(4) Elektronische handel is een belangrijke bron van groei binnen de interne markt.
Het groeipotentieel is echter nog lang niet volledig benut.
Teneinde het concurrentievermogen van de Unie te versterken en de groei te stimuleren, moet de Unie snel handelen en economische actoren aanmoedigen om het volledige potentieel van de interne markt aan te boren.
Het volledige potentieel van de interne markt kan alleen worden aangeboord als alle marktdeelnemers een soepele toegang hebben tot de grensoverschrijdende verkoop van goederen, onder meer in geval van elektronische handelstransacties.
De bepalingen van overeenkomstenrecht op grond waarvan marktdeelnemers transacties sluiten, behoren tot de belangrijkste factoren die een rol spelen bij beslissingen van ondernemingen om goederen al dan niet grensoverschrijdend te verkopen.
Deze regels beïnvloeden ook de bereidheid van consumenten om dit type van aankopen te doen en daarin vertrouwen te hebben.
- = -
(7) De bestaande verschillen kunnen negatieve gevolgen hebben voor bedrijven en consumenten.
Overeenkomstig Verordening (EG) nr. 593/2008 van het Europees Parlement en de Raad (5) moeten bedrijven die hun activiteiten richten op consumenten in andere lidstaten, rekening houden met de dwingende bepalingen van het consumentenovereenkomstenrecht van het land waar de consument zijn gewone verblijfplaats heeft.
Aangezien die bepalingen van lidstaat tot lidstaat verschillen, kunnen bedrijven met extra kosten worden geconfronteerd.
Bijgevolg kunnen veel bedrijven er de voorkeur aan geven alleen in eigen land handel te blijven drijven of slechts naar één of twee lidstaten uit te voeren.
Deze keuze om de blootstelling aan kosten en risico’s in verband met grensoverschrijdende handel tot een minimum te beperken, leidt tot gemiste kansen wat betreft commerciële expansie en schaalvoordelen.
Kmo’s worden in het bijzonder getroffen.
- = -
(12) Deze richtlijn mag alleen van toepassing zijn op roerende lichamelijke zaken die goederen in de zin van deze richtlijn vormen.
Het moet de lidstaten dan ook vrij staan te voorzien in een regeling voor overeenkomsten voor de verkoop van onroerende goederen, zoals woongebouwen, en de voornaamste onderdelen daarvan die een groot deel van die onroerende goederen vormen.
- = -
(15) Deze richtlijn moet van toepassing zijn op overeenkomsten voor de verkoop van goederen, met inbegrip van goederen met digitale elementen waar het ontbreken van de verwerkte of verbonden digitale inhoud of digitale dienst zou beletten dat de goederen hun functies vervullen en waar die digitale inhoud of dienst wordt verstrekt met de goederen uit hoofde van de koopovereenkomst met betrekking tot die goederen.
Of de levering van de verwerkte of verbonden digitale inhoud of digitale dienst deel uitmaakt van de koopovereenkomst met de verkoper, moet afhangen van de inhoud van deze overeenkomst.
Dit moet ook gelden voor verwerkte of onderling verbonden digitale inhoud of digitale diensten waarvan de levering uitdrukkelijk is vereist door de overeenkomst.
Dit moet ook gelden voor koopovereenkomsten die kunnen worden beschouwd als overeenkomsten voor de levering van specifieke digitale inhoud of een specifieke digitale dienst, aangezien zij een gebruikelijk bestanddeel uitmaken van goederen van hetzelfde type en de consument hen redelijkerwijs kan verwachten, gezien de aard van de goederen en rekening houdend met publieke mededelingen die zijn gedaan door of namens de verkoper of andere personen in eerdere schakels van de transactieketen, waaronder de producent.
Indien bijvoorbeeld in een advertentie een smart-tv met een bepaalde videotoepassing wordt voorgesteld, zou deze videotoepassing worden geacht deel uit te maken van de koopovereenkomst.
Dit moet gelden ongeacht of de digitale inhoud of digitale dienst vooraf is geïnstalleerd in het goed zelf dan wel nadien moet worden gedownload op een ander apparaat en alleen maar met het goed is verbonden.
Zo kan een smartphone uit hoofde van de koopovereenkomst worden geleverd met een gestandaardiseerde vooraf geïnstalleerde applicatie, zoals een alarmapplicatie of een camera-applicatie.
Een ander mogelijk voorbeeld is dat van een smartwatch.
In dit geval zou de smartwatch zelf het goed met digitale elementen zijn, dat zijn functies alleen kan vervullen met behulp van een volgens de koopovereenkomst geleverde applicatie die de consument moet downloaden op een smartphone; de applicatie zou dan het verbonden digitale element zijn.
Dit moet ook gelden wanneer de verwerkte of verbonden digitale inhoud of digitale dienst niet wordt geleverd door de verkoper zelf, maar overeenkomstig de koopovereenkomst door een derde wordt geleverd.
Teneinde onzekerheid voor zowel verkopers als consumenten te voorkomen, moeten bij twijfel of de levering van de digitale inhoud of digitale dienst deel uitmaakt van de koopovereenkomst, de bepalingen van deze richtlijn van toepassing zijn.
Voorts mag de verifiëring van een bilaterale contractuele relatie tussen de verkoper en de consument waarvan de levering van de verwerkte of verbonden digitale inhoud of digitale dienst deel uitmaakt, niet worden beïnvloed door het loutere feit dat de consument toestemming moet geven voor een licentieovereenkomst met een derde om te kunnen profiteren van de digitale inhoud of digitale dienst.
- = -
(29) Om conform te zijn, moeten de goederen niet alleen voldoen aan de in de overeenkomst opgenomen subjectieve conformiteitsvereisten, maar bovendien ook aan de in deze richtlijn vastgestelde objectieve conformiteitsvereisten.
De conformiteit moet onder meer worden beoordeeld door rekening te houden met de doeleinden waarvoor goederen van hetzelfde type gewoonlijk worden gebruikt, door na te gaan of de goederen worden verstrekt samen met de toebehoren en instructies die de consument redelijkerwijs mag verwachten, en of zij overeenkomen met de staal of het model dat door de verkoper aan de consument ter beschikking werd gesteld.
De goederen moeten ook de kwaliteiten en de kenmerken bezitten die voor hetzelfde type goederen normaal zijn en die de consument redelijkerwijs mag verwachten, gelet op de aard van de goederen en rekening houdend met publieke mededelingen die zijn gedaan door of namens de verkoper of andere personen in eerdere schakels van de transactieketen.
- = -
(31) In beginsel, in het geval van goederen met digitale elementen waar de digitale inhoud of digitale dienst die verwerkt is in of verbonden is aan de goederen, wordt geleverd door middel van een eenmalige levering, mag de verkoper alleen aansprakelijk zijn voor het conformiteitsgebrek ten tijde van de levering.
De verplichting om updates te verstrekken heeft echter te maken met het feit dat de digitale omgeving van een dergelijk goed voortdurend verandert.
Updates zijn daarom een noodzakelijk instrument om ervoor te zorgen dat de goederen op dezelfde wijze kunnen functioneren als ten tijde van de levering.
In tegenstelling tot traditionele goederen staan goederen met digitale elementen voorts niet volledig los van de verkoper, omdat de verkoper, of een derde die uit hoofde van de koopovereenkomst de digitale inhoud of de digitale dienst levert, de goederen op afstand, meestal via het internet, kan updaten.
Indien de digitale inhoud of digitale dienst wordt geleverd door middel van een eenmalige levering, is de verkoper dan ook ertoe gehouden de updates te verstrekken die nodig zijn om de goederen met digitale elementen conform te houden tijdens een periode die de consument redelijkerwijs mag verwachten, ook wanneer de goederen conform waren op het tijdstip van de levering.
De periode gedurende welke de consument redelijkerwijs mag verwachten updates te ontvangen, moet worden bepaald op basis van het type en het doel van de goederen en de digitale elementen, rekening houdend met de omstandigheden en de aard van de koopovereenkomst.
Normaal gesproken zou een consument verwachten updates te ontvangen gedurende ten minste de periode gedurende welke de verkoper aansprakelijk is voor een conformiteitsgebrek, hoewel de redelijke verwachting van de consument in sommige gevallen langer is dan die periode, in het bijzonder in het geval van beveiligingsupdates.
In andere gevallen, bijvoorbeeld met betrekking tot goederen met digitale elementen waarvan het doel een beperkte tijdsduur heeft, zou de verplichting van de verkoper om updates te verstrekken normaal gesproken tot die periode beperkt blijven.
- = -
(36) Teneinde te zorgen voor voldoende flexibele regels, bijvoorbeeld met betrekking tot de verkoop van tweedehandsgoederen, moet het mogelijk zijn voor de partijen om af te wijken van de objectieve conformiteitsvereisten.
Een dergelijke afwijking mag alleen mogelijk zijn indien de consument hiervan uitdrukkelijk in kennis werd gesteld en indien hij deze afzonderlijk van andere verklaringen of overeenkomsten en door middel van een actieve en ondubbelzinnige handeling aanvaardt.
- = -
(45) Gedurende een periode van één jaar, of gedurende een periode van twee jaar indien de lidstaten daarvoor kiezen, moet de consument alleen aantonen dat het goed niet conform is, zonder ook te moeten bewijzen dat het conformiteitsgebrek feitelijk bestond op het voor de conformiteitsbepaling relevante tijdstip.
Om de vordering van de consument te weerleggen moet de verkoper bewijzen dat het conformiteitsgebrek niet bestond op dat tijdstip.
Voorts kan in sommige gevallen het vermoeden dat het conformiteitsgebrek op het voor de conformiteitsbepaling relevante tijdstip bestond, onverenigbaar zijn met de aard van de goederen of de aard van het conformiteitsgebrek.
Dit laatste kan het geval zijn voor goederen die door hun aard slechter worden, zoals bederfelijke producten zoals bloemen, of voor eenmalig gebruik bestemde goederen.
Een voorbeeld van dit laatste kan een conformiteitsgebrek zijn als gevolg van een daad van de consument of van een externe oorzaak die plaatsvond nadat de goederen aan de consument werden geleverd.
In het geval van goederen met digitale elementen mag de consument, wanneer in de overeenkomst is voorzien in de continue levering van de digitale inhoud of digitale dienst, niet gehouden zijn te bewijzen dat de digitale inhoud of de digitale dienst niet conform was gedurende de respectieve periode voor de vaststelling van conformiteit.
Om de vordering van de consument te weerleggen zou de verkoper moeten bewijzen dat de digitale inhoud of de digitale dienst gedurende die periode conform was.
- = -
(48) Wat betreft het conform maken van goederen, moeten consumenten kunnen kiezen tussen herstelling of vervanging.
Dat consumenten om herstelling kunnen verzoeken, moet bovendien duurzame consumptie stimuleren en kan bijdragen tot duurzamere producten.
De keuze van de consument tussen herstelling en vervanging mag alleen worden beperkt wanneer de gekozen optie onrechtmatig of feitelijk onmogelijk is of in vergelijking met de andere beschikbare oplossing voor de verkoper onevenredige kosten met zich zou brengen.
Het kan bijvoorbeeld onevenredig zijn om om vervanging van goederen te verzoeken wegens een kleine kras, wanneer die vervanging zou leiden tot aanzienlijke kosten terwijl tegelijkertijd de kras gemakkelijk zou kunnen worden hersteld.
- = -
(58) Om het recht op ontbinding voor consumenten doeltreffend te maken in situaties waarin de consument meerdere goederen verwerft en waarin het conformiteitsgebrek slechts gevolgen heeft voor een aantal van de overeenkomstig de overeenkomst geleverde goederen, moet de consument het recht hebben om de overeenkomst te ontbinden, ook met betrekking tot de andere verworven goederen samen met de niet-conforme goederen, zelfs indien die andere verworven goederen wel conform de overeenkomst zijn, indien van de consument niet redelijkerwijs kan worden verwacht dat hij alleen de conforme goederen zal willen houden.
- = -
(59) Voor het geval de consument de overeenkomst wegens een conformiteitsgebrek ontbindt, dient deze richtlijn alleen de voornaamste gevolgen van en de wijzen voor het ontbindingsrecht te bepalen, met name de verplichting voor de partijen om terug te geven wat zij hebben ontvangen.
Bijgevolg moet de verkoper worden verplicht de van de consument ontvangen prijs terug te betalen en moet de consument worden verplicht de goederen terug te geven.
- = -