράξεις που προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, από το δικαίωμα ειδικής φύσεως σε βάσεις δεδομένων ή αμφότερα, ειδικότερα την αναπαραγωγή έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, την εξαγωγή περιεχομένου από βάση δεδομένων ή αμφότερες, κάτι που συμβαίνει για παράδειγμα όταν τα δεδομένα τυποποιούνται κατά τη διαδικασία της εξόρυξης κειμένου και δεδομένων. Στις περιπτώσεις όπου δεν εφαρμόζεται εξαίρεση ή περιορισμός, απαιτείται η άδεια των δικαιούχων για την εκτέλεση των εν λόγω πράξεων.

(9) Η εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων μπορεί επίσης να διενεργηθεί σε σχέση με απλά πραγματικά στοιχεία ή δεδομένα τα οποία δεν προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, και στις περιπτώσεις αυτές δεν απαιτείται η λήψη άδειας βάσει του δικαίου περί δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Μπορεί επίσης να υπάρχουν περιπτώσεις εξόρυξης κειμένου και δεδομένων που δεν περιλαμβάνουν πράξεις αναπαραγωγής ή όπου οι αναπαραγωγές που έλαβαν χώρα εμπίπτουν στην υποχρεωτική εξαίρεση των προσωρινών πράξεως αναπαραγωγής όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ, η οποία θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζεται στις τεχνικές εξόρυξης κειμένων και δεδομένων που δεν περιλαμβάνουν τη δημιουργία αντιγράφων πέραν του πεδίου εφαρμογής της εν λόγω εξαίρεσης.

(32) Οι διατάξεις σχετικάμε τη συλλογική χορήγηση αδειών για τη χρήση μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας που θεσπίζονται με την παρούσα οδηγία μπορεί να μην παρέχουν λύση για όλες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην απόκτηση όλων των απαραίτητων αδειών από τους δικαιούχους για τη χρήση αυτών των μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας. Τούτο θα μπορούσε να συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν δεν υπάρχει πρακτική συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων για ένα ορισμένο είδος έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας ή ο σχετικός οργανισμός συλλογικής διαχείρισης δεν είναι επαρκώς αντιπροσωπευτικός για τη σχετική κατηγορία δικαιούχων και τα σχετικά δικαιώματα. Σε αυτές τις ειδικές περιπτώσεις, θα πρέπει να είναι δυνατόν για τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να καθιστούν μη διαθέσιμα στο εμπόριο έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας τα οποία, που βρίσκονται μόνιμα στη συλλογή τους, επιγραμμικώς διαθέσιμα σε όλα τα κράτη μέλη, βάσει εναρμονισμένης εξαίρεσης ή περιορισμού του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων. Είναι σημαντικό οι χρήσεις στο πλαίσιο αυτής της εξαίρεσης ή του περιορισμού να λαμβάνουν χώρα μόνο όταν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, ιδίως όσον αφορά τη διαθεσιμότητα λύσεων για τη χορήγηση αδειών. Η έλλειψη συμφωνίας σχετικά με τους όρους χορήγησης αδειών δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως έλλειψη διαθεσιμότητας λύσεων για τη χορήγηση αδειών.

(44) Οι μηχανισμοί χορήγησης συλλογικών αδειών με διευρυμένη ισχύ επιτρέπουν σε έναν οργανισμό συλλογικής διαχείρισης να παραχωρεί άδειες ως φορέας χορήγησης συλλογικών αδειών για λογαριασμό δικαιούχων ανεξάρτητα από το αν αυτοί έχουν αναθέσει στον οργανισμό τη διενέργεια της πράξης αυτής. Τα συστήματα που βασίζονται σε τέτοιους μηχανισμούς, όπως η χορήγηση συλλογικών αδειών με διευρυμένη ισχύ, οι αναθέσεις ή τα τεκμήρια εκπροσώπησης, αποτελούν καθιερωμένη πρακτική σε πολλά κράτη μέλη και μπορούν να χρησιμοποιούνται σε διάφορους τομείς. Ένα λειτουργικό πλαίσιο για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που λειτουργεί για όλα τα μέρη απαιτεί τη διαθεσιμότητα αναλογικών νομικών μηχανισμών για τη χορήγηση αδειών για τη χρήση των έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επομένως να μπορούν να βασίζονται σε λύσεις, επιτρέποντας στους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης να παραχωρούν άδειες που καλύπτουν έναν δυνητικά μεγάλο αριθμό έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας για ορισμένους τύπους χρήσης και να διανέμουν τα έσοδα που προέρχονται από τέτοιες άδειες στους δικαιούχους, σύμφωνα με την οδηγία 2014/26/ΕΕ.

(50) Δεδομένων των διαφορετικών παραδόσεων και εμπειριών σχετικά με μηχανισμούς χορήγησης συλλογικών αδειών διευρυμένης ισχύος στα διάφορα κράτη μέλη και της δυνατότητας εφαρμογής τους σε δικαιούχους, ανεξάρτητα από την εθνικότητα ή το κράτος μέλος διαμονής τους, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η διαφάνεια και ο διάλογος σε επίπεδο Ένωσης σχετικά με την πρακτική λειτουργία των μηχανισμών αυτών, μεταξύ άλλων όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των διασφαλίσεων για τους δικαιούχους, τη χρηστικότητα αυτών των μηχανισμών, τις επιπτώσεις σε δικαιούχους που δεν είναι μέλη του οργανισμού συλλογικής διαχείρισης ή σε δικαιούχους που είναι υπήκοοι ή κάτοικοι άλλου κράτους μέλους και τον αντίκτυπο στη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης ανάγκης να θεσπιστούν κανόνες για τη διασυνοριακή ισχύ τέτοιων μηχανισμών εντός της εσωτερικής αγοράς. Για λόγους διαφάνειας, η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύει τακτικά πληροφορίες σχετικά με τη χρήση των εν λόγω μηχανισμών δυνάμει της παρούσας οδηγίας. Τα κράτη μέλη που έχουν θεσπίσει τέτοιους μηχανισμούς θα πρέπει, επομένως, να ενημερώνουν την Επιτροπή για τις σχετικές εθνικές διατάξεις και την εφαρμογή τους στην πράξη, συμπεριλαμβανομένων του πεδίου και των τύπων της χορήγησης άδειας που εισήχθησαν με βάση γενικές διατάξεις, την έκταση της χορήγησης άδειας και των εμπλεκόμενων οργανισμών συλλογικής διαχείρισης. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να συζητούνται με τα κράτη μέλη στην επιτροπή επαφών που θεσπίζεται στο άρθρο 12 παράγραφος 3 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ. Η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύσει έκθεση σχετικά με τη χρήση των μηχανισμών αυτών στην Ένωση και τον αντίκτυπό τους όσον αφορά τη χορήγηση άδειας και τους δικαιούχους, τη διάδοση πολιτιστικού περιεχομένου και τη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών στον τομέα της συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, καθώς και τον αντίκτυπο στον ανταγωνισμό.

(53) Η λήξη της περιόδου προστασίας ενός έργου συνεπάγεται την είσοδο του εν λόγω έργου στην κατηγορία των έργων που έχουν καταστεί κοινό κτήμα και τη λήξη ισχύος των δικαιωμάτων που παρέχει η νομοθεσία της Ένωσης για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στο εν λόγω έργο. Στον τομέα των εικαστικών τεχνών, η κυκλοφορία πιστών αναπαραγωγών έργων που έχουν καταστεί κοινό κτήμα συμβάλλει στην πρόσβαση και προώθηση του πολιτισμού και της πρόσβασης στην πολιτιστική κληρονομιά. Στο ψηφιακό περιβάλλον, η προστασία αυτών των αναπαραγωγών μέσω δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικών δικαιωμάτων δεν συνάδει με τη λήξη της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων επί των έργων. Επιπλέον, οι διαφορές μεταξύ των εθνικών νομοθεσιών περί πνευματικής ιδιοκτησίας που διέπουν την προστασία των εν λόγω αναπαραγωγών δημιουργούν ανασφάλεια δικαίου και επηρεάζουν τη διασυνοριακή διάδοση έργων εικαστικών τεχνών που έχουν καταστεί κοινό κτήμα. Ως εκ τούτου, ορισμένες αναπαραγωγές έργων εικαστικών τεχνών που έχουν καταστεί κοινό κτήμα δεν θα πρέπει να προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικά δικαιώματα. Όλα τα ανωτέρω δεν θα πρέπει να εμποδίζουν τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να πωλούν αναπαραγωγές, όπως ταχυδρομικές κάρτες.

(55) Η οργανωτική και οικονομική συμβολή των εκδοτών στην παραγωγή εκδόσεων Τύπου πρέπει να αναγνωριστεί και να ενθαρρυνθεί περαιτέρω ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του εκδοτικού κλάδου και με τον τρόπο αυτόν να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα αξιόπιστων πληροφοριών. Είναι επομένως αναγκαίο να παρέχεται σε επίπεδο Ένωσης εναρμονισμένη έννομη προστασία για τις εκδόσεις τύπου όσον αφορά τις επιγραμμικές χρήσεις από παρόχους υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, χωρίς να θίγονται οι σημερινοί κανόνες για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στο δίκαιο της Ένωσης, οι οποίοι ισχύουν για τις ιδιωτικές ή μη εμπορικές χρήσεις των εκδόσεων τύπου από μεμονωμένους χρήστες, μεταξύ άλλων όταν αυτοί οι χρήστες μοιράζονται δημοσιεύματα του τύπου στο διαδίκτυο. Αυτή η προστασία θα πρέπει να διασφαλίζεται με αποτελεσματικό τρόπο μέσω της θέσπισης, στην ενωσιακή νομοθεσία, δικαιωμάτων που σχετίζονται με την πνευματική ιδιοκτησία για την αναπαραγωγή και τη διάθεση στο κοινό εκδόσεων τύπου από εκδότες εγκατεστημένους σε κράτος μέλος όσον αφορά επιγραμμικές χρήσεις από παρόχους υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας κατά την έννοια της οδηγίας (ΕΕ) 2015/1535 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13). Η νομική προστασία για τις εκδόσεις τύπου που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία θα πρέπει να είναι επωφελής για τους εκδότες που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος και έχουν την καταστατική τους έδρα, την κεντρική τους διοίκηση ή την κύρια εγκατάστασή τους εντός της Ένωσης.

(61) Τα τελευταία χρόνια η λειτουργία της αγοράς του επιγραμμικού περιεχομένου έχει καταστεί περισσότερο πολύπλοκη. Οι επιγραμμικές υπηρεσίες ανταλλαγής περιεχομένου που παρέχουν πρόσβαση σε μεγάλη ποσότητα περιεχομένου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, το οποίο αναφορτώνεται από τους χρήστες τους έχουν καταστεί βασική πηγή επιγραμμικής πρόσβασης σε περιεχόμενο. Οι επιγραμμικές υπηρεσίες αποτελούν μέσο για την παροχή ευρύτερης πρόσβασης σε πολιτιστικά και δημιουργικά έργα και προσφέρουν στους κλάδους του πολιτισμού και της δημιουργικότητας μεγάλες ευκαιρίες για την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων. Ωστόσο, αν και επιτρέπουν την ποικιλομορφία και την εύκολη πρόσβαση σε περιεχόμενο, γεννούν επίσης προκλήσεις, όταν περιεχόμενο που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας αναφορτώνεται χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεση των δικαιούχων. Ανασφάλεια δικαίου υπάρχει ως προς το κατά πόσον οι πάροχοι αυτών των υπηρεσιών εμπλέκονται σε πράξεις που αφορούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και χρειάζεται να λαμβάνουν άδειες από τους δικαιούχους για το περιεχόμενο που αναφορτώνεται από τους χρήστες τους, οι οποίοι δεν κατέχουν τα σχετικά δικαιώματα επί του περιεχομένου που αναφορτώνεται, με την επιφύλαξη της εφαρμογής των εξαιρέσεων και των περιορισμών που προβλέπονται στο δίκαιο της Ένωσης. Αυτή η ανασφάλεια επηρεάζει την ικανότητα των δικαιούχων να προσδιορίζουν κατά πόσον, και υπό ποιες προϋποθέσεις, χρησιμοποιούνται τα έργα τους και άλλο υλικό, καθώς και στις πιθανότητες που έχουν να λάβουν κατάλληλη αμοιβή για τη χρήση αυτή. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να ενισχυθεί η ανάπτυξη της αγοράς χορήγησης αδειών μεταξύ δικαιούχων δικαιωμάτων και παρόχων επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου. Αυτές οι συμφωνίες χορήγησης αδειών θα πρέπει να είναι δίκαιες και να διατηρούν μια εύλογη ισορροπία μεταξύ των δύο μερών. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλη αμοιβή για τη χρήση των έργων τους ή άλλων προστατευόμενων αντικειμένων. Ωστόσο, επειδή η συμβατική ελευθερία δεν θα πρέπει να θίγεται από τις εν λόγω διατάξεις, οι δικαιούχοι δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να χορηγούν άδεια ή να συνάπτουν συμφωνίες χορήγησης αδειών.

(62) Ορισμένες υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας, ως μέρος της κανονικής χρήσης τους, έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν στο κοινό πρόσβαση σε προστατευόμενο από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας περιεχόμενο ή άλλο αντικείμενο προστασίας που αναφορτώνεται από τους χρήστες τους. Ο ορισμός του παρόχου μιας υπηρεσίας ανταλλαγής επιγραμμικού περιεχομένου που θεσπίζεται με την παρούσα οδηγία θα πρέπει να στοχεύει μόνο τις επιγραμμικές υπηρεσίες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αγορά επιγραμμικού περιεχομένου, μέσω του ανταγωνισμού με άλλες υπηρεσίες επιγραμμικού περιεχομένου, όπως οι επιγραμμικές υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και βίντεο συνεχούς ροής, για το ίδιο κοινό. Οι υπηρεσίες που καλύπτονται από την παρούσα οδηγία είναι οι υπηρεσίες εκείνες των οποίων ο κύριος σκοπός ή ένας από τους κύριους σκοπούς είναι να αποθηκεύουν και να παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα να αναφορτώνουν και να μοιράζονται μεγάλη ποσότητα περιεχομένου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας με σκοπό την αποκόμιση κέρδους από αυτό, είτε άμεσα είτε έμμεσα, μέσω της οργάνωσής του και της προώθησής του, με σκοπό την προσέλκυση ευρύτερου κοινού, μεταξύ άλλων μέσω της κατηγοριοποίησης του περιεχομένου και της χρήσης στοχευμένης προώθησης μέσα σε αυτό. Οι υπηρεσίες αυτές δεν θα πρέπει να περιλαμβάνουν υπηρεσίες οι οποίες έχουν κύριο σκοπό άλλον από το να παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα να αναφορτώνουν και να μοιράζονται μεγάλη ποσότητα περιεχομένου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας με σκοπό την αποκόμιση κέρδους από την εν λόγω δραστηριότητα. Στις τελευταίες υπηρεσίες περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών κατά την έννοια της οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14), καθώς και πάροχοι υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους από επιχείρηση σε επιχείρηση και υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους, που επιτρέπουν στους χρήστες να αναφορτώνουν περιεχόμενο για ιδία χρήση, όπως κυβερνοερμάρια (cyberlockers), ή επιγραμμικές αγορές των οποίων η κύρια δραστηριότητα είναι η επιγραμμική λιανική πώληση και που δεν παρέχουν πρόσβαση σε περιεχόμενο που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.

(63) Η αξιολόγηση του κατά πόσον ένας πάροχος_επιγραμμικών_υπηρεσιών_ανταλλαγής_περιεχομένου αποθηκεύει και παρέχει πρόσβαση σε μεγάλη ποσότητα περιεχομένου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας θα πρέπει να γίνεται κατά περίπτωση και να λαμβάνει υπόψη έναν συνδυασμό στοιχείων, όπως το κοινό της υπηρεσίας και ο αριθμός των αρχείων περιεχομένου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, τα οποία αναφορτώνονται από τους χρήστες των υπηρεσιών.

(64) Είναι σκόπιμο να διευκρινιστεί στην παρούσα οδηγία ότι οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου εκτελούν μια πράξη παρουσίασης στο κοινό ή διάθεσης στο κοινό όταν παρέχουν πρόσβαση στο κοινό σε έργα που προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή άλλο αντικείμενα προστασίας που αναφορτώνονται από τους χρήστες τους. Κατά συνέπεια, οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου θα πρέπει να λαμβάνουν άδεια, μεταξύ άλλων μέσω συμφωνίας χορήγησης άδειας, από τους σχετικούς δικαιούχους. Αυτό δεν επηρεάζει την έννοια της παρουσίασης στο κοινό ή της διάθεσης στο κοινό σε άλλα σημεία του δικαίου της Ένωσης ούτε επηρεάζει την πιθανή εφαρμογή του άρθρου 3 παράγραφοι 1 και 2 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ σε άλλους παρόχους υπηρεσιών με που χρησιμοποιούν περιεχόμενο που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.

(66) Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου παρέχουν πρόσβαση σε περιεχόμενο που δεν αναφορτώνεται από αυτούς αλλά από τους χρήστες τους, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ειδικός μηχανισμός ευθύνης για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας για τις περιπτώσεις που δεν έχει χορηγηθεί άδεια. Αυτό θα πρέπει να ισχύει με την επιφύλαξη των ένδικων μέσων δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας για περιπτώσεις άλλες από την ευθύνη για παραβιάσεις των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και της δυνατότητας των εθνικών δικαστηρίων ή των διοικητικών αρχών να είναι σε θέση να εκδίδουν ασφαλιστικά μέτρα σε συμμόρφωση με το δίκαιο της Ένωσης. Ειδικότερα, το ειδικό καθεστώς που ισχύει για τους νέους παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου με ετήσιο κύκλο εργασιών μικρότερο από 10 εκατομμύρια EUR, των οποίων ο μέσος αριθμός μοναδικών επισκεπτών το μήνα στην Ένωση δεν υπερβαίνει τα 5 εκατομμύρια, δεν θα πρέπει να επηρεάζει τη διαθεσιμότητα ένδικων μέσων βάσει του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου. Όταν δεν έχει χορηγηθεί άδεια στους παρόχους υπηρεσιών, θα πρέπει να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια σύμφωνα με τα υψηλά κλαδικά πρότυπα επαγγελματικής ευσυνειδησίας του κλάδου ώστε να αποφεύγεται η διαθεσιμότητα στις υπηρεσίες τους έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας για τα οποία δεν έχει χορηγηθεί άδεια, όπως αυτά εντοπίζονται από τους σχετικούς δικαιούχους. Για τον σκοπό αυτό οι δικαιούχοι θα πρέπει να παρέχουν στους παρόχους υπηρεσιών σχετικές και αναγκαίες πληροφορίες λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων παραγόντων, το μέγεθος των δικαιούχων και το είδος των έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας. Τα μέτρα που λαμβάνονται από τους παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου σε συνεργασία με τους δικαιούχους δεν θα πρέπει να οδηγούν στην πρόληψη της διαθεσιμότητας περιεχομένου που δεν συνιστά παραβίαση, συμπεριλαμβανομένων έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας η χρήση των οποίων καλύπτεται από συμφωνία χορήγησης σχετικής άδειας, ή από εξαίρεση ή περιορισμό στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικά δικαιώματα. Τα μέτρα που λαμβάνονται από αυτούς τους παρόχους υπηρεσιών δεν θα πρέπει επομένως να επηρεάζουν χρήστες που χρησιμοποιούν τις επιγραμμικές υπηρεσίες ανταλλαγής περιεχομένου προκειμένου να αναφορτώσουν νόμιμα και να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με αυτές τις υπηρεσίες.

(69) Όταν οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου λαμβάνουν άδειες, μεταξύ άλλων και μέσω συμφωνιών παραχώρησης άδειας χρήσης, για τη χρήση στην υπηρεσία περιεχομένου που αναφορτώνεται από τους χρήστες της υπηρεσίας, οι άδειες αυτές θα πρέπει επίσης να καλύπτουν τις σχετικές με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας πράξεις σε σχέση με αναφορτώσεις από τους χρήστες και οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της άδειας που χορηγείται στους παρόχους υπηρεσιών, αλλά μόνο σε περιπτώσεις όπου αυτοί οι χρήστες ενεργούν για μη εμπορικούς σκοπούς, όπως ο διαμοιρασμός του περιεχομένου τους χωρίς κανένα κερδοσκοπικό σκοπό, ή όταν τα έσοδα που προκύπτουν από τις αναφορτώσεις τους δεν είναι σημαντικά σε σχέση με τις πράξεις που σχετίζονται με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των χρηστών που καλύπτονται από αυτές τις άδειες. Όταν οι δικαιούχοι έχουν ρητώς εξουσιοδοτήσει χρήστες να αναφορτώνουν και να καθιστούν διαθέσιμα έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας σε επιγραμμική υπηρεσία ανταλλαγής περιεχομένου, η πράξη παρουσίασης στο κοινό του παρόχου της υπηρεσίας επιτρέπεται εντός του πεδίου εφαρμογής της άδειας που χορηγείται από τον δικαιούχο. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να υπάρχει τεκμήριο υπέρ των παρόχων επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου ότι οι χρήστες τους έχουν εκκαθαρίσει όλα τα σχετικά δικαιώματα.

(70) Τα μέτρα που λαμβάνουν οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου σε συνεργασία με τους δικαιούχους δεν θα πρέπει να θίγουν την εφαρμογή των εξαιρέσεων και των περιορισμών του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων ιδίως εκείνων που εγγυώνται την ελευθερία της έκφρασης των χρηστών. Οι χρήστες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναφορτώνουν και να διαθέτουν περιεχόμενο που παράγεται από χρήστες για συγκεκριμένους σκοπούς παράθεσης, κριτικής, σχολιασμού, γελοιογραφίας, παρωδίας ή μίμησης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ θεμελιωδών δικαιωμάτων που θεσπίζονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής ο Χάρτης), ιδίως της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας της τέχνης, καθώς και του δικαιώματος στην ιδιοκτησία, συμπεριλαμβανομένης της διανοητικής ιδιοκτησίας. Οι εξαιρέσεις και οι περιορισμοί αυτοί θα πρέπει επομένως να καταστούν υποχρεωτικές προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι χρήστες λαμβάνουν ομοιόμορφη προστασία σε ολόκληρη την Ένωση. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου έχουν σε λειτουργία έναν αποτελεσματικό μηχανισμό υποβολής καταγγελιών και επανόρθωσης για την υποστήριξη της χρήσης για τους συγκεκριμένους αυτούς σκοπούς.

(75) Επειδή οι δημιουργοί και οι ερμηνευτές τείνουν να βρίσκονται σε ασθενέστερη συμβατική θέση όταν χορηγούν άδειες ή μεταβιβάζουν τα δικαιώματά τους, χρειάζονται πληροφορίες για να αξιολογήσουν τη συνεχιζόμενη οικονομική αξία των δικαιωμάτων τους, σε σύγκριση με την αμοιβή που λαμβάνουν για την άδεια ή τη μεταβίβαση, αλλά συχνά έρχονται αντιμέτωποι με έλλειψη διαφάνειας. Επομένως, η ανταλλαγή επαρκών και επακριβών πληροφοριών από τους αντισυμβαλλομένους τους ή τους διαδόχους τους είναι σημαντική για τη διαφάνεια και την ισορροπία του συστήματος που διέπει την αμοιβή δημιουργών και ερμηνευτών. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι επικαιροποιημένες προκειμένου να παρέχουν πρόσβαση σε πρόσφατα δεδομένα· σχετικές με την εκμετάλλευση του έργου ή της ερμηνείας· και πλήρεις ώστε να καλύπτουν όλες τις πηγές εσόδων που σχετίζονται με την υπόθεση, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, των εσόδων εμπορευματοποίησης. Όσο συνεχίζεται η εκμετάλλευση, οι αντισυμβαλλόμενοι των δημιουργών και των ερμηνευτών θα πρέπει να παρέχουν τις πληροφορίες που έχουν στη διάθεσή τους σχετικά με όλους τους τρόπους εκμετάλλευσης και όλα τα σχετικά έσοδα σε ολόκληρο τον κόσμο, με την τακτικότητα που ενδείκνυται στον σχετικό τομέα, αλλά τουλάχιστον σε ετήσια βάση. Οι πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται κατά τρόπο κατανοητό από τον δημιουργό ή τον ερμηνευτή και να επιτρέπουν την αποτελεσματική αξιολόγηση της οικονομικής αξίας των εν λόγω δικαιωμάτων. Η υποχρέωση διαφάνειας θα πρέπει εντούτοις να ισχύει μόνον όταν πρόκειται για προστατευόμενα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως τα στοιχεία επικοινωνίας και οι πληροφορίες σχετικά με την αμοιβή, η οποία είναι αναγκαία για να διατηρούνται οι δημιουργοί και οι ερμηνευτές ενημερωμένοι σχετικά με την εκμετάλλευση των έργων και των ερμηνειών τους, θα πρέπει να διενεργείται σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679.

(77) Κατά την εφαρμογή των υποχρεώσεων διαφάνειας που προβλέπονται στην παρόυσα οδηγία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των διαφόρων τομέων περιεχομένου, όπως εκείνες του μουσικού τομέα, του οπτικοακουστικού τομέα και του εκδοτικού τομέα και όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να συμμετέχουν κατά τον καθορισμό τέτοιων ειδικών ανά τομέα υποχρεώσεων. Κατά περίπτωση, θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη η σημασία της συμβολής δημιουργών και ερμηνευτών στο σύνολο του έργου ή της ερμηνείας. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις θα πρέπει να εξετάζονται ως επιλογή των οικείων ενδιαφερόμενων μερών για την επίτευξη συμφωνίας όσον αφορά τη διαφάνεια Οι συμφωνίες αυτές πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι δημιουργοί και ερμηνευτές έχουν το ίδιο ή ανώτερο επίπεδο διαφάνειας σε σχέση με τις ελάχιστες απαιτήσεις που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία. Για να δοθεί η δυνατότητα προσαρμογής των υφιστάμενων πρακτικών αναφοράς στις υποχρεώσεις διαφάνειας, θα πρέπει να προβλεφθεί μεταβατική περίοδος. Δεν θα πρέπει να απαραίτητη η εφαρμογή των υποχρεώσεων διαφάνειας όσον αφορά τις συμφωνίες που συνάπτονται μεταξύ δικαιούχων και οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, ανεξάρτητων οντοτήτων διαχείρισης ή άλλων οντοτήτων που υπόκεινται στις εθνικές διατάξεις εφαρμογής της οδηγίας 2014/26/ΕΕ καθώς αυτοί οι οργανισμοί ή οι οντότητες υπόκεινται ήδη στις απαιτήσεις διαφάνειας που προβλέπονται στο άρθρο 18 της οδηγίας 2014/26/ΕΕ. Το άρθρο 18 της οδηγίας 2014/26/ΕΕ εφαρμόζεται σε οργανισμούς που διαχειρίζονται δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικά δικαιώματα για λογαριασμό περισσότερων του ενός δικαιούχων για το συλλογικό όφελος των εν λόγω δικαιούχων. Ωστόσο, ατομικές συμφωνίες κατόπιν διαπραγμάτευσης που συνομολογούνται μεταξύ δικαιούχων και των αντισυμβαλλομένων τους οι οποίοι ενεργούν προς ίδιον συμφέρον θα πρέπει να υπόκεινται στην υποχρέωση διαφάνειας που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία.

(82) Καμία διάταξη της παρούσας οδηγίας δεν θα πρέπει να ερμηνεύεται υπό την έννοια ότι εμποδίζει τους δικαιούχους αποκλειστικών δικαιωμάτων δυνάμει της νομοθεσίας της Ένωσης για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας από το να επιτρέπουν τη χρήση των έργων τους ή άλλων αντικειμένων προστασίας άνευ ανταλλάγματος, μεταξύ άλλων μέσω μη αποκλειστικών αδειών άνευ ανταλλάγματος προς όφελος οποιωνδήποτε χρηστών.

(83) Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή ο εκσυγχρονισμός ορισμένων πτυχών του πλαισίου της Ένωσης για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις τεχνολογικές εξελίξεις και τους νέους διαύλους διανομής προστατευόμενου περιεχομένου στην εσωτερική αγορά, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη αλλά μπορεί, λόγω της κλίμακας, των αποτελεσμάτων και της διασυνοριακής τους διάστασης, να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση μπορεί να θεσπίζει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που ορίζεται στο άρθρο 5 της ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη αυτού του στόχου.