(5) Technologische ontwikkeling heeft geleid tot een groeiende markt voor goederen die bestaan uit digitale inhoud of digitale diensten of die daardoor onderling verbonden zijn.
Omdat er steeds meer van dergelijke apparaten zijn en steeds meer consumenten er gebruik van maken, is actie op Unieniveau noodzakelijk om te zorgen voor een hoog niveau van consumentenbescherming en om de rechtszekerheid over de regels die van toepassing zijn op overeenkomsten voor de verkoop van dergelijke producten, te vergroten.
Het vergroten van de rechtszekerheid zou het vertrouwen van consumenten en verkopers kunnen doen toenemen.
- = -
(6) De Uniebepalingen die van toepassing zijn op de verkoop van goederen zijn nog steeds versnipperd, hoewel reeds regels betreffende leveringsvoorwaarden en, met betrekking tot op afstand of buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten, precontractuele informatieverplichtingen en het herroepingsrecht volledig werden geharmoniseerd in Richtlijn 2011/83/EU van het Europees Parlement en de Raad (3).
Andere belangrijke elementen van overeenkomsten zoals de conformiteitscriteria, de remedies in het geval van gebrek aan conformiteit met de overeenkomst en de voornaamste wijzen voor de uitoefening van die remedies, zijn thans onderworpen aan minimumharmonisatie krachtens Richtlijn 1999/44/EG van het Europees Parlement en de Raad (4).
De lidstaten konden verder gaan dan de Unienormen en bepalingen invoeren en handhaven die zorgen voor een nog betere consumentenbescherming.
Daarbij hebben zij verschillende elementen in verschillende mate geregeld.
Derhalve bestaan er vandaag aanzienlijke verschillen tussen de nationale bepalingen ter omzetting van Richtlijn 1999/44/EG, wat essentiële elementen betreft, zoals de aan- of afwezigheid van een hiërarchie van de remedies.
- = -
(13) Deze richtlijn en Richtlijn (EU) 2019/770 van het Europees Parlement en de Raad (6) moeten elkaar aanvullen.
Terwijl Richtlijn (EU) 2019/770 voorziet in bepalingen inzake bepaalde vereisten met betrekking tot overeenkomsten voor de levering van digitale inhoud of digitale diensten, voorziet deze richtlijn in bepalingen inzake bepaalde vereisten met betrekking tot overeenkomsten voor de verkoop van goederen.
Om te voldoen aan de verwachtingen van consumenten en om te zorgen voor een duidelijk en eenvoudig rechtskader voor handelaren in digitale inhoud of digitale diensten, moet Richtlijn (EU) 2019/770 dan ook tevens van toepassing zijn op de levering van digitale inhoud of digitale diensten, met inbegrip van digitale inhoud die wordt geleverd op een materiële gegevensdrager, zoals dvd’s, cd’s, USB-sticks en geheugenkaarten, evenals op de materiële gegevensdrager zelf, mits de materiële gegevensdrager uitsluitend dient als drager van de digitale inhoud.
Onderhavige richtlijn daarentegen moet van toepassing zijn op overeenkomsten voor de verkoop van goederen, met inbegrip van goederen met digitale elementen die voor de vervulling van hun functies digitale inhoud of een digitale dienst nodig hebben.
- = -
(30) Behalve contractueel overeengekomen updates, moet de verkoper ook voorzien van updates, waaronder beveiligingsupdates, die ervoor zorgen dat de conformiteit van goederen met digitale elementen gewaarborgd blijft.
De verplichting van de verkoper blijft beperkt tot updates die noodzakelijk zijn voor het behoud van de conformiteit van dergelijke goederen met de objectieve en subjectieve conformiteitsvereisten van deze richtlijn.
Tenzij de partijen bij overeenkomst anders zijn overeengekomen, is de verkoper niet verplicht geactualiseerde versies van de digitale inhoud of digitale dienst van de goederen te leveren of de functionaliteiten van de goederen verder te laten reiken dan de conformiteitsvereisten.
Als een update die is geleverd door de verkoper of door een derde die overeenkomstig de koopovereenkomst de digitale inhoud of de digitale dienst levert, een conformiteitsgebrek van het goed met digitale elementen veroorzaakt, is de verkoper aansprakelijk voor het herstel van de conformiteit van het goed.
Het moet de consument vrijstaan om de geleverde updates al dan niet te installeren.
Indien de consument besluit de updates die nodig zijn om de conformiteit van goederen met digitale elementen te waarborgen niet te installeren, mag de consument niet verwachten dat de conformiteit van dergelijke goederen gewaarborgd blijft.
De verkoper moet de consument meedelen dat het besluit van de consument om niet over te gaan tot het installeren van updates, waaronder beveiligingsupdates, die nodig zijn om de goederen conform te houden gevolgen zal hebben voor de aansprakelijkheid van de verkoper voor de conformiteit van die kenmerken van de goederen met digitale elementen waarvan de desbetreffende updates de conformiteit worden geacht te handhaven.
Deze richtlijn mag geen afbreuk doen aan verplichtingen voor de verstrekking van beveiligingsupdates overeenkomstig ander Unierecht of nationaal recht.
- = -
(31) In beginsel, in het geval van goederen met digitale elementen waar de digitale inhoud of digitale dienst die verwerkt is in of verbonden is aan de goederen, wordt geleverd door middel van een eenmalige levering, mag de verkoper alleen aansprakelijk zijn voor het conformiteitsgebrek ten tijde van de levering.
De verplichting om updates te verstrekken heeft echter te maken met het feit dat de digitale omgeving van een dergelijk goed voortdurend verandert.
Updates zijn daarom een noodzakelijk instrument om ervoor te zorgen dat de goederen op dezelfde wijze kunnen functioneren als ten tijde van de levering.
In tegenstelling tot traditionele goederen staan goederen met digitale elementen voorts niet volledig los van de verkoper, omdat de verkoper, of een derde die uit hoofde van de koopovereenkomst de digitale inhoud of de digitale dienst levert, de goederen op afstand, meestal via het internet, kan updaten.
Indien de digitale inhoud of digitale dienst wordt geleverd door middel van een eenmalige levering, is de verkoper dan ook ertoe gehouden de updates te verstrekken die nodig zijn om de goederen met digitale elementen conform te houden tijdens een periode die de consument redelijkerwijs mag verwachten, ook wanneer de goederen conform waren op het tijdstip van de levering.
De periode gedurende welke de consument redelijkerwijs mag verwachten updates te ontvangen, moet worden bepaald op basis van het type en het doel van de goederen en de digitale elementen, rekening houdend met de omstandigheden en de aard van de koopovereenkomst.
Normaal gesproken zou een consument verwachten updates te ontvangen gedurende ten minste de periode gedurende welke de verkoper aansprakelijk is voor een conformiteitsgebrek, hoewel de redelijke verwachting van de consument in sommige gevallen langer is dan die periode, in het bijzonder in het geval van beveiligingsupdates.
In andere gevallen, bijvoorbeeld met betrekking tot goederen met digitale elementen waarvan het doel een beperkte tijdsduur heeft, zou de verplichting van de verkoper om updates te verstrekken normaal gesproken tot die periode beperkt blijven.
- = -
(32) zorgen voor duurzamere goederen is belangrijk om tot meer duurzame consumptiepatronen en een kringloopeconomie te komen.
Evenzo is het op de Uniemarkt weren van non-conforme producten via een versterking van het markttoezicht en het geven van de juiste prikkels aan marktdeelnemers, van essentieel belang voor de versterking van het vertrouwen in de werking van interne markt.
Met het oog op deze doeleinden is productspecifieke Uniewetgeving de meest geschikte aanpak om duurzaamheid en andere productgerelateerde vereisten in te voeren voor specifieke categorieën of groepen producten, aan de hand van daartoe aangepaste criteria.
Deze richtlijn moet derhalve een aanvulling vormen op de doelstellingen van dergelijke productspecifieke Uniewetgeving, en moet duurzaamheid als objectief criterium opnemen voor de beoordeling van de conformiteit van goederen.
Duurzaamheid in deze richtlijn moet betrekking hebben op de geschiktheid van de goederen om hun vereiste functies en prestaties bij normaal gebruik te behouden.
Om conform te zijn, moeten goederen de duurzaamheid bezitten die voor goederen van hetzelfde type normaal is en die de consument redelijkerwijs mag verwachten, gelet op de aard van de specifieke goederen, onder meer de mogelijke behoefte aan redelijk onderhoud van de goederen, zoals regelmatige controle of vervanging van de filters van een auto, en publieke mededelingen die zijn gedaan door of namens een persoon in de transactieketen.
Bij de beoordeling moet ook rekening worden gehouden met alle andere relevante omstandigheden, zoals de prijs van de goederen en de intensiteit of frequentie waarmee de consument de goederen gebruikt.
Voorts, voor zover een precontractuele mededeling die deel uitmaakt van de koopovereenkomst, specifieke informatie over duurzaamheid bevat, moet de consument daarop kunnen vertrouwen als een deel van de subjectieve conformiteitsvereisten.
- = -
(35) De conformiteit moet betrekking hebben op zowel materiële als juridische gebreken.
Beperkingen die het gevolg zijn van de schending van rechten van derden, met name intellectuele-eigendomsrechten, zouden het gebruik van de goederen overeenkomstig de overeenkomst kunnen verhinderen of beperken.
De lidstaten moeten er in die gevallen voor zorgen dat de consument over de in deze richtlijn uiteengezette remedies voor het conformiteitsgebrek beschikt, tenzij het nationale recht voor dergelijke gevallen voorziet in de nietigheid of de vernietigbaarheid van de overeenkomst.
- = -
(36) Teneinde te zorgen voor voldoende flexibele regels, bijvoorbeeld met betrekking tot de verkoop van tweedehandsgoederen, moet het mogelijk zijn voor de partijen om af te wijken van de objectieve conformiteitsvereisten.
Een dergelijke afwijking mag alleen mogelijk zijn indien de consument hiervan uitdrukkelijk in kennis werd gesteld en indien hij deze afzonderlijk van andere verklaringen of overeenkomsten en door middel van een actieve en ondubbelzinnige handeling aanvaardt.
- = -
(41) Omwille van de rechtszekerheid voor verkopers en het vertrouwen van de consument bij grensoverschrijdende aankopen in het algemeen, is het noodzakelijk te voorzien in een periode gedurende welke de consument recht heeft op remedies voor elk conformiteitsgebrek dat bestaat op het voor de vaststelling van conformiteit relevante tijdstip.
Aangezien een grote meerderheid van de lidstaten bij de uitvoering van Richtlijn 1999/44/EG heeft voorzien in een termijn van twee jaar en die periode in de praktijk door marktdeelnemers wordt beschouwd als een redelijke termijn, moet die periode worden gehandhaafd.
Dezelfde periode geldt in het geval van goederen met digitale elementen.
Indien de overeenkomst echter voorziet in een continue levering gedurende meer dan twee jaar, heeft de consument recht op remedies voor elk conformiteitsgebrek van de digitale inhoud of digitale dienst dat zich voordoet of zich manifesteert in de periode gedurende welke de digitale inhoud of digitale dienst moet worden geleverd overeenkomstig de overeenkomst.
Om ervoor te zorgen dat de lidstaten over de flexibiliteit beschikken om het niveau van consumentenbescherming in hun nationale recht te waarborgen, moet het de lidstaten vrijstaan in langere termijnen voor aansprakelijkheid van de verkoper te voorzien dan die welke in deze richtlijn zijn vastgesteld.
- = -
(42) Ter wille van de samenhang met de bestaande nationale rechtsstelsels, moet het de lidstaten vrij staan te bepalen dat verkopers aansprakelijk zijn voor een conformiteitsgebrek dat zich manifesteert binnen een specifieke termijn, eventueel gekoppeld aan een verjaringstermijn, of dat de remedies van de consument uitsluitend onderworpen zijn aan een verjaringstermijn.
In het eerste geval moeten de lidstaten ervoor zorgen dat de termijn voor de aansprakelijkheid van de verkoper niet wordt omzeild door een verjaringstermijn voor de remedies van de consument.
Hoewel deze richtlijn derhalve niet het tijdstip waarop nationale verjaringstermijnen ingaan moet harmoniseren, moet wel worden gewaarborgd dat dergelijke verjaringstermijnen geen afbreuk doen aan het recht van de consumenten om hun remedies toe te passen voor een conformiteitsgebrek dat duidelijk wordt tijdens de periode waarin de verkoper aansprakelijk is voor een conformiteitsgebrek.
In laatstgenoemd geval moeten de lidstaten uitsluitend een verjaringstermijn voor de remedies van de consument kunnen handhaven of invoeren, zonder een specifieke termijn op te geven waarbinnen het conformiteitsgebrek zich moet manifesteren om de verkoper aansprakelijk te kunnen stellen.
Om te garanderen dat consumenten ook in zulke gevallen dezelfde bescherming genieten, moeten de lidstaten ervoor zorgen dat wanneer uitsluitend een verjaringstermijn geldt, deze de consumenten nog altijd in staat stelt remedies toe te passen voor elk conformiteitsgebrek dat duidelijk wordt gedurende ten minste de periode die krachtens deze richtlijn als aansprakelijkheidstermijn geldt.
- = -
(47) Om de rechtszekerheid te versterken en een van de grootste belemmeringen voor de interne markt weg te nemen, moet deze richtlijn zorgen voor volledige harmonisatie van de voor de consument beschikbare remedies in het geval van een conformiteitsgebrek van de goederen, en van de voorwaarden waaronder dergelijke remedies kunnen worden toegepast.
Meer bepaald moeten consumenten, in het geval van een conformiteitsgebrek, het recht hebben de goederen in conformiteit te laten brengen, een evenredige prijsvermindering te krijgen, of de overeenkomst te ontbinden.
- = -
(51) Indien herstelling of vervanging voor de consument geen geschikte oplossing voor het conformiteitsgebrek is, heeft de consument recht op een prijsvermindering of op ontbinding van de overeenkomst.
Dit moet met name het geval zijn wanneer de verkoper de herstelling of vervanging niet heeft voltooid, of uit de omstandigheden duidelijk blijkt dat de verkoper niet voor de volledige herstelling of vervanging zal zorgen, of de verkoper heeft geweigerd de goederen conform te maken omdat herstelling en vervanging onmogelijk zijn of de verkoper buitensporige kosten zouden opleggen.
- = -
(62) Om de transparantie te waarborgen, moet worden voorzien in bepaalde vereisten voor commerciële garanties, naast de vereisten inzake precontractuele informatie over het bestaan en de voorwaarden van commerciële garanties als vermeld in Richtlijn 2011/83/EU.
Om de rechtszekerheid te versterken en te voorkomen dat consumenten worden misleid, moet deze richtlijn bovendien bepalen dat wanneer de commerciële garantievoorwaarden in reclame ter zake gunstiger zijn voor de consument dan die welke in het garantiebewijs zijn opgenomen, de gunstiger voorwaarden moeten gelden.
Tot slot dient deze richtlijn regels te bevatten over de inhoud van het garantiebewijs en de wijze waarop dat aan de consument ter beschikking wordt gesteld.
Het garantiebewijs moet bijvoorbeeld de commerciële garantievoorwaarden bevatten en verklaren dat de commerciële garantie de wettelijke conformiteitsgarantie onverlet laat, en tevens duidelijk maken dat de commerciële garantievoorwaarden een verbintenis vormen die bovenop de wettelijke conformiteitsgarantie komt.
Het moet de lidstaten vrij staan om regels vast te stellen inzake andere aspecten van commerciële garanties die niet onder deze richtlijn vallen, zoals de mogelijkheid om andere schuldenaren dan de garant aan de commerciële garantie te verbinden, mits deze regels consumenten niet de bescherming ontnemen die de volledig geharmoniseerde bepalingen van deze richtlijn inzake commerciële garanties hun bieden.
De lidstaten moeten de vrijheid behouden om te vereisen dat commerciële garanties kosteloos zijn maar tevens dienen zij ervoor te zorgen dat elke verbintenis van de verkoper of de producent die valt onder de definitie van commerciële garanties zoals uiteengezet in deze richtlijn voldoet aan de geharmoniseerde voorschriften van deze richtlijn.
- = -
(66) Richtlijn 1999/44/EG moet worden ingetrokken.
De datum van intrekking moet worden afgestemd op de datum van omzetting van onderhavige richtlijn.
Om ervoor te zorgen dat de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen die de lidstaten nodig hebben om aan deze richtlijn te voldoen, uniform worden toegepast op overeenkomsten die vanaf de omzettingsdatum zijn gesloten, mag deze richtlijn niet van toepassing zijn op overeenkomsten die voor die omzettingsdatum zijn gesloten.
- = -
(70) Daar de doelstelling van deze richtlijn, namelijk bijdragen tot de goede werking van de interne markt door een consistente aanpak van overeenkomstenrechtelijke belemmeringen voor de grensoverschrijdende verkoop van goederen in de Unie, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt, maar vanwege het feit dat elke lidstaat afzonderlijk niet in een positie is om de bestaande fragmentering van het rechtskader aan te pakken door ervoor te zorgen dat zijn wetgeving coherent is met die van andere lidstaten, door de voornaamste overeenkomstenrechtelijke belemmeringen via volledige harmonisatie weg te nemen, beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen.
Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze richtlijn niet verder dan nodig is om die doelstelling te verwezenlijken.
- = -