Diritto d'autore 2019/0790 EL

1. Τα κράτη μέλη προβλέπουν εξαίρεση στα δικαιώματα που προβλέπονται στο άρθρο 5 στοιχείο α) και στο άρθρο 7 παράγραφος 1 της οδηγίας 96/9/ΕΚ, στο άρθρο 2 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ, και στο άρθρο 15 παράγραφος 1 της παρούσας οδηγίας σχετικά με τις αναπαραγωγές και τις εξαγωγές που πραγματοποιούνται από ερευνητικούς οργανισμούς και ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, με σκοπό τη διεξαγωγή, για τους σκοπούς της επιστημονικής έρευνας, της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων από έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας υλικό στα οποία έχουν νόμιμη πρόσβαση.

2. Αντίγραφα έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που δημιουργούνται σύμφωνα με την παράγραφο 1 αποθηκεύονται με κατάλληλο επίπεδο ασφάλειας και μπορούν να φυλάσσονται για σκοπούς επιστημονικής έρευνας, συμπεριλαμβανομένης της επαλήθευσης των αποτελεσμάτων της έρευνας.

3. Οι δικαιούχοι επιτρέπεται να εφαρμόζουν μέτρα με σκοπό την εξασφάλιση της ασφάλειας και της ακεραιότητας των δικτύων και των βάσεων δεδομένων όπου φιλοξενούνται τα έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας. Τα εν λόγω μέτρα δεν υπερβαίνουν το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου αυτού.

4. Τα κράτη μέλη ενθαρρύνουν τους δικαιούχους, τους ερευνητικούς οργανισμούς και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να καθορίσουν κοινά αποδεκτές βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την εφαρμογή της υποχρέωσης και των μέτρων που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 αντίστοιχα.

Άρθρο 5

Χρήση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας σε ψηφιακές και διασυνοριακές διδακτικές δραστηριότητες

1. Τα κράτη μέλη προβλέπουν εξαίρεση ή περιορισμό στα δικαιώματα που προβλέπονται στα άρθρα 5 στοιχεία α), β), δ) και ε) και 7 παράγραφος 1 της οδηγίας 96/9/ΕΚ, στα άρθρα 2 και 3 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ, στο άρθρο 4 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/24/ΕΚ και στο άρθρο 15 παράγραφος 1 της παρούσας οδηγίας προκειμένου να επιτραπεί η ψηφιακή χρήση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας χάριν μόνο παραδείγματος κατά τη διδασκαλία, στον βαθμό που δικαιολογείται από τον επιδιωκόμενο μη εμπορικό σκοπό, εφόσον η εν λόγω χρήση:

α)	πραγματοποιείται υπό την ευθύνη εκπαιδευτικού ιδρύματος, στις εγκαταστάσεις του ή σε άλλους χώρους. ή μέσω ασφαλούς ηλεκτρονικού περιβάλλοντος στο οποίο έχουν πρόσβαση μόνο οι μαθητές ή οι φοιτητές και το εκπαιδευτικό προσωπικό του εκπαιδευτικού ιδρύματος· και

β)	συνοδεύεται από αναφορά της πηγής, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος του δημιουργού, εκτός εάν διαπιστωθεί ότι αυτό είναι αδύνατο.

2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 7 παράγραφος 1, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι η εξαίρεση ή ο περιορισμός που θεσπίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 1 δεν εφαρμόζεται ή δεν εφαρμόζεται σε σχέση με ορισμένες χρήσεις ή είδη έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, όπως υλικό που προορίζεται κατά κύριο λόγο για την αγορά της εκπαίδευσης ή παρτιτούρες, στον βαθμό που είναι εύκολα διαθέσιμες στην αγορά κατάλληλες άδειες που επιτρέπουν τις πράξεις που περιγράφονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου και ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Τα κράτη μέλη που αποφασίζουν να κάνουν χρήση της διάταξης του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι υφίσταται ενδεδειγμένη διαθεσιμότητα και προβολή των αδειών που επιτρέπουν τις πράξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα.

3. Η χρήση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας χάριν μόνο παραδείγματος κατά τη διδασκαλία μέσω ασφαλών ηλεκτρονικών περιβαλλόντων, η οποία λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τις διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας που θεσπίζονται σύμφωνα με το παρόν άρθρο, θεωρείται ότι πραγματοποιείται αποκλειστικά στο κράτος μέλος εγκατάστασης του εκπαιδευτικού ιδρύματος.

4. Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν δίκαιη αποζημίωση για τους δικαιούχους για τη χρήση των έργων τους ή άλλων αντικειμένων προστασίας σύμφωνα με την παράγραφο 1.

Άρθρο 6

Διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς

Τα κράτη μέλη προβλέπουν εξαίρεση στα δικαιώματα που προβλέπονται στο άρθρο 5 στοιχείο α) και στο άρθρο 7 παράγραφος 1 της οδηγίας 96/9/ΕΚ, στο άρθρο 2 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ, στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) της οδηγίας 2009/24/ΕΚ και στο άρθρο 15 παράγραφος 1 της παρούσας οδηγίας, ώστε να επιτρέπουν στα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να δημιουργούν αντίγραφα έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας που βρίσκεται μόνιμα στις συλλογές τους, σε οποιαδήποτε μορφή ή μέσο, για τους σκοπούς της διατήρησης των εν λόγω έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας και στον βαθμό που απαιτείται για την εν λόγω διατήρηση.

Άρθρο 8

Χρήση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας μη διαθέσιμων στο εμπόριο από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς

1. Τα κράτη μέλη προβλέπουν ότι οργανισμός συλλογικής διαχείρισης μπορεί, σύμφωνα με τις συμβάσεις ανάθεσης από δικαιούχους, να συνάπτει συμφωνία παραχώρησης μη αποκλειστικής άδειας για μη εμπορικούς σκοπούς με ίδρυμα_πολιτιστικής_κληρονομιάς, με σκοπό την αναπαραγωγή, διανομή, παρουσίαση στο κοινό ή τη διάθεση στο κοινό μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που βρίσκονται μόνιμα στη συλλογή του ιδρύματος, ανεξάρτητα από το αν όλοι οι δικαιούχοι που καλύπτονται από την άδεια έχουν εξουσιοδοτήσει σχετικά τον οργανισμό συλλογικής διαχείρισης, με την προϋπόθεση ότι:

α)	ο οργανισμός συλλογικής διαχείρισης είναι, βάσει των αναθέσεων σε αυτόν, επαρκώς αντιπροσωπευτικός των δικαιούχων στο σχετικό είδος έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας και των δικαιωμάτων τα οποία υπόκεινται στην άδεια· και

β)	εξασφαλίζεται ίση μεταχείριση σε όλους τους δικαιούχους σε σχέση με τους όρους της άδειας·

2. Τα κράτη μέλη προβλέπουν εξαίρεση ή περιορισμό στα δικαιώματα που προβλέπονται στο άρθρο 5 στοιχεία α), β), δ) και ε) και στο άρθρο 7 παράγραφος 1 της οδηγίας 96/9/ΕΚ, στα άρθρα 2 και 3 της οδηγίας 2001/29/ΕΚ, στο άρθρο 4 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/24/ΕΚ και στο άρθρο 15 παράγραφος 1 της παρούσας οδηγίας, προκειμένου να επιτραπεί στα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να διαθέτουν, για μη εμπορικούς σκοπούς, μη διαθέσιμα στο εμπόριο έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας που βρίσκονται μόνιμα στις συλλογές τους, με την προϋπόθεση ότι:

α)	γίνεται μνεία του ονόματος του δημιουργού ή οποιουδήποτε άλλου δικαιούχου που μπορεί να ταυτοποιηθεί, εκτός εάν διαπιστωθεί ότι αυτό είναι αδύνατο· και

β)	τα εν λόγω έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας διατίθενται σε μη εμπορικούς ιστοτόπους.

3. τα κράτη μέλη προβλέπουν ότι η εξαίρεση ή ο περιορισμός που θεσπίζεται στην παράγραφο 2 εφαρμόζεται μόνο για τα είδη έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας για τα οποία κανείς οργανισμός συλλογικής διαχείρισης δεν πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο στοιχείο α) της παραγράφου 1.

4. Τα κράτη μέλη προβλέπουν ότι όλοι οι δικαιούχοι μπορούν ανά πάσα στιγμή, εύκολα και αποτελεσματικά, να αποκλείσουν τα έργα τους ή άλλα αντικείμενα προστασίας από τον μηχανισμό χορήγησης αδειών που θεσπίζεται στην παράγραφο 1 ή από την εφαρμογή της εξαίρεσης ή του περιορισμού που θεσπίζεται στην παράγραφο 2, είτε γενικά είτε σε ειδικές περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων και των περιπτώσεων που έπονται της σύναψης της άδειας ή της έναρξης της σχετικής χρήσης.

5. Ένα έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας θεωρείται μη διαθέσιμο στο εμπόριο όταν μπορεί να συναχθεί, κατά τεκμήριο, με καλή πίστη ότι το συνολικό έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας δεν διατίθεται στο κοινό μέσω των συνηθισμένων εμπορικών διαύλων αφού έχει καταβληθεί εύλογη προσπάθεια να προσδιοριστεί εάν είναι διαθέσιμο στο κοινό.

Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ειδικές απαιτήσεις, όπως η καταληκτική ημερομηνία, προκειμένου να προσδιορισθεί αν μπορεί να χορηγηθεί άδεια για έργα και άλλα αντικείμενα προστασίας σύμφωνα με την παράγραφο 1 ή αν μπορούν να χρησιμοποιηθούν δυνάμει της εξαίρεσης ή του περιορισμού που θεσπίζεται στην παράγραφο 2. Οι εν λόγω απαιτήσεις δεν υπερβαίνουν το μέτρο που είναι αναγκαίο και εύλογο και δεν αποκλείουν τη δυνατότητα προσδιορισμού ενός συνόλου έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας στο σύνολό τους ως μη διαθέσιμων στο εμπόριο, όταν ευλόγως τεκμαίρεται ότι όλα τα έργα και άλλα αντικείμενα προστασίας είναι μη διαθέσιμα στο εμπόριο.

6. Τα κράτη μέλη προβλέπουν ότι οι άδειες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ζητούνται από οργανισμό συλλογικής διαχείρισης αντιπροσωπευτικό στο κράτος μέλος όπου είναι εγκατεστημένο το ίδρυμα_πολιτιστικής_κληρονομιάς.

7. Το παρόν άρθρο δεν εφαρμόζεται σε σύνολα μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας εάν, βάσει της εύλογης προσπάθειας που αναφέρεται στην παράγραφο 5, υπάρχουν στοιχεία ότι τα εν λόγω σύνολα αποτελούνται κυρίως από:

α)	έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας εκτός από κινηματογραφικά ή οπτικοακουστικά έργα που δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά ή για τα οποία, ελλείψει δημοσίευσης, η πρώτη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση έλαβε χώρα σε τρίτη χώρα, ή·

β)	κινηματογραφικά ή οπτικοακουστικά έργα, οι παραγωγοί των οποίων έχουν την έδρα ή τη συνήθη διαμονή τους σε τρίτη χώρα· ή

γ)	έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας υπηκόων τρίτης χώρας, σε περίπτωση που δεν κατέστη δυνατό, μετά από εύλογη προσπάθεια, να προσδιοριστεί κράτος μέλος ή τρίτη χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία α) και β).

Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, το παρόν άρθρο εφαρμόζεται σε περίπτωση που ο οργανισμός συλλογικής διαχείρισης είναι επαρκώς αντιπροσωπευτικός κατά την έννοια της παραγράφου 1 στοιχείου α), των δικαιούχων της εν λόγω τρίτης χώρας.

Άρθρο 10

Μέτρα δημοσιότητας

1. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης ή σχετικές δημόσιες αρχές για τους σκοπούς του προσδιορισμού των μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που καλύπτονται από άδεια που χορηγήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1 ή χρησιμοποιούνται δυνάμει της εξαίρεσης ή του περιορισμού που θεσπίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2, καθώς και οι πληροφορίες σχετικά με τις επιλογές που τίθενται στη διάθεση των δικαιούχων όπως αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4), και, μόλις είναι διαθέσιμες και κατά περίπτωση, πληροφορίες σχετικά με τα συμβαλλόμενα μέρη της άδειας, τα καλυπτόμενα εδάφη και τις χρήσεις, καθίστανται μόνιμα, εύκολα και αποτελεσματικά διαθέσιμες σε μια δημόσια ενιαία διαδικτυακή πύλη, για τουλάχιστον έξι μήνες πριν από τη διανομή, παρουσίαση στο κοινό ή διάθεση στο κοινό έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, σύμφωνα με την άδεια ή δυνάμει της εξαίρεσης ή του περιορισμού.

Η πύλη δημιουργείται από το Γραφείο διανοητικής ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τελεί υπό τη διαχείριση του, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 386/2012.

2. Τα κράτη μέλη προβλέπουν ότι, εάν είναι απαραίτητο για τη γενική ευαισθητοποίηση των δικαιούχων, λαμβάνονται πρόσθετα κατάλληλα μέτρα δημοσιότητας όσον αφορά την ικανότητα των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης να χορηγούν άδειες χρήσης έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 8, τις χορηγούμενες άδειες, τις χρήσεις που εμπίπτουν στην εξαίρεση ή στον περιορισμό που θεσπίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 και τις επιλογές που τίθενται στη διάθεση των δικαιούχων όπως αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4.

Τα κατάλληλα μέτρα δημοσιότητας που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου λαμβάνονται στο κράτος μέλος όπου ζητείται η άδεια σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1 ή, για τις χρήσεις που εμπίπτουν στην εξαίρεση ή στον περιορισμό που θεσπίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2, στο κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένο το ίδρυμα_πολιτιστικής_κληρονομιάς. Εάν υπάρχουν στοιχεία, όπως η προέλευση των έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, τα οποία υποδεικνύουν ότι η ευαισθητοποίηση των δικαιούχων θα μπορούσε να αυξηθεί πιο αποτελεσματικά σε άλλα κράτη μέλη ή τρίτες χώρες, τα εν λόγω μέτρα δημοσιότητας καλύπτουν επίσης αυτά τα κράτη μέλη και τις τρίτες χώρες.

Άρθρο 11

Διάλογος με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Τα κράτη μέλη πραγματοποιούν διαβουλεύσεις με τους δικαιούχους, τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς σε κάθε τομέα πριν θεσπίσουν ειδικές απαιτήσεις σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 5 και ενθαρρύνουν τον τακτικό διάλογο μεταξύ των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων χρηστών και οργανώσεων δικαιούχων, συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, καθώς και οποιωνδήποτε άλλων οργανώσεων των ενδιαφερόμενων μερών, ειδικά για κάθε τομέα, για την ενίσχυση της καταλληλότητας και της χρηστικότητας των μηχανισμών χορήγησης αδειών που θεσπίζονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1, και για τη διασφάλιση ότι οι διασφαλίσεις για τους δικαιούχους που αναφέρονται στο παρόν κεφάλαιο είναι αποτελεσματικές.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Μέτρα για τη διευκόλυνση της χορήγησης συλλογικών αδειών

Άρθρο 24

Τροποποιήσεις των οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ

1. Η οδηγία 96/9/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

α)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 2, το στοιχείο β) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«β)

όταν πρόκειται για χρήση αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς ή ερευνητικούς σκοπούς, εφόσον πάντοτε αναφέρεται η πηγή, στον βαθμό που η χρήση αυτή δικαιολογείται από τον επιδιωκόμενο μη εμπορικό σκοπό, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων και περιορισμών που προβλέπονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*1)·

(*1) Οδηγία (ΕΕ) 2019/790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά και την τροποποίηση των οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ (ΕΕ L 130 της 17.5.2019, σ. 92).»."

β)

Στο άρθρο 9, το στοιχείο β) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«β)	όταν πρόκειται για εξαγωγή, για εκπαιδευτικούς ή ερευνητικούς σκοπούς, εφόσον αναφέρεται η πηγή και στον βαθμό που αυτό δικαιολογείται από τον επιδιωκόμενο μη εμπορικό σκοπό, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων και περιορισμών που προβλέπονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/790·»

2. Η οδηγία 2001/29/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

α)

Στο άρθρο 5 παράγραφος 2, το στοιχείο γ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«γ)

ειδικές πράξεις αναπαραγωγής που πραγματοποιούνται από προσιτές στο κοινό βιβλιοθήκες, εκπαιδευτικά ιδρύματα ή μουσεία, ή από αρχεία που δεν αποσκοπούν, άμεσα ή έμμεσα, σε κανένα οικονομικό ή εμπορικό όφελος, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων και περιορισμών που προβλέπονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*2)·

(*2) Οδηγία (ΕΕ) 2019/790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά και την τροποποίηση των οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ (ΕΕ L 130 της 17.5.2019, σ. 92).»."

β)

Στο άρθρο 5 παράγραφος 3, το στοιχείο α) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«α)

χρήση χάριν μόνο παραδείγματος κατά τη διδασκαλία ή την επιστημονική έρευνα, εφόσον αναφέρεται η πηγή, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος του δημιουργού, εκτός εάν διαπιστωθεί ότι αυτό είναι αδύνατο και εφόσον δικαιολογείται από τον επιδιωκόμενο μη εμπορικό σκοπό, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων και περιορισμών που προβλέπονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/790·»

γ)

Στο άρθρο 12 παράγραφος 4, προστίθενται τα ακόλουθα στοιχεία:

«ε)	να εξετάζει τον αντίκτυπο της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας (ΕΕ) 2019/790 στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να επισημαίνει τις δυσκολίες που τυχόν θα ανακύψουν κατά τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο·

στ)	να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις συναφείς εξελίξεις της νομοθεσίας και της νομολογίας, καθώς και σχετικά με την πρακτική εφαρμογή των μέτρων που λαμβάνουν τα κράτη μέλη για την εφαρμογή της οδηγίας (ΕΕ) 2019/790·

ζ)	να συζητά τυχόν άλλα ερωτήματα που ανακύπτουν από την εφαρμογή της οδηγίας (ΕΕ) 2019/790.».

whereas

(8) Οι νέες τεχνολογίες παρέχουν τη δυνατότητα αυτοματοποιημένης υπολογιστικής ανάλυσης πληροφοριών σε ψηφιακή μορφή, όπως κειμένων, ήχων, εικόνων ή δεδομένων, η οποία είναι ευρέως γνωστή ως εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων. Η εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων καθιστά δυνατή την επεξεργασία μεγάλου όγκου πληροφοριών με στόχο την απόκτηση νέων γνώσεων και την ανακάλυψη νέων τάσεων. Οι τεχνολογίες εξόρυξης κειμένων και δεδομένων είναι διαδεδομένες σε όλο το φάσμα της ψηφιακής οικονομίας, ωστόσο αναγνωρίζεται ευρέως ότι η εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων μπορεί ιδίως να ωφελήσει την ερευνητική κοινότητα, στηρίζοντας, με αυτό τον τρόπο, την καινοτομία. Οι τεχνολογίες αυτές ωφελούν τα πανεπιστήμια και άλλους ερευνητικούς οργανισμούς, καθώς και ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς θα μπορούσαν επίσης να διεξάγουν έρευνα στο πλαίσιο των κύριων δραστηριοτήτων τους. Εντούτοις, στην Ένωση, τέτοιοι οργανισμοί και ιδρύματα βρίσκονται αντιμέτωπα με ανασφάλεια δικαίου ως προς έκταση κατά την οποία μπορούν να προβαίνουν σε εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων περιεχομένου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων ενδέχεται να περιλαμβάνει πράξεις που προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, από το δικαίωμα ειδικής φύσεως σε βάσεις δεδομένων ή αμφότερα, ειδικότερα την αναπαραγωγή έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, την εξαγωγή περιεχομένου από βάση δεδομένων ή αμφότερες, κάτι που συμβαίνει για παράδειγμα όταν τα δεδομένα τυποποιούνται κατά τη διαδικασία της εξόρυξης κειμένου και δεδομένων. Στις περιπτώσεις όπου δεν εφαρμόζεται εξαίρεση ή περιορισμός, απαιτείται η άδεια των δικαιούχων για την εκτέλεση των εν λόγω πράξεων.

- = -

(11) Η ανασφάλεια δικαίου που αφορά την εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη θέσπιση υποχρεωτικής εξαίρεσης για πανεπιστήμια και άλλους ερευνητικούς οργανισμούς, καθώς και για ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, στο αποκλειστικό δικαίωμα αναπαραγωγής, καθώς και από το δικαίωμα απαγόρευσης της εξαγωγής περιεχομένου βάσης δεδομένων. Σύμφωνα με την υφιστάμενη ενωσιακή πολιτική έρευνας, που ενθαρρύνει τη συνεργασία των πανεπιστημίων και των ερευνητικών ιδρυμάτων με τον ιδιωτικό τομέα, οι ερευνητικοί οργανισμοί θα πρέπει επίσης να επωφελούνται από μία τέτοια εξαίρεση όταν οι ερευνητικές τους δραστηριότητες διεξάγονται στο πλαίσιο συμπράξεων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Ενώ οι ερευνητικοί οργανισμοί και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν τους επωφελούμενους αυτής της εξαίρεσης, θα πρέπει επίσης να είναι σε θέση να βασίζονται στους ιδιωτικούς εταίρους τους για τη διεξαγωγή της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης των τεχνολογικών εργαλείων τους.

- = -

(12) Οι ερευνητικοί οργανισμοί σε ολόκληρη την Ένωση καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα οντοτήτων που έχουν ως πρωταρχικό στόχο τη διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας ή τον συνδυασμό της έρευνας με την παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Ο όρος «επιστημονική έρευνα», κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας, θα πρέπει να νοείται ότι καλύπτει τόσο τις φυσικές επιστήμες όσο και τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Λόγω της πολυμορφίας αυτών των οντοτήτων, είναι σημαντικό να υπάρχει κοινή αντίληψη ως προς τους ερευνητικούς οργανισμούς. Θα πρέπει, για παράδειγμα, να καλύπτουν, επιπροσθέτως των πανεπιστημίων ή άλλων ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των βιβλιοθηκών τους, επίσης οντότητες όπως ερευνητικά ιδρύματα και νοσοκομεία που διεξάγουν έρευνα. Παρά τις διαφορετικές νομικές μορφές και δομές, οι ερευνητικοί οργανισμοί των κρατών μελών έχουν γενικά το κοινό στοιχείο ότι δραστηριοποιούνται είτε σε μη κερδοσκοπική βάση είτε στο πλαίσιο αποστολής δημοσίου συμφέροντος αναγνωρισμένης από το κράτος. Μια τέτοια αποστολή δημοσίου συμφέροντος θα μπορούσε, για παράδειγμα, να αποτυπωθεί μέσω της δημόσιας χρηματοδότησης ή μέσω διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας ή δημόσιων συμβάσεων. Αντιστρόφως, οι οργανισμοί επί των οποίων ασκείται αποφασιστική επιρροή από εμπορικές επιχειρήσεις, δυνάμει της οποίας επιτρέπεται στις επιχειρήσεις αυτές η άσκηση ελέγχου λόγω διαρθρωτικών περιστάσεων, όπως μέσω της ιδιότητάς τους ως μετόχου ή μέλους, ο οποίος θα μπορούσε να οδηγήσει στην προνομιακή πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνας, δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως ερευνητικοί οργανισμοί για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας.

- = -

(13) Τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να νοούνται ότι καλύπτουν δημόσιες βιβλιοθήκες και μουσεία, ανεξάρτητα από το είδος των έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας τα οποία διατηρούν στις μόνιμες συλλογές τους, καθώς και αρχεία, και ιδρύματα κινηματογραφικής ή ακουστικής κληρονομιάς. Θα πρέπει επίσης να νοούνται ότι περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις εθνικές βιβλιοθήκες και τα εθνικά αρχεία και, στο μέτρο που αφορούν τα αρχεία τους και τις προσιτές στο κοινό βιβλιοθήκες τους, εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικούς οργανισμούς και ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς του δημόσιου τομέα.

- = -

(14) Οι ερευνητικοί οργανισμοί και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, συμπεριλαμβανομένων των προσώπων που συνδέονται με αυτά, θα πρέπει να καλύπτονται από την εξαίρεση της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων όσον αφορά το περιεχόμενο στο οποίο έχουν νόμιμη πρόσβαση. Η νόμιμη πρόσβαση θα πρέπει να νοείται ότι καλύπτει την πρόσβαση σε περιεχόμενο στη βάση μιας πολιτικής ανοικτής πρόσβασης ή μέσω συμβατικών ρυθμίσεων μεταξύ δικαιούχων και ερευνητικών οργανισμών ή ιδρυμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως οι συνδρομές, ή με άλλα νόμιμα μέσα. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις συνδρομών από ερευνητικούς οργανισμούς ή ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, τα συνδεόμενα με αυτά πρόσωπα που καλύπτονται από τις εν λόγω συνδρομές θα πρέπει να θεωρείται ότι έχουν νόμιμη πρόσβαση. Η νόμιμη πρόσβαση θα πρέπει επίσης να καλύπτει την πρόσβαση σε περιεχόμενο που διατίθεται ελεύθερα στο διαδίκτυο.

- = -

(15) Οι ερευνητικοί οργανισμοί και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, για παράδειγμα για τη μεταγενέστερη επικύρωση των αποτελεσμάτων της επιστημονικής έρευνας, να χρειαστεί να διατηρούν αντίγραφα τα οποία παρήγαγαν δυνάμει της εξαίρεσης για τους σκοπούς της διενέργειας της εξόρυξης κειμένων και δεδομένων. Στις περιπτώσεις αυτές, τα αντίγραφα θα πρέπει να αποθηκεύονται σε ασφαλές περιβάλλον. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να αποφασίζουν, σε εθνικό επίπεδο και έπειτα από διαβουλεύσεις με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, σχετικά με τις περαιτέρω συγκεκριμένες ρυθμίσεις για τη διατήρηση των αντιγράφων, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας διορισμού αξιόπιστων φορέων για το σκοπό της αποθήκευσης των εν λόγω αντιγράφων. Προκειμένου να μην περιοριστεί αδικαιολόγητα η εφαρμογή της εξαίρεσης, οι ρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να είναι αναλογικές και να περιορίζονται στο μέτρο που είναι αναγκαίο για τη διατήρηση των αντιγράφων με ασφαλή τρόπο και την πρόληψη μη εγκεκριμένων χρήσεων. Χρήσεις για σκοπούς επιστημονικής έρευνας άλλους από την εξόρυξη_κειμένων_και_δεδομένων, όπως η επιστημονική αξιολόγηση από ομοτίμους και η από κοινού έρευνα, θα πρέπει να εξακολουθήσουν να καλύπτονται, κατά περίπτωση, από την εξαίρεση ή τον περιορισμό που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 3 στοιχείο α) της οδηγίας 2001/29/ΕΚ.

- = -

(19) Το άρθρο 5 παράγραφος 3 στοιχείο α) της οδηγίας 2001/29/ΕΚ επιτρέπει στα κράτη μέλη να προβλέπουν την εξαίρεση ή τον περιορισμό των δικαιωμάτων αναπαραγωγής, παρουσίασης στο κοινό και διάθεσης στο κοινό έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας κατά τρόπο ώστε τα μέλη του κοινού να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά σε τόπο και χρόνο που επιλέγει ο καθένας ατομικά για τον αποκλειστικό σκοπό της χρήσης χάριν παραδείγματος κατά τη διδασκαλία. Επιπλέον, το άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο β) και το άρθρο 9 στοιχείο β) της οδηγίας 96/9/ΕΚ επιτρέπουν τη χρήση βάσης δεδομένων και την εξαγωγή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου της για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Το πεδίο εφαρμογής των εν λόγω εξαιρέσεων ή περιορισμών όπως εφαρμόζονται στις ψηφιακές χρήσεις δεν είναι σαφές. Επιπλέον, δεν υπάρχει επαρκής σαφήνεια ως προς το κατά πόσον οι εν λόγω εξαιρέσεις ή περιορισμοί τυγχάνουν εφαρμογής στην περίπτωση παροχής επιγραμμικής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Επιπροσθέτως, στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο δεν υπάρχει πρόβλεψη σχετικά με τον διασυνοριακό αντίκτυπο. Η κατάσταση αυτή μπορεί να δημιουργήσει προσκόμματα στην ανάπτυξη ψηφιακά υποστηριζόμενων δραστηριοτήτων διδασκαλίας και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Συνεπώς, η εισαγωγή μιας νέας υποχρεωτικής εξαίρεσης ή περιορισμού είναι απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα εκπαιδευτικά ιδρύματα τυγχάνουν πλήρους ασφάλειας δικαίου κατά τη χρήση έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας σε ψηφιακές διδακτικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των επιγραμμικών και διασυνοριακών.

- = -

(20) Ενώ η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και τα διασυνοριακά εκπαιδευτικά προγράμματα αναπτύσσονται κυρίως στο επίπεδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα ψηφιακά εργαλεία και πόροι χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, ιδίως δε για τη βελτίωση και τον εμπλουτισμό της μαθησιακής εμπειρίας. Η εξαίρεση ή ο περιορισμός που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία θα πρέπει επομένως να μπορεί να είναι επωφελής για όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα που αναγνωρίζονται από ένα κράτος μέλος, συμπεριλαμβανομένων αυτών που ανήκουν στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, επαγγελματική και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο στον βαθμό κατά τον οποίον οι χρήσεις δικαιολογούνται από τον μη εμπορικό σκοπό της συγκεκριμένης διδακτικής δραστηριότητας. Η οργανωτική διάρθρωση και τα μέσα χρηματοδότησης του εκπαιδευτικού ιδρύματος δεν θα πρέπει να αποτελούν τον αποφασιστικό παράγοντα ως προς τον καθορισμό του μη εμπορικού χαρακτήρα της δραστηριότητας.

- = -

(24) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παραμένουν ελεύθερα να προβλέπουν ότι οι δικαιούχοι λαμβάνουν δίκαιη αποζημίωση για τις ψηφιακές χρήσεις των έργων τους ή άλλων αντικειμένων προστασίας δυνάμει της εξαίρεσης ή του περιορισμού που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία για τη χρήση χάριν παραδείγματος κατά τη διδασκαλία. Για τον καθορισμό του επιπέδου δίκαιης αποζημίωσης, θα πρέπει να λαμβάνονται δεόντως υπόψη, μεταξύ άλλων, οι εκπαιδευτικοί στόχοι των κρατών μελών και η βλάβη που προκαλείται στους δικαιούχους. Τα κράτη μέλη που αποφασίζουν να προβλέψουν δίκαιη αποζημίωση θα πρέπει να ενθαρρύνουν τη χρήση συστημάτων τα οποία δεν συνεπάγονται διοικητική επιβάρυνση για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα.

- = -

(25) Τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς προβαίνουν στη διατήρηση των συλλογών τους για τις μελλοντικές γενεές. Η πράξη διατήρησης ενός έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας που βρίσκεται στη συλλογή ενός ιδρύματος πολιτιστικής κληρονομιάς ενδέχεται να απαιτεί την αναπαραγωγή και κατά συνέπεια να επιβάλλει τη χορήγηση άδειας από τους οικείους δικαιούχους. Οι ψηφιακές τεχνολογίες προσφέρουν νέους τρόπους διατήρησης της κληρονομιάς που εμπεριέχεται στις συλλογές τους, δημιουργούν όμως και νέες προκλήσεις. Ενόψει των νέων αυτών προκλήσεων, είναι απαραίτητη η προσαρμογή του υφιστάμενου νομικού πλαισίου με την πρόβλεψη υποχρεωτικής εξαίρεσης στο δικαίωμα αναπαραγωγής, ώστε να επιτρέπονται τέτοιες ενέργειες διατήρησης από τα εν λόγω ιδρύματα.

- = -

(26) Η ύπαρξη διαφορετικών προσεγγίσεων των κρατών μελών ως προς τις ενέργειες αναπαραγωγής για λόγους διατήρησης από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς δημιουργούν προσκόμματα στη διασυνοριακή συνεργασία, την ανταλλαγή μέσων διατήρησης και τη δημιουργία διασυνοριακών δικτύων διατήρησης στην εσωτερική αγορά από τέτοια ιδρύματα, με αποτέλεσμα την αναποτελεσματική χρήση των πόρων. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

- = -

(27) Τα κράτη μέλη θα πρέπει επομένως να προβλέψουν εξαίρεση δυνάμει της οποίας θα επιτρέπεται στα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να αναπαράγουν έργα και άλλα αντικείμενα προστασίας που βρίσκονται μόνιμα στις συλλογές τους, με σκοπό τη διατήρησή τους, με σκοπό, για παράδειγμα, την αντιμετώπιση της τεχνολογικής απαρχαίωσης ή της φθοράς των αρχικών υποθεμάτων ή την ασφάλιση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας. Η εξαίρεση αυτή θα πρέπει να επιτρέπει τη δημιουργία αντιγράφων με το κατάλληλο εργαλείο, μέσο ή τεχνολογία διατήρησης, σε οποιαδήποτε μορφή ή μέσο, στον απαιτούμενο αριθμό, σε οποιοδήποτε στάδιο της ύπαρξης ενός έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας και στον βαθμό που απαιτείται για σκοπούς διατήρησης. Οι πράξεις αναπαραγωγής που πραγματοποιούνται από τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς για σκοπούς άλλους από τη διατήρηση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας στις μόνιμες συλλογές τους θα πρέπει να εξακολουθούν να υπόκεινται στην εξουσιοδότηση των δικαιούχων, εκτός εάν επιτρέπονται από άλλες εξαιρέσεις ή περιορισμούς που προβλέπονται στο δίκαιο της Ένωσης.

- = -

(28) Τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς δεν διαθέτουν κατ' ανάγκη τα τεχνικά μέσα ή την εξειδίκευση για να αναλάβουν τις ενέργειες που απαιτούνται για να διατηρήσουν τα ίδια τις συλλογές τους, ιδίως στο ψηφιακό περιβάλλον, και μπορεί, ως εκ τούτου, να προσφύγουν στη συνδρομή άλλων πολιτιστικών ιδρυμάτων και άλλων τρίτων μερών για τον σκοπό αυτό. Βάσει της εξαίρεσης αυτής, για σκοπούς διατήρησης που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία, τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να βασίζονται σε τρίτα μέρη που ενεργούν για λογαριασμό τους και υπό την ευθύνη τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν την έδρα τους σε άλλα κράτη μέλη, για τη δημιουργία αντιγράφων.

- = -

(29) Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, έργα και άλλα αντικείμενα προστασίας θα πρέπει να θεωρείται ότι βρίσκονται μόνιμα στη συλλογή ενός ιδρύματος πολιτιστικής κληρονομιάς όταν τα εν λόγω ιδρύματα έχουν στην κυριότητα ή τη μόνιμη κατοχή τους αντίγραφα των έργων αυτών ή άλλου υλικού, για παράδειγμα ως αποτέλεσμα μεταβίβασης της κυριότητας ή συμφωνίας παραχώρησης άδειας εκμετάλλευσης, υποχρεώσεων νόμιμης κατάθεσης ή ρυθμίσεων μόνιμης θεματοφυλακής.

- = -

(30) Τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να επωφελούνται από ένα σαφές πλαίσιο για την ψηφιοποίηση και τη διάδοση, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών, έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που θεωρούνται μη διαθέσιμα στο εμπόριο για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας. Ωστόσο, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των συλλογών μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, σε συνδυασμό με τον αριθμό των έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας που εμπλέκονται σε έργα μαζικής ψηφιοποίησης, έχουν ως αποτέλεσμα η λήψη της προηγούμενης συγκατάθεσης των μεμονωμένων δικαιούχων να είναι πολύ δύσκολη. Αυτό μπορεί να οφείλεται, για παράδειγμα στην ηλικία των έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, την περιορισμένη εμπορική τους αξία ή το γεγονός ότι δεν προορίζονταν ποτέ για εμπορική χρήση ή ότι ουδέποτε αποτέλεσαν αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης. Είναι επομένως απαραίτητο να προβλεφθούν μέτρα για τη διευκόλυνση ορισμένων χρήσεων μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που βρίσκονται μονίμως στις συλλογές ιδρυμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς.

- = -

(31) Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαθέτουν νομικούς μηχανισμούς που να προβλέπουν ότι οι άδειες που εκδίδονται από σχετικούς και επαρκώς αντιπροσωπευτικούς οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης σε ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, για ορισμένες χρήσεις μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, θα ισχύουν και για τα δικαιώματα των δικαιούχων που δεν έχουν αναθέσει σε έναν αντιπροσωπευτικό οργανισμό συλλογικής διαχείρισης τη διαχείριση των δικαιωμάτων αυτών. Θα πρέπει να είναι δυνατό, δυνάμει της παρούσας οδηγίας, οι άδειες αυτές να καλύπτουν όλα τα κράτη μέλη.

- = -

(32) Οι διατάξεις σχετικάμε τη συλλογική χορήγηση αδειών για τη χρήση μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας που θεσπίζονται με την παρούσα οδηγία μπορεί να μην παρέχουν λύση για όλες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην απόκτηση όλων των απαραίτητων αδειών από τους δικαιούχους για τη χρήση αυτών των μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας. Τούτο θα μπορούσε να συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν δεν υπάρχει πρακτική συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων για ένα ορισμένο είδος έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας ή ο σχετικός οργανισμός συλλογικής διαχείρισης δεν είναι επαρκώς αντιπροσωπευτικός για τη σχετική κατηγορία δικαιούχων και τα σχετικά δικαιώματα. Σε αυτές τις ειδικές περιπτώσεις, θα πρέπει να είναι δυνατόν για τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να καθιστούν μη διαθέσιμα στο εμπόριο έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας τα οποία, που βρίσκονται μόνιμα στη συλλογή τους, επιγραμμικώς διαθέσιμα σε όλα τα κράτη μέλη, βάσει εναρμονισμένης εξαίρεσης ή περιορισμού του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων. Είναι σημαντικό οι χρήσεις στο πλαίσιο αυτής της εξαίρεσης ή του περιορισμού να λαμβάνουν χώρα μόνο όταν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, ιδίως όσον αφορά τη διαθεσιμότητα λύσεων για τη χορήγηση αδειών. Η έλλειψη συμφωνίας σχετικά με τους όρους χορήγησης αδειών δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως έλλειψη διαθεσιμότητας λύσεων για τη χορήγηση αδειών.

- = -

(33) Τα κράτη μέλη θα πρέπει, στο πλαίσιο που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία, να έχουν ευελιξία στην επιλογή συγκεκριμένου τύπου μηχανισμού, χορήγησης αδειών όπως η συλλογική χορήγησης αδειών με διευρυμένη ισχύ ή τα τεκμήρια εκπροσώπησης, που εφαρμόζουν για τη χρήση μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, σύμφωνα με τις νομικές τους παραδόσεις, πρακτικές ή περιστάσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διαθέτουν ευελιξία όσον αφορά τον καθορισμό των απαιτήσεων για τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης ώστε αυτοί να είναι επαρκώς αντιπροσωπευτικοί, εφόσον αυτός ο καθορισμός βασίζεται σε σημαντικό αριθμό δικαιούχων στο σχετικό είδος έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας για τα οποία επιτρέπεται η χορήγηση άδειας για το σχετικό είδος χρήσης δυνάμει ανάθεσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να θεσπίζουν ειδικούς κανόνες που θα εφαρμόζονται σε περιπτώσεις στις οποίες περισσότεροι από ένας οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης είναι αντιπροσωπευτικοί για τα σχετικά έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας, απαιτώντας, για παράδειγμα, κοινές άδειες ή συμφωνία μεταξύ των σχετικών οργανισμών.

- = -

(35) Θα πρέπει να υπάρχουν κατάλληλες διασφαλίσεις για όλους τους δικαιούχους, στους οποίους θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα να αποκλείουν την εφαρμογή των μηχανισμών χορήγησης αδειών καθώς και της εξαίρεσης ή του περιορισμού που θεσπίζεται με την παρούσα οδηγία για τη χρήση μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας σε σχέση με όλα τα έργα τους ή άλλα αντικείμενα προστασίας ή σε σχέση με όλες τις άδειες ή όλες τις χρήσεις που εμπίπτουν στην εξαίρεση ή τον περιορισμό, ή σε συγκεκριμένα έργα ή άλλο υλικό ή σε σχέση με συγκεκριμένες άδειες ή χρήσεις βάσει της εξαίρεσης ή του περιορισμού, οποιαδήποτε στιγμή πριν ή κατά τη διάρκεια της άδειας ή των χρήσεων που εμπίπτουν στην εξαίρεση ή τον περιορισμό. Οι όροι που συνδέονται με τους εν λόγω μηχανισμούς χορήγησης αδειών δεν θα πρέπει να επηρεάζουν την πρακτική τους σημασία για τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι σημαντικό ότι, στην περίπτωση κατά την οποία ένας δικαιούχος αποκλείει την εφαρμογή αυτών των μηχανισμών ή αυτής της εξαίρεσης ή του περιορισμού σε ένα ή περισσότερα από τα έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας, οι τυχόν συνεχιζόμενες χρήσεις να περατώνονται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος και, στην περίπτωση που λαμβάνουν χώρα στη βάση της χορήγησης συλλογικής άδειας, ότι από τη στιγμή που ο οργανισμός συλλογικής διαχείρισης ενημερώνεται σχετικά να παύει να εκδίδει άδειες που καλύπτουν τις σχετικές χρήσεις. Αυτός ο αποκλεισμός από τους δικαιούχους δεν θα πρέπει να επηρεάζει τις αξιώσεις αμοιβής τους για την πραγματική χρήση του έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας για το οποίο έχει παραχωρηθεί άδεια.

- = -

(37) Λαμβανομένης υπόψη της ποικιλίας των έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας στις συλλογές των ιδρυμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι σημαντικό οι μηχανισμοί χορήγησης αδειών και η εξαίρεση ή ο περιορισμός που προβλέπονται από την παρούσα οδηγία να είναι διαθέσιμοι και να μπορούν να χρησιμοποιούνται στην πράξη για διάφορα είδη έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας, στα οποία περιέχονται φωτογραφίες, λογισμικό, φωνογραφήματα, οπτικοακουστικά έργα και μοναδικά έργα τέχνης, συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης κατά την οποία αυτά δεν έχουν διατεθεί ποτέ στο εμπόριο. Τα έργα που δεν έχουν διατεθεί ποτέ στο εμπόριο μπορεί να περιλαμβάνουν αφίσες, φυλλάδια, στρατιωτικά ημερολόγια ή ερασιτεχνικά οπτικοακουστικά έργα, αλλά επίσης μη δημοσιευμένα έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας, με την επιφύλαξη άλλων εφαρμοστέων νομικών περιορισμών, όπως οι εθνικοί κανόνες επί ηθικών δικαιωμάτων. Όταν ένα έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας είναι διαθέσιμο σε οποιαδήποτε από τις διαφορετικές εκδοχές του, όπως μεταγενέστερες εκδόσεις λογοτεχνικών έργων και εναλλακτικό μοντάζ κινηματογραφικών έργων, ή σε οποιαδήποτε από τις διάφορες εκδηλώσεις του, όπως οι ψηφιακές και έντυπες μορφές του ίδιου έργου, το εν λόγω έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας δεν θα πρέπει να θεωρείται μη διαθέσιμο στο εμπόριο. Αντίστροφα, η εμπορική διαθεσιμότητα διασκευών, συμπεριλαμβανομένων και άλλων γλωσσικών εκδόσεων ή οπτικοακουστικών προσαρμογών ενός λογοτεχνικού έργου, δεν θα πρέπει να αποκλείει τον προσδιορισμό ενός έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας ως μη διαθέσιμου στο εμπόριο σε μια ορισμένη γλώσσα. Προκειμένου να αντικατοπτρίζονται οι ιδιαιτερότητες των διαφόρων ειδών έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας όσον αφορά τους τρόπους δημοσίευσης και διανομής και να διευκολύνεται η χρηστικότητα των εν λόγω μηχανισμών, ενδέχεται να είναι απαραίτητη η θέσπιση ειδικών απαιτήσεων και διαδικασιών για την εφαρμογή στην πράξη των εν λόγω μηχανισμών χορήγησης αδειών, όπως η απαίτηση να έχει παρέλθει ένα ορισμένο χρονικό διάστημα από την πρώτη εμπορική διαθεσιμότητα του έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας. Κρίνεται σκόπιμο τα κράτη μέλη να προβαίνουν σε διαβουλεύσεις με τους δικαιούχους, τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς και τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης κατά τη θέσπιση τέτοιων απαιτήσεων και διαδικασιών.

- = -

(40) Τα συμβαλλόμενα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς και οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης θα πρέπει να παραμένουν ελεύθερα να συμφωνούν για το εδαφικό πεδίο εφαρμογής των αδειών, συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης να καλύπτονται όλα τα κράτη μέλη, για το τέλος χορήγησης αδείας και τις επιτρεπόμενες χρήσεις. Οι χρήσεις που καλύπτονται από αυτές τις άδειες δεν θα πρέπει να αποβλέπουν σε κερδοσκοπικό σκοπό, συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης κατά την οποία διανέμονται αντίγραφα από το ίδρυμα_πολιτιστικής_κληρονομιάς, όπως στην περίπτωση προωθητικού υλικού για μια έκθεση. Ταυτόχρονα, δεδομένου ότι η ψηφιοποίηση των συλλογών των ιδρυμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί να συνεπάγεται σημαντικές επενδύσεις, οι άδειες που χορηγούνται δυνάμει των μηχανισμών που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να εμποδίζουν τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς από το να καλύπτουν τις δαπάνες της άδειας και τις δαπάνες για την ψηφιοποίηση και τη διάδοση των έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας που καλύπτονται από την άδεια.

- = -

(41) Στις πληροφορίες που σχετίζονται με την τρέχουσα και μελλοντική χρήση μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς βάσει της παρούσας οδηγίας και των ρυθμίσεων που ισχύουν για όλους τους δικαιούχους, ώστε να αποκλείουν την εφαρμογή αδειών ή της εξαίρεσης ή του περιορισμού στα έργα τους ή σε άλλα αντικείμενα προστασίας, θα πρέπει να δίνεται κατάλληλη δημοσιότητα τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της χρήσης για την οποία έχει παραχωρηθεί άδεια ή εμπίπτει στην εξαίρεση ή τον περιορισμό, ανάλογα με την περίπτωση. Αυτή η δημοσιότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική όταν οι χρήσεις πραγματοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο στην εσωτερική αγορά. Είναι επομένως σκόπιμο να προβλεφθεί η δημιουργία μιας ενιαίας, προσιτής στο κοινό, διαδικτυακής πύλης προκειμένου η Ένωση να θέτει τις εν λόγω πληροφορίες στη διάθεση του κοινού για εύλογο χρονικό διάστημα προτού λάβει χώρα η χρήση. Η εν λόγω διαδικτυακή πύλη θα πρέπει να διευκολύνει τη δυνατότητα των δικαιούχων να αποκλείουν την εφαρμογή αδειών ή της εξαίρεσης ή του περιορισμού στα έργα τους ή άλλα αντικείμενα προστασίας. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 386/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11), το Γραφείο διανοητικής ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει επιφορτιστεί με ορισμένα καθήκοντα και ορισμένες δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται από τη χρήση των ιδίων δημοσιονομικών μέσων και στοχεύουν να διευκολύνουν και να υποστηρίζουν τις δραστηριότητες των εθνικών αρχών, του ιδιωτικού τομέα και των θεσμικών οργάνων της Ένωσης για την καταπολέμηση, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης, της παραβίασης των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. Είναι επομένως σκόπιμο να αξιοποιηθεί το εν λόγω Γραφείο για τη δημιουργία και τη διαχείριση της ευρωπαϊκής πύλης μέσω της οποίας καθίστανται διαθέσιμες οι εν λόγω πληροφορίες.

- = -

(53) Η λήξη της περιόδου προστασίας ενός έργου συνεπάγεται την είσοδο του εν λόγω έργου στην κατηγορία των έργων που έχουν καταστεί κοινό κτήμα και τη λήξη ισχύος των δικαιωμάτων που παρέχει η νομοθεσία της Ένωσης για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στο εν λόγω έργο. Στον τομέα των εικαστικών τεχνών, η κυκλοφορία πιστών αναπαραγωγών έργων που έχουν καταστεί κοινό κτήμα συμβάλλει στην πρόσβαση και προώθηση του πολιτισμού και της πρόσβασης στην πολιτιστική κληρονομιά. Στο ψηφιακό περιβάλλον, η προστασία αυτών των αναπαραγωγών μέσω δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικών δικαιωμάτων δεν συνάδει με τη λήξη της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων επί των έργων. Επιπλέον, οι διαφορές μεταξύ των εθνικών νομοθεσιών περί πνευματικής ιδιοκτησίας που διέπουν την προστασία των εν λόγω αναπαραγωγών δημιουργούν ανασφάλεια δικαίου και επηρεάζουν τη διασυνοριακή διάδοση έργων εικαστικών τεχνών που έχουν καταστεί κοινό κτήμα. Ως εκ τούτου, ορισμένες αναπαραγωγές έργων εικαστικών τεχνών που έχουν καταστεί κοινό κτήμα δεν θα πρέπει να προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικά δικαιώματα. Όλα τα ανωτέρω δεν θα πρέπει να εμποδίζουν τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς να πωλούν αναπαραγωγές, όπως ταχυδρομικές κάρτες.

- = -

keyboard_tab Diritto d'autore 2019/0790 EL

Diritto d'autore 2019/0790 EL