(2) Rozwój technologii cyfrowych i internetu zmienił sposób rozpowszechniania programów telewizyjnych i radiowych oraz sposób dostępu do takich programów.
Coraz więcej użytkowników chciałoby posiadać dostęp do programów telewizyjnych i radiowych, zarówno w czasie rzeczywistego nadawania, jak i na żądanie, za pośrednictwem tradycyjnych kanałów takich jak przekaz satelitarny czy sieć kablowa, a także w ramach usług online.
W związku z tym organizacje radiowe i telewizyjne oprócz nadawania własnych programów telewizyjnych i radiowych coraz częściej oferują dodatkowe usługi online związane z takimi nadaniami, takie jak usługi typu simulcasting czy catch-up. Reemitenci, którzy gromadzą nadawane programy telewizyjne i radiowe w pakiety i przekazują je użytkownikom równocześnie z pierwotną transmisją tych programów, bez zmian i w całości, wykorzystują różne techniki reemisji, takie jak sieć kablowa, przekaz satelitarny, transmisja cyfrowa drogą naziemną, przekaz w systemach sieci mobilnych lub sieci zamkniętych opartych na protokole IP czy otwarty internet.
Ponadto reemitenci, którzy rozpowszechniają programy telewizyjne i radiowe wśród użytkowników korzystają z różnych sposobów uzyskiwania sygnału będącego nośnikiem programów od organizacji radiowych i telewizyjnych, w tym za pomocą wprowadzania bezpośredniego. Wśród użytkowników obserwuje się rosnące zapotrzebowanie na dostęp do programów telewizyjnych i radiowych, które pochodzą nie tylko z ich państwa członkowskiego, lecz również z innych państw członkowskich.
Do grona takich użytkowników należą członkowie mniejszości językowych Unii oraz osoby, które mieszkają w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie ich pochodzenia.
- = -
(9) Aby ułatwić weryfikację lub pozyskiwanie praw do celów transgranicznego świadczenia dodatkowych usług online, należy ustanowić zasadę państwa pochodzenia w odniesieniu do wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych odnośnie do czynności mających miejsce w trakcie świadczenia dodatkowej usługi online, w trakcie dostępu do tej usługi lub korzystania z niej.
Zasada ta powinna obejmować weryfikację lub pozyskiwanie wszystkich praw niezbędnych dla organizacji radiowej lub telewizyjnej do publicznego komunikowania lub publicznego udostępniania jej własnych programów podczas świadczenia dodatkowych usług online, w tym weryfikację lub pozyskiwanie wszelkich praw autorskich i praw pokrewnych do utworów lub przedmiotów praw pokrewnych wykorzystywanych w programach, na przykład praw do fonogramów lub wykonań.
Zasada państwa pochodzenia powinna mieć zastosowanie wyłącznie do relacji między podmiotami uprawnionymi lub jednostkami reprezentującymi podmioty uprawnione, takimi jak organizacje zbiorowego zarządzania, a organizacjami radiowymi i telewizyjnymi oraz wyłącznie do celów świadczenia dodatkowej usługi online, dostępu do niej lub korzystania z niej.
Zasada państwa pochodzenia nie powinna mieć zastosowania do dalszego publicznego komunikowania utworów lub przedmiotów praw pokrewnych, drogą przewodową lub bezprzewodową, lub do dalszego publicznego udostępniania utworów lub przedmiotów praw pokrewnych, drogą przewodową lub bezprzewodową, w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, ani do późniejszego zwielokrotniania utworów lub przedmiotów praw pokrewnych zawartych w dodatkowej usłudze online.
- = -
(10) Z uwagi na specyfikę mechanizmów finansowania i licencjonowania niektórych utworów audiowizualnych, które często oparte są na wyłącznej licencji terytorialnej, właściwe jest, by w odniesieniu do programów telewizyjnych ograniczyć zakres stosowania zasady państwa pochodzenia określonej w niniejszej dyrektywie do niektórych rodzajów programów.
Do tych rodzajów programów powinny należeć programy informacyjne i publicystyczne, a także własne produkcje organizacji radiowej lub telewizyjnej, finansowane wyłącznie przez nią, także w przypadku gdy fundusze wykorzystywane przez organizację radiową lub telewizyjną na potrzeby finansowania jej produkcji pochodzą ze środków publicznych.
Do celów niniejszej dyrektywy produkcje własne organizacji radiowych i telewizyjnych należy rozumieć jako obejmujące produkcje realizowane przez organizację radiową lub telewizyjną z wykorzystaniem zasobów własnych, ale nie produkcje zlecone przez organizację radiową lub telewizyjną producentom, którzy są od niej niezależni, ani koprodukcje.
Z tych samych powodów na mocy niniejszej dyrektywy zasada państwa pochodzenia nie powinna mieć zastosowania do telewizyjnych transmisji wydarzeń sportowych.
Zasada państwa pochodzenia powinna mieć zastosowanie wyłącznie wówczas, gdy programy są wykorzystywane przez organizację radiową lub telewizyjną w ramach jej własnych dodatkowych usług online.
Nie powinna mieć ona zastosowania do udzielania licencji na produkcję własną organizacji radiowej lub telewizyjnej osobom trzecim, w tym innym organizacjom radiowym i telewizyjnym.
Zasada państwa pochodzenia nie powinna wpływać na swobodę podmiotów uprawnionych i organizacji radiowych i telewizyjnych w zakresie ustalania, zgodnie z prawem Unii, ograniczeń korzystania z ich praw, w tym ograniczeń terytorialnych.
- = -
(11) Zasada państwa pochodzenia określona w niniejszej dyrektywie nie powinna skutkować nałożeniem na organizacje radiowe i telewizyjne obowiązku komunikowania lub publicznego udostępniania programów w ramach ich dodatkowych usług online lub świadczenia takich dodatkowych usług online w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, w którym znajduje się ich główne przedsiębiorstwo.
- = -
(17) Wszelkie prawa samych organizacji radiowych i telewizyjnych w odniesieniu do własnych nadań, w tym do treści zawartych w programach, nie powinny podlegać obowiązkowemu zbiorowego zarządzaniu prawami mającemu zastosowanie do reemisji.
Na ogół reemitentów łączą z organizacjami radiowymi i telewizyjnymi bieżące stosunki handlowe, w związku z czym tożsamość tych organizacji jest reemitentom znana.
Wobec tego reemitenci stosunkowo łatwo mogą zweryfikować lub pozyskać prawa od organizacji radiowych i telewizyjnych.
Uzyskiwanie niezbędnych licencji od organizacji radiowych i telewizyjnych nie jest zatem dla reemitentów tak dużym obciążeniem, jak uzyskiwanie licencji od podmiotów uprawnionych do utworów i przedmiotów praw pokrewnych zawartych w reemitowanych przez nich programach telewizyjnych i radiowych.
Nie ma zatem potrzeby uproszczenia procesu udzielania licencji w odniesieniu do praw organizacji radiowych i telewizyjnych.
Należy jednak zapewnić, by w przypadkach podejmowania negocjacji przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz reemitentów, negocjacje te prowadzone były w dobrej wierze, jeżeli chodzi o udzielanie licencji na prawa do reemisji objęte niniejszą dyrektywą.
Dyrektywa 2014/26/UE przewiduje podobne zasady odnośnie do organizacji zbiorowego zarządzania.
- = -
(20) Aby zagwarantować pewność prawa i utrzymać wysoki poziom ochrony podmiotów uprawnionych, właściwe jest ustalenie, że gdy organizacje radiowe i telewizyjne przekazują swój sygnał będący nośnikiem programu w drodze wprowadzania bezpośredniego jedynie dystrybutorom sygnału, nie przekazując swoich programów bezpośrednio odbiorcom, zaś dystrybutorzy sygnału przekazują ten sygnał będący nośnikiem programu odbiorcom, aby umożliwić im oglądanie lub wysłuchanie programów, wówczas uznaje się, że miała miejsce tylko pojedyncza czynność publicznego komunikowania, w której uczestniczą, przez swój udział, organizacje radiowe i telewizyjne oraz dystrybutorzy sygnału.
Organizacje radiowe i telewizyjne oraz dystrybutorzy sygnału powinni zatem uzyskać od podmiotów uprawnionych zezwolenie na własny udział w pojedynczej czynności publicznego komunikowania.
Udział organizacji radiowej i telewizyjnej oraz dystrybutora sygnału w tej pojedynczej czynności publicznego komunikowania nie powinien skutkować wspólną odpowiedzialnością tych podmiotów za to publiczne komunikowanie.
Państwa członkowskie powinny nadal móc swobodnie decydować o warunkach uzyskania zezwolenia na taką pojedynczą czynność publicznego komunikowania, w tym o stosownych płatnościach na rzecz danych podmiotów uprawnionych, z uwzględnieniem odpowiedniego zakresu korzystania z utworów i przedmiotów praw pokrewnych przez organizację radiową lub telewizyjną oraz dystrybutora sygnału w ramach pojedynczej czynności publicznego komunikowania.
Na dystrybutorach sygnału, podobnie jak na reemitentach, spoczywa znaczne obciążenie związane z weryfikacją lub pozyskiwaniem praw, z wyjątkiem praw posiadanych przez organizacje radiowe i telewizyjne.
Państwom członkowskim należy zatem umożliwić postanowienie, że dystrybutorzy sygnału korzystają z mechanizmu obowiązkowego zbiorowego zarządzania prawami dotyczącymi ich transmisji, w ten sam sposób i w takim samym zakresie, jak reemitenci w odniesieniu do reemisji objętych zakresem stosowania dyrektywy nr 93/83/EWG i niniejszej dyrektywy.
W przypadku gdy dystrybutorzy sygnału jedynie udostępniają organizacjom radiowym i telewizyjnym „środki techniczne”, w rozumieniu orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w celu zapewnienia odbioru nadania lub poprawy odbioru tego nadania, dystrybutorów sygnału nie należy uznawać za uczestniczących w czynności publicznego komunikowania.
- = -
(22) W celu zapewnienia skutecznego zbiorowego zarządzania prawami oraz właściwego podziału dochodów uzyskanych w ramach mechanizmu obowiązkowego zbiorowego zarządzania wprowadzonego niniejszą dyrektywą ważne jest, aby organizacje zbiorowego zarządzania prowadziły odpowiednią dokumentację członkostwa, licencji i wykorzystania utworów i przedmiotów praw pokrewnych, zgodnie z obowiązkami w zakresie przejrzystości określonymi w dyrektywie 2014/26/UE.
- = -