EIDAS 2014/0910 EL

1. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στα συστήματα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης που κοινοποιούνται από κράτος μέλος και στους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης που είναι εγκατεστημένοι στην Ένωση.

2. Ο παρών κανονισμός δεν εφαρμόζεται στην παροχή υπηρεσιών εμπιστοσύνης που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά εντός κλειστών συστημάτων που προβλέπονται από το εθνικό δίκαιο ή από συμφωνίες μεταξύ καθορισμένων μερών.

3. Ο παρών κανονισμός δεν θίγει το εθνικό ή ενωσιακό δίκαιο σε ό,τι αφορά τη σύναψη και την ισχύ συμβάσεων ή άλλων νομικών ή διαδικαστικών υποχρεώσεων ως προς τον τύπο.

Άρθρο 3

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1) « ηλεκτρονική_ταυτοποίηση»: η διαδικασία χρήσης δεδομένων ταυτοποίησης προσώπου σε ηλεκτρονική μορφή που αντιπροσωπεύουν κατά τρόπο μοναδικό ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένα φυσικό πρόσωπο που εκπροσωπεί ένα νομικό πρόσωπο·

2) « μέσο_ηλεκτρονικής_ταυτοποίησης»: υλική και/ή άυλη μονάδα η οποία περιέχει δεδομένα_ταυτοποίησης_προσώπου και χρησιμοποιείται για την επαλήθευση_ταυτότητας σε επιγραμμικές υπηρεσίες·

3) « δεδομένα_ταυτοποίησης_προσώπου»: δέσμη δεδομένων που επιτρέπει την εξακρίβωση της ταυτότητας φυσικού ή νομικού προσώπου ή φυσικού προσώπου που εκπροσωπεί νομικό πρόσωπο·

4) « σύστημα_ηλεκτρονικής_ταυτοποίησης»: σύστημα_ηλεκτρονικής_ταυτοποίησης στο πλαίσιο του οποίου εκδίδονται μέσα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ή σε φυσικά πρόσωπα που εκπροσωπούν νομικά πρόσωπα·

5) « επαλήθευση_ταυτότητας»: ηλεκτρονική διαδικασία που επιτρέπει να επιβεβαιωθεί η ηλεκτρονική_ταυτοποίηση φυσικού ή νομικού προσώπου ή της προέλευσης και της ακεραιότητας δεδομένων σε ηλεκτρονική μορφή·

6) « βασιζόμενο_μέρος»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο βασίζεται σε ηλεκτρονική_ταυτοποίηση ή σε υπηρεσία_εμπιστοσύνης·

7) « φορέας_του_δημόσιου_τομέα»: οι κρατικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, οι οργανισμοί δημοσίου δικαίου ή οι ενώσεις ενός ή περισσότερων τέτοιων αρχών ή ενός ή περισσότερων φορέων δημοσίου δικαίου, ή ιδιωτική οντότητα που έχει εξουσιοδοτηθεί από τουλάχιστον μία από τις εν λόγω αρχές, φορείς ή ενώσεις να παρέχει δημόσιες υπηρεσίες, όταν ενεργεί υπό αυτή την ιδιότητα·

8) « οργανισμός_δημοσίου_δικαίου»: όπως ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 σημείο 4 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15)·

9) « υπογράφων»: φυσικό πρόσωπο που δημιουργεί ηλεκτρονική_υπογραφή·

10) « ηλεκτρονική_υπογραφή»: δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή τα οποία είναι συνημμένα σε άλλα ηλεκτρονικά δεδομένα ή συσχετίζονται λογικά με άλλα δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή και τα οποία χρησιμοποιούνται από τον υπογράφοντα για να υπογράφει·

11) «προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή»: ηλεκτρονική_υπογραφή που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του άρθρου 26·

12) «εγκεκριμένη ηλεκτρονική_υπογραφή»: προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή που δημιουργείται από εγκεκριμένη διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής και η οποία βασίζεται σε εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_υπογραφής·

13) « δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής»: μοναδικά δεδομένα που χρησιμοποιούνται από τον υπογράφοντα για τη δημιουργία ηλεκτρονικής υπογραφής·

14) « πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_υπογραφής»: ηλεκτρονική βεβαίωση που συνδέει τα δεδομένα_ επικύρωσης ηλεκτρονικής υπογραφής με φυσικό πρόσωπο και επιβεβαιώνει τουλάχιστον το όνομα ή το ψευδώνυμο του εν λόγω προσώπου·

15) «εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_υπογραφής»: πιστοποιητικό ηλεκτρονικών υπογραφών που εκδίδεται από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης και πληροί τις οριζόμενες στο παράρτημα I απαιτήσεις·

16) « υπηρεσία_εμπιστοσύνης»: ηλεκτρονική υπηρεσία, συνήθως παρεχόμενη έναντι αμοιβής, η οποία συνίσταται:

α)	στη δημιουργία, εξακρίβωση και επικύρωση ηλεκτρονικών υπογραφών, ηλεκτρονικών σφραγίδων ή ηλεκτρονικών χρονοσφραγίδων, ηλεκτρονικών υπηρεσιών συστημένης παράδοσης και πιστοποιητικών που σχετίζονται με τις υπηρεσίες αυτές, ή

β)	στη δημιουργία, εξακρίβωση και επικύρωση πιστοποιητικών για επαλήθευση της ταυτότητας ιστοτόπων, ή

γ)	στη διαφύλαξη ηλεκτρονικών υπογραφών, σφραγίδων ή πιστοποιητικών που σχετίζονται με τις υπηρεσίες αυτές·

17) «εγκεκριμένη υπηρεσία_εμπιστοσύνης»: υπηρεσία_εμπιστοσύνης η οποία πληροί τις εφαρμοστέες απαιτήσεις που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό·

18) « οργανισμός_αξιολόγησης_της_συμμόρφωσης»: οργανισμός, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 13 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 765/2008, ο οποίος έχει διαπιστευθεί σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό ως ικανός να αξιολογεί τη συμμόρφωση εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης και των εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης που παρέχουν·

19) « πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παρέχει μία ή περισσότερες υπηρεσίες εμπιστοσύνης είτε ως εγκεκριμένος είτε ως μη εγκεκριμένος πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης·

20) «εγκεκριμένος πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης»: ο πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης ο οποίος παρέχει μία ή περισσότερες εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης και έχει αναγνωριστεί ως τέτοιος από τον εποπτικό φορέα·

21) « προϊόν»: το υλικό ή το λογισμικό ή τα συναφή συστατικά στοιχεία υλικού ή λογισμικού τα οποία προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για την παροχή υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

22) « διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής»: διατεταγμένο υλικό ή λογισμικό που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ηλεκτρονικής υπογραφής·

23) «εγκεκριμένη διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής»: διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής που πληροί τις απαιτήσεις του παραρτήματος II·

24) « δημιουργός_σφραγίδας»: νομικό πρόσωπο που δημιουργεί ηλεκτρονική_σφραγίδα·

25) « ηλεκτρονική_σφραγίδα»: δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή τα οποία είναι συνημμένα σε άλλα ηλεκτρονικά δεδομένα ή συσχετίζονται λογικά με άλλα δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή, με σκοπό τη διασφάλιση της προέλευσης και της ακεραιότητάς τους·

26) «προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα»: ηλεκτρονική_σφραγίδα που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του άρθρου 36·

27) «εγκεκριμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα»: προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα που δημιουργείται από εγκεκριμένη διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας και η οποία βασίζεται σε εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_σφραγίδας·

28) « δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας»: μοναδικά δεδομένα που χρησιμοποιούνται από τον δημιουργό της ηλεκτρονικής σφραγίδας για τη δημιουργία ηλεκτρονικής σφραγίδας·

29) « πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_σφραγίδας»: ηλεκτρονική βεβαίωση που συνδέει τα δεδομένα_ επικύρωσης ηλεκτρονικής σφραγίδας με νομικό πρόσωπο και επιβεβαιώνει το όνομα του εν λόγω προσώπου·

30) «εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_σφραγίδας»: πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_σφραγίδας που εκδίδεται από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης και πληροί τις οριζόμενες στο παράρτημα III απαιτήσεις·

31) « διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας»: διατεταγμένο υλικό ή λογισμικό που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ηλεκτρονικής σφραγίδας·

32) «εγκεκριμένη διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας»: διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας που πληροί κατ’ αναλογία τις οριζόμενες στο παράρτημα II απαιτήσεις·

33) « ηλεκτρονική_χρονοσφραγίδα»: δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή τα οποία συνδέουν άλλα δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή με ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο, τεκμηριώνοντας ότι τα εν λόγω δεδομένα υπήρχαν κατά το χρονικό σημείο εκείνο·

34) «εγκεκριμένη ηλεκτρονική_χρονοσφραγίδα»: ηλεκτρονική_χρονοσφραγίδα που πληροί τις οριζόμενες στο άρθρο 42 απαιτήσεις·

35) « ηλεκτρονικό_έγγραφο»: οποιοδήποτε περιεχόμενο έχει αποθηκευτεί σε ηλεκτρονική μορφή και ειδικότερα ως κείμενο ή με ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή·

36) « ηλεκτρονική_υπηρεσία_συστημένης_παράδοσης»: υπηρεσία η οποία καθιστά δυνατή τη διαβίβαση δεδομένων μεταξύ τρίτων μερών με ηλεκτρονικά μέσα και παρέχει τεκμήρια σχετικά με τον χειρισμό των διαβιβαζόμενων δεδομένων, περιλαμβανομένης απόδειξης της αποστολής και της παραλαβής των δεδομένων, και η οποία προστατεύει τα διαβιβαζόμενα δεδομένα από τον κίνδυνο απώλειας, κλοπής, βλάβης ή τροποποίησης τους χωρίς άδεια·

37) «εγκεκριμένη ηλεκτρονική_υπηρεσία_συστημένης_παράδοσης»: ηλεκτρονική_υπηρεσία_συστημένης_παράδοσης που πληροί τις οριζόμενες στο άρθρο 44 απαιτήσεις·

38) « πιστοποιητικό_γνησιότητας_ιστότοπου»: βεβαίωση η οποία επιτρέπει την επαλήθευση της γνησιότητας ενός ιστότοπου και συνδέει τον ιστότοπο με το φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο έχει εκδοθεί το πιστοποιητικό·

39) « εγκεκριμένο_πιστοποιητικό_για_την_επαλήθευση_της_γνησιότητας_ιστότοπου»: πιστοποιητικό για την επαλήθευση της γνησιότητας ιστότοπου που εκδίδεται από αναγνωρισμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης και πληροί τις οριζόμενες στο παράρτημα IV απαιτήσεις·

40) « δεδομένα_ επικύρωσης»: δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την επικύρωση ηλεκτρονικής υπογραφής ή ηλεκτρονικής σφραγίδας·

41) « επικύρωση»: η διαδικασία ελέγχου και επιβεβαίωσης ότι μια ηλεκτρονική_υπογραφή ή σφραγίδα είναι έγκυρη.

Άρθρο 4

Αρχές της εσωτερικής αγοράς

1. Δεν υφίσταται κανένας περιορισμός στην παροχή υπηρεσιών εμπιστοσύνης στην επικράτεια κράτους μέλους από πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης που είναι εγκατεστημένος σε άλλα κράτη μέλη για λόγους που εμπίπτουν στους τομείς οι οποίοι καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό.

2. Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που συμμορφώνονται με τον παρόντα κανονισμό επιτρέπεται να κυκλοφορούν ελεύθερα στην εσωτερική αγορά.

Άρθρο 13

Ευθύνη και βάρος απόδειξης

1. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης ευθύνονται για ζημία που προκαλείται από πρόθεση ή από αμέλεια σε οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο λόγω μιας μη συμμόρφωσης προς τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που επικαλείται τη ζημία του πρώτου εδαφίου φέρει το βάρος για την απόδειξη της πρόθεσης ή της αμέλειας μη εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

Τεκμαίρεται ότι συντρέχει πρόθεση ή αμέλεια εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης, εκτός εάν ο εν λόγω εγκεκριμένος πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης αποδείξει ότι η ζημία που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο προκλήθηκε χωρίς να συντρέχει πρόθεση ή αμέλειά του.

2. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης ενημερώνουν εκ των προτέρων και με τον αρμόζοντα τρόπο τους πελάτες τους σχετικά με τους περιορισμούς όσον αφορά τη χρήση των υπηρεσιών που παρέχουν και στις περιπτώσεις που οι περιορισμοί αυτοί είναι αναγνωρίσιμοι στους τρίτους, οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης δεν ευθύνονται για ζημίες που προκαλούνται από χρήση των υπηρεσιών καθ’ υπέρβαση των δηλωθέντων περιορισμών.

3. Οι παράγραφοι 1 και 2 εφαρμόζονται σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες περί ευθύνης.

Άρθρο 14

Διεθνείς πτυχές

1. Οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται από παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης εγκατεστημένους σε τρίτες χώρες αναγνωρίζονται ως νομικά ισοδύναμες προς τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται από εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης εγκατεστημένους εντός της Ένωσης, εφόσον οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που προέρχονται από την τρίτη χώρα αναγνωρίζονται δυνάμει συμφωνίας που έχει συναφθεί μεταξύ της Ένωσης και της εν λόγω τρίτης χώρας ή διεθνούς οργανισμού σύμφωνα με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ.

2. Οι συμφωνίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 διασφαλίζουν, ιδίως, τα εξής:

α)

ότι οι απαιτήσεις που εφαρμόζονται στους εγκατεστημένους στην Ένωση παρόχους εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης καθώς και στις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που αυτοί παρέχουν τηρούνται από τους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης στην τρίτη χώρα ή τους διεθνείς οργανισμούς που είναι συμβαλλόμενα μέρη των συμφωνιών, όπως επίσης και από τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης που αυτοί παρέχουν·

β)

ότι οι εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται από εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης εγκατεστημένους στην Ένωση αναγνωρίζονται ως νομικά ισοδύναμες με τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται από παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης στην τρίτη χώρα ή τον διεθνή οργανισμό που είναι συμβαλλόμενο μέρος των συμφωνιών.

Άρθρο 15

Προσβασιμότητα για άτομα με αναπηρίες

Εφόσον είναι εφικτό, οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται και τα προϊόντα τελικού χρήστη που χρησιμοποιούνται στην παροχή των υπηρεσιών αυτών θα πρέπει να είναι προσβάσιμα για άτομα με αναπηρίες.

Άρθρο 17

Εποπτικός φορέας

1. Τα κράτη μέλη ορίζουν εποπτικό φορέα εγκατεστημένο στην επικράτειά τους - ή, κατόπιν αμοιβαίας συμφωνίας με άλλο κράτος μέλος, εποπτικό φορέα εγκατεστημένο στο κράτος μέλος αυτό. Ο εν λόγω φορέας είναι υπεύθυνος για την άσκηση καθηκόντων εποπτείας στο κράτος μέλος που τον ορίζει.

Στους εποπτικούς φορείς ανατίθενται οι αναγκαίες εξουσίες και διατίθενται επαρκείς πόροι για την άσκηση των καθηκόντων τους.

2. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τα ονόματα και τις διευθύνσεις των αντίστοιχων εποπτικών φορέων που έχουν ορίσει.

3. Ο εποπτικός φορέας έχει τον ακόλουθο ρόλο:

α)

εποπτεύει τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης που είναι εγκατεστημένοι στην επικράτεια του κράτους μέλους που τους έχει ορίσει, προκειμένου να διασφαλίζει, με εκ των προτέρων και εκ των υστέρων εποπτικές δραστηριότητες, ότι οι εν λόγω εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης και οι εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχουν πληρούν τις απαιτήσεις που θεσπίζει ο παρών κανονισμός·

β)

αναλαμβάνει δράση, όταν είναι αναγκαίο, σχετικά με μη εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης που είναι εγκατεστημένοι στην επικράτεια του κράτους μέλους που τον έχει ορίσει, με εκ των υστέρων εποπτικές δραστηριότητες, όταν γίνεται αποδέκτης πληροφοριών σύμφωνα με τις οποίες οι εν λόγω εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης ή οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχουν εικάζεται ότι δεν πληρούν τις απαιτήσεις που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

4. Για τους σκοπούς της παραγράφου 3 και με την επιφύλαξη των περιορισμών που προβλέπονται σε αυτήν, ο εποπτικός φορέας έχει καθήκον, ιδίως:

α)	να συνεργάζεται με άλλους εποπτικούς φορείς και να τους παρέχει βοήθεια, σύμφωνα με το άρθρο 18·

β)	να αναλύει τις εκθέσεις αξιολόγησης της συμμόρφωσης που αναφέρονται στο άρθρο 20 παράγραφος 1 και στο άρθρο 21 παράγραφος 1·

γ)	να ενημερώνει τους λοιπούς εποπτικούς φορείς και το κοινό σχετικά με περιπτώσεις παραβίασης της ασφάλειας ή απώλειας της ακεραιότητας σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 2·

δ)	να αναφέρει στην Επιτροπή σχετικά με τις κύριες δραστηριότητές του σύμφωνα με την παράγραφο 6 του παρόντος άρθρου·

ε)	να διενεργεί ελέγχους ή να ζητεί από οργανισμό αξιολόγησης της συμμόρφωσης να πραγματοποιήσει αξιολόγηση της συμμόρφωσης εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης σύμφωνα με το άρθρο 20 παράγραφος 2·

στ)	να συνεργάζεται με τις αρχές προστασίας δεδομένων, ιδίως ενημερώνοντάς τες, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης, όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν παραβιαστεί οι κανόνες προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·

ζ)	να χορηγεί έγκριση στους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης και στις υπηρεσίες που αυτοί παρέχουν, καθώς και να αποσύρει την έγκριση αυτή σύμφωνα με τα άρθρα 20 και 21·

η)	να ενημερώνει τον φορέα που είναι αρμόδιος για τον εθνικό κατάλογο εμπιστοσύνης που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 3 σχετικά με τις αποφάσεις του για τη χορήγηση ή την απόσυρση έγκρισης, εκτός αν ο εν λόγω φορέας είναι επίσης ο εποπτικός φορέας·

θ)

να ελέγχει την ύπαρξη και την ορθή εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με τα σχέδια τερματισμού, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο εγκεκριμένος πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης παύει τις δραστηριότητές του, περιλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο διασφαλίζεται η πρόσβαση στις πληροφορίες, σύμφωνα με το άρθρο 24 παράγραφος 2 στοιχείο η)·

ι)	να απαιτεί από τους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης να αίρουν οποιαδήποτε παράλειψη συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού.

5. Τα κράτη μέλη μπορούν να απαιτούν ότι ο εν λόγω εποπτικός φορέας δημιουργεί, διατηρεί και ενημερώνει υποδομή εμπιστοσύνης, σύμφωνα με τους όρους του εθνικού δικαίου.

6. Έως τις 31 Μαρτίου εκάστου έτους, κάθε εποπτικός φορέας υποβάλλει στην Επιτροπή έκθεση σχετικά με τις κύριες δραστηριότητες του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, όπως επίσης και συνοπτική παρουσίαση των κοινοποιήσεων παραβίασης που έλαβε από παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 2.

7. Η Επιτροπή θέτει στη διάθεση των κρατών μελών την ετήσια έκθεση που αναφέρεται στην παράγραφο 6.

8. Η Επιτροπή δύναται να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, τους μορφότυπους και τις διαδικασίες για την έκθεση που προβλέπεται στην παράγραφο 6. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

Άρθρο 19

Απαιτήσεις ασφάλειας για τους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης

1. Οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης, εγκεκριμένοι και μη, λαμβάνουν τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα διαχείρισης των κινδύνων για την ασφάλεια των υπηρεσιών εμπιστοσύνης που παρέχουν. Λαμβανομένων υπόψη των τελευταίων τεχνολογικών εξελίξεων, τα εν λόγω μέτρα διασφαλίζουν ότι το επίπεδο ασφαλείας είναι ανάλογο προς τον βαθμό του κινδύνου. Συγκεκριμένα, λαμβάνονται μέτρα για την πρόληψη και την ελαχιστοποίηση του αντικτύπου των συμβάντων που άπτονται της ασφάλειας, καθώς και για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων σχετικά με τις δυσμενείς επιπτώσεις τυχόν παρόμοιων συμβάντων.

2. Οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης, εγκεκριμένοι και μη, ενημερώνουν, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και, σε κάθε περίπτωση, εντός 24 ωρών αφότου έλαβαν γνώση σχετικά, τον εποπτικό φορέα και, κατά περίπτωση, άλλους σχετικούς φορείς, όπως τον αρμόδιο εθνικό φορέα για την ασφάλεια των πληροφοριών ή την αρχή προστασίας δεδομένων, για οποιαδήποτε παραβίαση της ασφάλειας ή απώλεια της ακεραιότητας που έχει σημαντικό αντίκτυπο στην παρεχόμενη υπηρεσία_εμπιστοσύνης ή στα σχετικά δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα.

Όταν η παραβίαση της ασφάλειας ή η απώλεια της ακεραιότητας είναι πιθανόν να επηρεάσει δυσμενώς φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο έχει παρασχεθεί η υπηρεσία_εμπιστοσύνης, ο πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης ενημερώνει επίσης, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, το φυσικό ή νομικό πρόσωπο για την παραβίαση της ασφάλειας ή την απώλεια της ακεραιότητας.

Κατά περίπτωση, ιδίως εάν η παραβίαση της ασφάλειας ή η απώλεια της ακεραιότητας αφορά δύο ή περισσότερα κράτη μέλη, ο εποπτικός φορέας που έχει ενημερωθεί ενημερώνει τους εποπτικούς φορείς των άλλων ενδιαφερόμενων κρατών μελών και τον ENISA.

Ο εποπτικός φορέας που έχει ενημερωθεί ενημερώνει το κοινό ή ζητεί από τον πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης να το πράξει, εφόσον κρίνει ότι η δημοσιοποίηση της παραβίασης της ασφάλειας ή της απώλειας της ακεραιότητας εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

3. Ο εποπτικός φορέας παρέχει μία φορά ετησίως στον ENISA σύνοψη των κοινοποιήσεων παραβίασης της ασφάλειας ή της απώλειας της ακεραιότητας που έχει λάβει από τους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

4. Η Επιτροπή μπορεί, με εκτελεστικές πράξεις, να προβαίνει στις ακόλουθες ενέργειες:

α)	να εξειδικεύει περαιτέρω τα μέτρα της παραγράφου 1, και

β)	να καθορίζει τους μορφότυπους και τις διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των προθεσμιών, που ισχύουν για τον σκοπό της παραγράφου 2.

Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

ΤΜΗΜΑ 3

Εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης

Άρθρο 20

Εποπτεία εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης

1. Οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης ελέγχονται, με δικές τους δαπάνες τουλάχιστον κάθε 24 μήνες, από οργανισμό αξιολόγησης της συμμόρφωσης. Σκοπός του ελέγχου είναι να επιβεβαιώνεται ότι οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης και οι παρεχόμενες από αυτούς εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης πληρούν τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού. Οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης υποβάλλουν την προκύπτουσα έκθεση αξιολόγησης της συμμόρφωσης στον εποπτικό φορέα εντός τριών εργάσιμων ημερών από την παραλαβή της.

2. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, ο εποπτικός φορέας μπορεί ανά πάσα στιγμή να διενεργεί ελέγχους ή να ζητεί από οργανισμό αξιολόγησης της συμμόρφωσης τη διενέργεια αξιολόγησης της συμμόρφωσης για εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης, με δαπάνες των εν λόγω εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης, προκειμένου να επιβεβαιώνεται ότι οι ίδιοι και οι παρεχόμενες από αυτούς εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης πληρούν τις προϋποθέσεις του παρόντος κανονισμού. Όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν παραβιαστεί οι κανόνες προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ο εποπτικός φορέας ενημερώνει τις αρχές προστασίας δεδομένων για τα αποτελέσματα των ελέγχων του.

3. Όταν ο εποπτικός φορέας απαιτεί από τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης να άρει την παράλειψη συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού και όταν ο εν λόγω πάροχος δεν ενεργεί ανάλογα, κατά περίπτωση εντός προθεσμίας που τάσσει ο εποπτικός φορέας, ο εν λόγω φορέας μπορεί, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως την έκταση, τη διάρκεια και τις επιπτώσεις της παράλειψης αυτής, να αποσύρει την έγκριση του εν λόγω παρόχου ή της θιγόμενης υπηρεσίας που παρέχεται από αυτόν και να ενημερώσει τον φορέα που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 3, προκειμένου να ενημερώσει τους κατάλογους εμπιστοσύνης που αναφέρονται στο άρθρο 22 παράγραφος 1. Ο εποπτικός φορέας ενημερώνει τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης σχετικά με την απόσυρση της έγκρισής του ή της έγκρισης της σχετικής υπηρεσίας.

4. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, αριθμούς αναφοράς προτύπων για τα εξής πρότυπα:

α)	πρότυπα για τη διαπίστευση των οργανισμών αξιολόγησης της συμμόρφωσης και για την έκθεση αξιολόγησης της πιστότητας που αναφέρεται στην παράγραφο 1·

β)	πρότυπα για τους κανόνες ελέγχου βάσει των οποίων οι οργανισμοί αξιολόγησης της συμμόρφωσης θα διενεργούν την αξιολόγηση της συμμόρφωσης των εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης σύμφωνα με την παράγραφο 1.

Άρθρο 21

Έναρξη εγκεκριμένης υπηρεσίας εμπιστοσύνης

1. Εάν πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης που δεν είναι εγκεκριμένοι σκοπεύουν να αρχίσουν να παρέχουν εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης, υποβάλλουν στον εποπτικό φορέα κοινοποίηση της πρόθεσής τους μαζί με έκθεση αξιολόγησης της συμμόρφωσης εκδοθείσα από οργανισμό αξιολόγησης της συμμόρφωσης.

2. Ο εποπτικός φορέας εξακριβώνει αν ο πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης και οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού, και ιδίως τις απαιτήσεις που προβλέπονται για τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης και για τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχουν.

Εάν ο εποπτικός φορέας καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης και οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχει συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο, χορηγεί έγκριση στον πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης και στις υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχει. Ενημερώνει τον φορέα που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 3 προκειμένου να ενημερώσει τους καταλόγους εμπιστοσύνης που αναφέρονται στο άρθρο 22 παράγραφος 1, το αργότερο τρεις μήνες από την κοινοποίηση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.

Εάν η εξακρίβωση δεν ολοκληρωθεί εντός τριών μηνών από την κοινοποίηση, ο εποπτικός φορέας ενημερώνει τον πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης εξηγώντας τους λόγους της καθυστέρησης και ορίζοντας την προθεσμία εντός της οποίας θα ολοκληρωθεί η εξακρίβωση.

3. Οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης μπορούν να αρχίσουν να παρέχουν τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης αφού η έγκριση καταχωριστεί στους καταλόγους εμπιστοσύνης που αναφέρονται στο άρθρο 22 παράγραφος 1.

4. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, μορφότυπους και διαδικασίες για τους σκοπούς των παραγράφων 1 και 2. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

Άρθρο 22

Κατάλογοι εμπιστοσύνης

1. Κάθε κράτος μέλος καταρτίζει, τηρεί και δημοσιεύει καταλόγους εμπιστοσύνης συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών σχετικά με τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης για τους οποίους είναι αρμόδιο, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχουν.

2. Τα κράτη μέλη καταρτίζουν, τηρούν και δημοσιεύουν, με ασφαλή τρόπο, ηλεκτρονικά υπογεγραμμένους ή σφραγισμένους καταλόγους εμπιστοσύνης, όπως προβλέπονται στην παράγραφο 1, σε μορφή κατάλληλη για αυτοματοποιημένη επεξεργασία.

3. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, πληροφορίες για τον φορέα που είναι υπεύθυνος για την κατάρτιση, την τήρηση και τη δημοσίευση εθνικών καταλόγων εμπιστοσύνης και στοιχεία για την τοποθεσία όπου δημοσιεύονται οι εν λόγω κατάλογοι, τα πιστοποιητικά που χρησιμοποιούνται για την υπογραφή ή τη σφράγισή τους και τυχόν τροποποιήσεις τους.

4. Η Επιτροπή θέτει στη διάθεση του κοινού, μέσω ασφαλούς διαύλου, τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 3 σε ηλεκτρονικά υπογεγραμμένη ή σφραγισμένη μορφή, κατάλληλη για αυτοματοποιημένη επεξεργασία.

5. Έως τις 18 Σεπτεμβρίου 2015 η Επιτροπή διευκρινίζει, με την έκδοση εκτελεστικών πράξεων, τις πληροφορίες που περιγράφονται στην παράγραφο 1 και καθορίζει τις τεχνικές προδιαγραφές και τους μορφότυπους των καταλόγων εμπιστοσύνης που ισχύουν για τον σκοπό των παραγράφων 1 έως 4. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

Άρθρο 23

Ενωσιακό σήμα εμπιστοσύνης για εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης

1. Αφού καταχωριστεί στον κατάλογο εμπιστοσύνης που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 1 η έγκριση που αναφέρεται στο άρθρο 21 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο, οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης μπορούν να χρησιμοποιούν το ενωσιακό σήμα εμπιστοσύνης για να επισημαίνουν με απλό, αναγνωρίσιμο και σαφή τρόπο τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που προσφέρουν.

2. Κατά τη χρήση του ενωσιακού σήματος εμπιστοσύνης για τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης μεριμνούν ώστε να υπάρχει στον ιστότοπό τους σύνδεσμος προς τον σχετικό κατάλογο εμπιστοσύνης.

3. Έως την 1η Ιουλίου 2015 η Επιτροπή ορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, τις προδιαγραφές σχετικά με τη μορφή και ιδίως την παρουσίαση, τη σύνθεση, το μέγεθος και το σχέδιο του ενωσιακού σήματος εμπιστοσύνης για τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

Άρθρο 24

Απαιτήσεις για τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης

1. Κατά την έκδοση εγκεκριμένου πιστοποιητικού για υπηρεσία_εμπιστοσύνης, ο εγκεκριμένος πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης προβαίνει, με κατάλληλα μέσα και σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, σε εξακρίβωση της ταυτότητας και, κατά περίπτωση, τυχόν ειδικών χαρακτηριστικών του φυσικού ή νομικού προσώπου για το οποίο εκδίδεται εγκεκριμένο πιστοποιητικό.

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο εξακριβώνονται από τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης είτε άμεσα είτε μέσω τρίτου σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο:

α)	με φυσική παρουσία του φυσικού προσώπου ή εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του νομικού προσώπου, ή

β)

εξ αποστάσεως, με τη χρήση μέσων ηλεκτρονικής ταυτοποίησης για τα οποία, πριν από την έκδοση του εγκεκριμένου πιστοποιητικού, έχει διασφαλιστεί η φυσική παρουσία του φυσικού προσώπου ή εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του νομικού προσώπου και τα οποία πληρούν τις απαιτήσεις του άρθρου 8 όσον αφορά το «βασικό» ή το «υψηλό» επίπεδο διασφάλισης, ή

γ)	μέσω πιστοποιητικού εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής ή εγκεκριμένης ηλεκτρονικής σφραγίδας που έχει εκδοθεί σύμφωνα με το στοιχείο α) ή β), ή

δ)	με τη χρήση άλλων μεθόδων ταυτοποίησης αναγνωρισμένων σε εθνικό επίπεδο που παρέχουν διασφάλιση ισοδύναμη με τη φυσική παρουσία. Η ισοδύναμη διασφάλιση επιβεβαιώνεται από οργανισμό αξιολόγησης της συμμόρφωσης.

2. Οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών που παρέχουν εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης:

α)	ενημερώνουν τον εποπτικό φορέα για κάθε αλλαγή όσον αφορά την παροχή των εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης του, περιλαμβανομένης της πρόθεσης παύσης των εν λόγω δραστηριοτήτων·

β)

απασχολούν προσωπικό και, κατά περίπτωση, υπεργολάβους που διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία, αξιοπιστία, πείρα και προσόντα και έχουν λάβει κατάλληλη εκπαίδευση σχετικά με την ασφάλεια και τους κανόνες προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, εφαρμόζουν δε διοικητικές και διαχειριστικές διαδικασίες που ανταποκρίνονται σε ευρωπαϊκά ή διεθνή πρότυπα·

γ)	όσον αφορά την ευθύνη για τις ζημίες σύμφωνα με το άρθρο 13, διατηρούν επαρκείς οικονομικούς πόρους και/ή αποκτούν κατάλληλη ασφαλιστική κάλυψη, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο·

δ)

προτού συνάψουν συμβατική σχέση, ενημερώνουν, με σαφή και ολοκληρωμένο τρόπο, κάθε πρόσωπο που επιθυμεί να χρησιμοποιήσει εγκεκριμένη υπηρεσία_εμπιστοσύνης σχετικά με τους ακριβείς όρους και τις προϋποθέσεις για τη χρήση της εν λόγω υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων τυχόν περιορισμών όσον αφορά τη χρήση της·

ε)	χρησιμοποιούν αξιόπιστα συστήματα και προϊόντα τα οποία προστατεύονται από τροποποιήσεις και διασφαλίζουν την τεχνική ασφάλεια και αξιοπιστία των διεργασιών που υποστηρίζονται από αυτά·

στ)

χρησιμοποιούν αξιόπιστα συστήματα για την αποθήκευση των δεδομένων που τους παρέχονται, σε επαληθεύσιμη μορφή, ούτως ώστε:

i)	να είναι δημοσίως διαθέσιμα για άντληση μόνον εφόσον έχει ληφθεί η συγκατάθεση του προσώπου στο οποίο αναφέρονται τα δεδομένα,

ii)	μόνον εξουσιοδοτημένα πρόσωπα να μπορούν να πραγματοποιούν καταχωρίσεις και τροποποιήσεις στα αποθηκευμένα δεδομένα,

iii)	να μπορεί να ελέγχεται η αυθεντικότητα των δεδομένων·

ζ)	λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα κατά της πλαστογραφίας και της κλοπής δεδομένων·

η)

καταγράφουν και διατηρούν προσβάσιμο για κατάλληλη χρονική περίοδο, ακόμη και μετά την παύση των δραστηριοτήτων του εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης, το σύνολο των συναφών πληροφοριών που αφορούν δεδομένα τα οποία έχουν εκδοθεί και ληφθεί από τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης, ιδίως για την παροχή αποδεικτικών στοιχείων σε νομικές διαδικασίες και για τη διασφάλιση της συνέχειας της υπηρεσίας· η καταγραφή αυτή δύναται να πραγματοποιείται με ηλεκτρονικά μέσα·

θ)	διαθέτουν ενημερωμένο σχέδιο τερματισμού με σκοπό την εξασφάλιση της συνέχειας της υπηρεσίας σύμφωνα με διατάξεις ελεγμένες από τον εποπτικό φορέα δυνάμει του άρθρου 17 παράγραφος 4 στοιχείο θ)·

ι)	εξασφαλίζουν τη νόμιμη επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σύμφωνα με την οδηγία 95/46/ΕΚ·

ια)	σε περίπτωση εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης που εκδίδουν εγκεκριμένα πιστοποιητικά, συγκροτούν βάση δεδομένων για τα πιστοποιητικά, την οποία τηρούν ενημερωμένη.

3. Όταν εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης που εκδίδουν εγκεκριμένα πιστοποιητικά αποφασίζουν να ανακαλέσουν ένα πιστοποιητικό, καταχωρίζουν την εν λόγω ανάκληση στη βάση δεδομένων για τα πιστοποιητικά και δημοσιοποιούν την ανάκληση του πιστοποιητικού εγκαίρως και σε κάθε περίπτωση εντός 24 ωρών από την παραλαβή της αίτησης. Η ανάκληση αυτή αρχίζει να ισχύει αμέσως μετά τη δημοσιοποίησή της.

4. Αναφορικά με την παράγραφο 3, οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης που εκδίδουν εγκεκριμένα πιστοποιητικά παρέχουν σε κάθε βασιζόμενο_μέρος πληροφορίες για την ισχύ ή την ανάκληση των εγκεκριμένων πιστοποιητικών που έχουν εκδοθεί από αυτούς. Οι εν λόγω πληροφορίες είναι διαθέσιμες, τουλάχιστον για κάθε χωριστό πιστοποιητικό, ανά πάσα στιγμή και πέραν της περιόδου ισχύος του πιστοποιητικού, κατά τρόπο αυτοματοποιημένο που είναι αξιόπιστος, δωρεάν και αποτελεσματικός.

5. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, αριθμούς αναφοράς προτύπων για τα αξιόπιστα συστήματα και προϊόντα που είναι σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παραγράφου 2 στοιχεία ε) και στ) του παρόντος άρθρου. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο παρόν άρθρο τεκμαίρεται εφόσον τα αξιόπιστα συστήματα και προϊόντα πληρούν τα πρότυπα αυτά. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

ΤΜΗΜΑ 4

Ηλεκτρονικές υπογραφές

Άρθρο 32

Απαιτήσεις για την επικύρωση εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών

1. Η διαδικασία επικύρωσης εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής επιβεβαιώνει την εγκυρότητα της εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής εφόσον:

α)	το πιστοποιητικό που τεκμηριώνει την υπογραφή ήταν κατά τη στιγμή της υπογραφής εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_υπογραφής σύμφωνα με το παράρτημα I·

β)	το εγκεκριμένο πιστοποιητικό εκδόθηκε από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης και ήταν έγκυρο κατά τη στιγμή της υπογραφής·

γ)	τα στοιχεία επικύρωσης της υπογραφής αντιστοιχούν στα δεδομένα που παρέχονται στο βασιζόμενο_μέρος·

δ)	το μοναδικό σύνολο δεδομένων που αντιπροσωπεύουν τον υπογράφοντα στο πιστοποιητικό παρέχεται ορθώς στο βασιζόμενο_μέρος·

ε)	η χρήση οποιουδήποτε ψευδώνυμου δηλώνεται εμφανώς στο βασιζόμενο_μέρος, εάν χρησιμοποιήθηκε ψευδώνυμο κατά τη στιγμή της υπογραφής·

στ)	η ηλεκτρονική_υπογραφή δημιουργήθηκε από εγκεκριμένη διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής·

ζ)	η ακεραιότητα των υπογεγραμμένων δεδομένων δεν έχει τεθεί σε κίνδυνο·

η)	κατά τη στιγμή της υπογραφής πληρούνταν οι απαιτήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 26.

2. Το σύστημα που χρησιμοποιείται για την επικύρωση της ηλεκτρονικής υπογραφής παρέχει στο βασιζόμενο_μέρος το ορθό αποτέλεσμα της διαδικασίας επικύρωσης και του επιτρέπει να εντοπίζει τυχόν ζητήματα ασφαλείας.

3. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, αριθμούς αναφοράς προτύπων για την επικύρωση εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις που ορίζονται στην παράγραφο 1 τεκμαίρεται εφόσον η επικύρωση των εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών πληροί τα πρότυπα αυτά. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

Άρθρο 33

Εγκεκριμένη υπηρεσία επικύρωσης εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών

1. Εγκεκριμένη υπηρεσία επικύρωσης εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών μπορεί να παρέχεται μόνο από εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης οι οποίοι:

α)	παρέχουν επικύρωση σύμφωνα με το άρθρο 32 παράγραφος 1·

β)	επιτρέπουν στα βασιζόμενα μέρη να λαμβάνουν το αποτέλεσμα της διαδικασίας επικύρωσης με αυτοματοποιημένο τρόπο ο οποίος είναι αξιόπιστος, αποτελεσματικός και φέρει την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα του παρόχου της εγκεκριμένης υπηρεσίας επικύρωσης.

2. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, αριθμούς αναφοράς προτύπων για τις εγκεκριμένες υπηρεσίες επικύρωσης που αναφέρονται στην παράγραφο 1. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις που ορίζονται στην παράγραφο 1 τεκμαίρεται εφόσον η υπηρεσία επικύρωσης των εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών πληροί τα πρότυπα αυτά. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

Άρθρο 34

Εγκεκριμένη υπηρεσία διαφύλαξης εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών

1. Εγκεκριμένη υπηρεσία διαφύλαξης εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών μπορεί να παρέχεται μόνο από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης ο οποίος χρησιμοποιεί διαδικασίες και τεχνολογίες ικανές να επεκτείνουν την αξιοπιστία της εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής πέραν της περιόδου τεχνολογικής ισχύος.

2. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, αριθμούς αναφοράς προτύπων για την εγκεκριμένη υπηρεσία διαφύλαξης εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις που ορίζονται στην παράγραφο 1 τεκμαίρεται εφόσον οι ρυθμίσεις για την εγκεκριμένη υπηρεσία διαφύλαξης εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών πληρούν τα πρότυπα αυτά. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

ΤΜΗΜΑ 5

Ηλεκτρονικές σφραγίδες

Άρθρο 42

Απαιτήσεις για τις εγκεκριμένες ηλεκτρονικές χρονοσφραγίδες

1. Η εγκεκριμένη ηλεκτρονική_χρονοσφραγίδα πληροί τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)	συνδέει την ημερομηνία και την ώρα με τα δεδομένα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αποκλείεται ευλόγως η δυνατότητα μη ανιχνεύσιμης τροποποίησης των δεδομένων·

β)	βασίζεται σε χρονική πηγή ακριβείας συνδεδεμένη με τη Συντονισμένη Παγκόσμια Ώρα· και

γ)	φέρει προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα του εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης ή έχει υπογραφεί με κάποια άλλη ανάλογη μέθοδο.

2. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, αριθμούς αναφοράς προτύπων για τη σύνδεση της ημερομηνίας και της ώρας με τα δεδομένα καθώς και για τις χρονικές πηγές ακριβείας. Η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις της παραγράφου 1 τεκμαίρεται εφόσον η σύνδεση ημερομηνίας και ώρας με τα δεδομένα και τη χρονική πηγή ακριβείας πληροί τα πρότυπα αυτά. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

ΤΜΗΜΑ 7

Ηλεκτρονικές υπηρεσίες συστημένης παράδοσης

Άρθρο 44

Απαιτήσεις για τις εγκεκριμένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες συστημένης παράδοσης

1. Οι εγκεκριμένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες συστημένης παράδοσης πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)	παρέχονται από έναν ή περισσότερους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

β)	εξασφαλίζουν με υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης την ταυτοποίηση του αποστολέα·

γ)	εξασφαλίζουν την ταυτοποίηση του αποδέκτη πριν από την παράδοση των δεδομένων·

δ)	η αποστολή και η λήψη των δεδομένων διασφαλίζονται με προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης κατά τρόπο που να αποκλείει τη δυνατότητα μη ανιχνεύσιμης τροποποίησης των δεδομένων·

ε)	οποιαδήποτε τροποποίηση των δεδομένων που απαιτούνται για τους σκοπούς της αποστολής ή της λήψης των δεδομένων δηλώνεται σαφώς στον αποστολέα και στον αποδέκτη των δεδομένων·

στ)	η ημερομηνία και ο χρόνος αποστολής, παραλαβής και οποιαδήποτε αλλαγή των στοιχείων αναφέρεται με εγκεκριμένη ηλεκτρονική_χρονοσφραγίδα.

Σε περίπτωση μεταφοράς των δεδομένων μεταξύ δύο ή περισσότερων εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης, οι απαιτήσεις που ορίζονται στα στοιχεία α) έως στ) εφαρμόζονται σε όλους τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

2. Η Επιτροπή μπορεί να καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, αριθμούς αναφοράς προτύπων για τις διαδικασίες αποστολής και λήψης δεδομένων. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις που ορίζονται στην παράγραφο 1 τεκμαίρεται εφόσον η διαδικασία αποστολής και λήψης δεδομένων πληροί τα πρότυπα αυτά. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 48 παράγραφος 2.

ΤΜΗΜΑ 8

Πιστοποίηση γνησιότητας ιστοτόπων

Άρθρο 51

Μεταβατικά μέτρα

1. Οι ασφαλείς διατάξεις δημιουργίας υπογραφής των οποίων η συμμόρφωση έχει διαπιστωθεί σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 της οδηγίας 1999/93/ΕΚ θεωρούνται εγκεκριμένες διατάξεις δημιουργίας ηλεκτρονικής υπογραφής δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

2. Εγκεκριμένα πιστοποιητικά που εκδίδονται για φυσικά πρόσωπα σύμφωνα με την οδηγία 1999/93/ΕΚ θεωρούνται εγκεκριμένα πιστοποιητικά για τις ηλεκτρονικές υπογραφές βάσει του παρόντος κανονισμού μέχρι την ημερομηνία λήξης τους.

3. Οι πάροχοι υπηρεσιών πιστοποίησης που εκδίδουν εγκεκριμένα πιστοποιητικά δυνάμει της οδηγίας 1999/93/ΕΚ υποβάλλουν έκθεση αξιολόγησης της συμμόρφωσης στον εποπτικό φορέα το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο την 1η Ιουλίου 2017. Μέχρι την υποβολή της έκθεσης αξιολόγησης της συμμόρφωσης και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης από τον εποπτικό φορέα, οι πάροχοι υπηρεσιών πιστοποίησης θεωρούνται εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

4. Εάν πάροχος υπηρεσιών πιστοποίησης που εκδίδει εγκεκριμένα πιστοποιητικά δυνάμει της οδηγίας 1999/93/ΕΚ δεν υποβάλει έκθεση αξιολόγησης της συμμόρφωσης στον εποπτικό φορέα εντός της προθεσμίας της παραγράφου 3, ο εν λόγω πάροχος δεν θεωρείται εγκεκριμένος πάροχος_υπηρεσιών_εμπιστοσύνης δυνάμει του παρόντος κανονισμού από τις 2 Ιουλίου 2017.

Άρθρο 52

Έναρξη ισχύος

1. Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται από την 1η Ιουλίου 2016, με εξαίρεση τις ακόλουθες διατάξεις:

α)

το άρθρο 8 παράγραφος 3, το άρθρο 9 παράγραφος 5, το άρθρο 12 παράγραφοι 2 ως 9, το άρθρο 17 παράγραφος 8, το άρθρο 19 παράγραφος 4, το άρθρο 20 παράγραφος 4, το άρθρο 21 παράγραφος 4, το άρθρο 22 παράγραφος 5, το άρθρο 23 παράγραφος 3, το άρθρο 24 παράγραφος 5, το άρθρο 27 παράγραφοι 4 και 5, το άρθρο 28 παράγραφος 6, το άρθρο 29 παράγραφος 2, το άρθρο 30 παράγραφοι 3 και 4, το άρθρο 31 παράγραφος 3, το άρθρο 32 παράγραφος 3, το άρθρο 33 παράγραφος 2, το άρθρο 34 παράγραφος 2, το άρθρο 37 παράγραφοι 4 και 5, το άρθρο 38 παράγραφος 6, το άρθρο 42 παράγραφος 2, το άρθρο 44 παράγραφος 2, το άρθρο 45 παράγραφος 2, τα άρθρα 47 και 48 θα τεθούν σε ισχύ από τις 17 Σεπτεμβρίου 2014·

β)	το άρθρο 7, το άρθρο 8 παράγραφοι 1 και 2, τα άρθρα 9, 10, 11 και το άρθρο 12 παράγραφος 1 θα τεθούν σε ισχύ από την ημερομηνία εφαρμογής των εκτελεστικών πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 και στο άρθρο 12 παράγραφος 8·

γ)	το άρθρο 6 θα τεθεί σε ισχύ τρία έτη από την ημερομηνία εφαρμογής των εκτελεστικών πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 3 και στο άρθρο 12 παράγραφος 8.

3. Στις περιπτώσεις όπου το κοινοποιούμενο σύστημα_ηλεκτρονικής_ταυτοποίησης περιλαμβάνεται στον κατάλογο που δημοσιεύεται από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 9, πριν από την ημερομηνία που αναφέρεται στην παράγραφο 2 στοιχείο γ) του παρόντος άρθρου, η αναγνώριση των μέσων ηλεκτρονικής ταυτοποίησης στο πλαίσιο του εν λόγω συστήματος σύμφωνα με το άρθρο 6 πραγματοποιείται το αργότερο 12 μήνες μετά τη δημοσίευση του εν λόγω συστήματος, αλλά όχι πριν από την ημερομηνία που αναφέρεται στην παράγραφο 2 στοιχείο γ) του παρόντος άρθρου.

4. Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 2 στοιχείο γ) του παρόντος άρθρου, ένα κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει ότι τα μέσα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης στο πλαίσιο συστήματος ηλεκτρονικής ταυτοποίησης που κοινοποιήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 από άλλο κράτος μέλος αναγνωρίζονται στο πρώτο κράτος μέλος από την ημερομηνία εφαρμογής των εκτελεστικών πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 3 και στο άρθρο 12 παράγραφος 8. Στην περίπτωση αυτή, τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή. Η Επιτροπή δημοσιοποιεί αυτές τις πληροφορίες.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 23 Ιουλίου 2014.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ο Πρόεδρος

M. SCHULZ

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

S. GOZI

(1) ΕΕ C 351 της 15.11.2012, σ. 73.

(2) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 3ης Απριλίου 2014 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2014.

(3) Οδηγία 1999/93/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 1999, σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο για ηλεκτρονικές υπογραφές (ΕΕ L 13 της 19.1.2000, σ. 12).

(4) ΕΕ C 50 E της 21.2.2012, σ. 1.

(5) Οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36).

(6) Οδηγία 2011/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2011, περί εφαρμογής των δικαιωμάτων των ασθενών στο πλαίσιο της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης (ΕΕ L 88 της 4.4.2011, σ. 45).

(7) Οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31).

(8) Απόφαση 2010/48/ΕΚ του Συμβουλίου, της 26ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με τη σύναψη, από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ΕΕ L 23 της 27.1.2010, σ. 35).

(9) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 339/93 (ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 30).

(10) Απόφαση 2009/767/ΕΚ της Επιτροπής, της 16ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη θέσπιση μέτρων που διευκολύνουν τη χρήση διαδικασιών με ηλεκτρονικά μέσα μέσω των ενιαίων κέντρων εξυπηρέτησης βάσει της οδηγίας 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 274 της 20.10.2009, σ. 36).

(11) Απόφαση 2011/130/ΕΕ της Επιτροπής, της 25ης Φεβρουαρίου 2011, περί καθιέρωσης ελάχιστων απαιτήσεων για τη διασυνοριακή επεξεργασία εγγράφων τα οποία έχουν υπογραφεί ηλεκτρονικά από αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με την οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 53 της 26.2.2011, σ. 66).

(12) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).

(13) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 45/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2000, σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας και σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (ΕΕ L 8 της 12.1.2001, σ. 1).

(14) ΕΕ C 28 της 30.1.2013, σ. 6.

(15) Οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ (ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ

Τα εγκεκριμένα πιστοποιητικά ηλεκτρονικής υπογραφής περιέχουν:

α)	ένδειξη, τουλάχιστον σε μορφή κατάλληλη για αυτοματοποιημένη επεξεργασία, ότι το πιστοποιητικό έχει εκδοθεί ως εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_υπογραφής·

β)

ένα σύνολο δεδομένων που αντιπροσωπεύουν αναμφίσημα τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης ο οποίος έχει εκδώσει τα εγκεκριμένα πιστοποιητικά και περιλαμβάνουν τουλάχιστον το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένος και

—	σε περίπτωση που πρόκειται για νομικό πρόσωπο: το όνομα και, κατά περίπτωση, τον αριθμό μητρώου του, όπως αναφέρεται στα επίσημα αρχεία,

—	σε περίπτωση που πρόκειται για φυσικό πρόσωπο: το όνομα του προσώπου·

γ)	τουλάχιστον το όνομα του υπογράφοντος ή ένα ψευδώνυμο· εάν χρησιμοποιείται ψευδώνυμο, πρέπει να αναφέρεται σαφώς·

δ)	δεδομένα_ επικύρωσης ηλεκτρονικής υπογραφής που αντιστοιχούν στα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής·

ε)	λεπτομέρειες για την έναρξη και τη λήξη της περιόδου ισχύος του πιστοποιητικού·

στ)	τον κωδικό ταυτότητας του πιστοποιητικού, ο οποίος πρέπει να είναι μοναδικός για τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

ζ)	την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα του εκδίδοντος εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

η)	την τοποθεσία όπου διατίθεται δωρεάν το πιστοποιητικό το οποίο τεκμηριώνει την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα που αναφέρεται στο στοιχείο ζ)·

θ)	την τοποθεσία των υπηρεσιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άντληση πληροφοριών σχετικά με το καθεστώς ισχύος του εγκεκριμένου πιστοποιητικού·

ι)	σε περίπτωση που τα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής τα οποία σχετίζονται με τα δεδομένα_ επικύρωσης ηλεκτρονικής υπογραφής βρίσκονται σε εγκεκριμένη διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής, κατάλληλη σχετική ένδειξη, τουλάχιστον σε μορφή κατάλληλη για αυτοματοποιημένη επεξεργασία.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ

Οι εγκεκριμένες διατάξεις δημιουργίας ηλεκτρονικής υπογραφής διασφαλίζουν, με τα κατάλληλα τεχνικά και διαδικαστικά μέσα, τουλάχιστον ότι:

α)	διασφαλίζεται ευλόγως η εμπιστευτικότητα των δεδομένων δημιουργίας ηλεκτρονικής υπογραφής που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία της ηλεκτρονικής υπογραφής·

β)	τα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία της ηλεκτρονικής υπογραφής μπορούν να προκύψουν στην πράξη μία μόνο φορά·

γ)	τα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ηλεκτρονικής υπογραφής δεν μπορούν, με εύλογη βεβαιότητα, να είναι παράγωγα και ότι η ηλεκτρονική_υπογραφή προστατεύεται με τρόπο αξιόπιστο από πλαστογραφία με τη χρήση της τρέχουσας τεχνολογίας·

δ)	τα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ηλεκτρονικής υπογραφής μπορούν να προστατεύονται κατά τρόπο αξιόπιστο από τον νόμιμο υπογράφοντα έναντι της χρησιμοποίησης τους από τρίτους.

Οι εγκεκριμένες διατάξεις δημιουργίας ηλεκτρονικής υπογραφής δεν μεταβάλλουν τα προς υπογραφή δεδομένα ούτε εμποδίζουν την υποβολή των δεδομένων αυτών στον υπογράφοντα πριν από την υπογραφή.

Η δημιουργία ή η διαχείριση των δεδομένων δημιουργίας ηλεκτρονικής υπογραφής εκ μέρους του υπογράφοντος μπορεί να πραγματοποιείται μόνο από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

Με την επιφύλαξη του σημείου 1 στοιχείο δ), οι εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης που διαχειρίζονται δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής εκ μέρους του υπογράφοντος μπορούν να αναπαράγουν τα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_υπογραφής μόνο για λόγους δημιουργίας εφεδρικών αντιγράφων, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)	η ασφάλεια των αναπαραγόμενων δεδομένων είναι στο ίδιο επίπεδο με αυτό της ασφάλειας των πρωτοτύπων·

β)	ο αριθμός των αναπαραγόμενων συνόλων δεδομένων δεν υπερβαίνει τον ελάχιστο αριθμό που απαιτείται για να εξασφαλιστεί η συνέχιση της υπηρεσίας.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΦΡΑΓΙΔΩΝ

Τα εγκεκριμένα πιστοποιητικά ηλεκτρονικών σφραγίδων περιέχουν:

α)	ένδειξη, τουλάχιστον σε μορφή κατάλληλη για αυτοματοποιημένη επεξεργασία, ότι το πιστοποιητικό έχει εκδοθεί ως εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_σφραγίδας·

β)

ένα σύνολο δεδομένων που αντιπροσωπεύουν αδιαμφισβήτητα τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης ο οποίος έχει εκδώσει τα εγκεκριμένα πιστοποιητικά και συμπεριλαμβάνουν τουλάχιστον το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένος και

—	σε περίπτωση που πρόκειται για νομικό πρόσωπο: το όνομα και, κατά περίπτωση, τον αριθμό μητρώου του, όπως αναφέρεται στα επίσημα αρχεία,

—	σε περίπτωση που πρόκειται για φυσικό πρόσωπο: το όνομα του προσώπου·

γ)	τουλάχιστον το όνομα του δημιουργού της σφραγίδας και, κατά περίπτωση, τον αριθμό μητρώου του, όπως αναφέρεται στα επίσημα αρχεία·

δ)	δεδομένα_ επικύρωσης ηλεκτρονικής σφραγίδας που αντιστοιχούν στα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας·

ε)	λεπτομέρειες για την έναρξη και τη λήξη της περιόδου ισχύος του πιστοποιητικού·

στ)	τον κωδικό ταυτότητας του πιστοποιητικού, ο οποίος πρέπει να είναι μοναδικός για τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

ζ)	την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα του εκδίδοντος εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

η)	την τοποθεσία όπου διατίθεται δωρεάν το πιστοποιητικό το οποίο τεκμηριώνει την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα που αναφέρεται στο στοιχείο ζ)·

θ)	την τοποθεσία των υπηρεσιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άντληση πληροφοριών σχετικά με το καθεστώς ισχύος του εγκεκριμένου πιστοποιητικού·

ι)	σε περίπτωση που τα δεδομένα_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας τα οποία σχετίζονται με τα δεδομένα_ επικύρωσης ηλεκτρονικής σφραγίδας βρίσκονται σε εγκεκριμένη διάταξη_δημιουργίας_ηλεκτρονικής_σφραγίδας, κατάλληλη σχετική ένδειξη, τουλάχιστον σε μορφή κατάλληλη για αυτοματοποιημένη επεξεργασία.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ

Τα εγκεκριμένα πιστοποιητικά γνησιότητας ιστότοπου περιέχουν:

α)	ένδειξη, τουλάχιστον σε μορφή κατάλληλη για την αυτοματοποιημένη επεξεργασία, ότι το πιστοποιητικό έχει εκδοθεί ως εγκεκριμένο πιστοποιητικό_γνησιότητας_ιστότοπου·

β)

—	σε περίπτωση που πρόκειται για νομικό πρόσωπο: το όνομα και, κατά περίπτωση, τον αριθμό μητρώου του, όπως αναφέρεται στα επίσημα αρχεία,

—	σε περίπτωση που πρόκειται για φυσικό πρόσωπο: το όνομα του προσώπου·

γ)

για τα φυσικά πρόσωπα: τουλάχιστον το όνομα του προσώπου για το οποίο έχει εκδοθεί το πιστοποιητικό ή ψευδώνυμο. Εάν χρησιμοποιείται ψευδώνυμο, πρέπει να αναφέρεται σαφώς·

για τα νομικά πρόσωπα: τουλάχιστον το όνομα του νομικού προσώπου για το οποίο έχει εκδοθεί το πιστοποιητικό και, κατά περίπτωση, τον αριθμό μητρώου του, όπως αναφέρεται στα επίσημα αρχεία·

δ)	στοιχεία της διεύθυνσης, συμπεριλαμβανομένης τουλάχιστον της πόλης και του κράτους μέλους, του φυσικού ή νομικού προσώπου για το οποίο έχει εκδοθεί το πιστοποιητικό και, κατά περίπτωση, όπως αναφέρεται στα επίσημα αρχεία·

ε)	το ή τα ονόματα χώρου που ανήκουν στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο για το οποίο έχει εκδοθεί το πιστοποιητικό·

στ)	λεπτομέρειες για την έναρξη και τη λήξη της περιόδου ισχύος του πιστοποιητικού·

ζ)	τον κωδικό ταυτότητας του πιστοποιητικού, ο οποίος πρέπει να είναι μοναδικός για τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

η)	την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα του εκδίδοντος εγκεκριμένου παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης·

θ)	την τοποθεσία όπου διατίθεται δωρεάν το πιστοποιητικό το οποίο τεκμηριώνει την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή ή την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα που αναφέρεται στο στοιχείο η)·

ι)	την τοποθεσία των υπηρεσιών κατάστασης ισχύος πιστοποιητικών που παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ισχύος του εγκεκριμένου πιστοποιητικού.

whereas

(2) Επιδίωξη του κανονισμού είναι να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στις ηλεκτρονικές συναλλαγές εντός της εσωτερικής αγοράς, με την παροχή κοινής βάσης για ασφαλείς ηλεκτρονικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των πολιτών, των επιχειρήσεων και των δημόσιων αρχών, αυξάνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα των δημόσιων και ιδιωτικών επιγραμμικών υπηρεσιών, του ηλεκτρονικού επιχειρείν και του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ένωση.

- = -

(4) Η ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Αυγούστου 2010 με τίτλο «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη» εντοπίζει τον κατακερματισμό της ψηφιακής αγοράς, την έλλειψη διαλειτουργικότητας και την αύξηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος ως σημαντικά εμπόδια στον ενάρετο κύκλο της ψηφιακής οικονομίας. Στην έκθεσή της του 2010 για την ιθαγένεια της ΕΕ, με τίτλο «Άρση των εμποδίων στα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ» η Επιτροπή υπογράμμισε περαιτέρω την ανάγκη επίλυσης των βασικών προβλημάτων που εμποδίζουν τους πολίτες της Ένωσης να απολαύσουν τα οφέλη μιας ψηφιακής ενιαίας αγοράς και των διασυνοριακών ψηφιακών υπηρεσιών.

- = -

(5) Στα συμπεράσματά του της 4ης Φεβρουαρίου 2011 και της 23ης Οκτωβρίου 2011, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να δημιουργήσει μια ψηφιακή ενιαία αγορά έως το 2015 προκειμένου να επιτευχθεί ταχεία πρόοδος σε βασικούς τομείς της ψηφιακής οικονομίας και να προωθηθεί μια πλήρως ολοκληρωμένη ψηφιακή ενιαία αγορά με τη διευκόλυνση της διασυνοριακής χρήσης των επιγραμμικών υπηρεσιών, με ιδιαίτερη προσοχή στη διευκόλυνση της ασφαλούς ηλεκτρονικής ταυτοποίησης και επαλήθευσης της ταυτότητας.

- = -

(7) Στο ψήφισμά του της 21ης Σεπτεμβρίου 2010 για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς για το ηλεκτρονικό εμπόριο (4), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογράμμισε τη σημασία της ασφάλειας των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, ιδίως των ηλεκτρονικών υπογραφών, καθώς και την ανάγκη να δημιουργηθεί μια υποδομή δημόσιου κλειδιού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, και κάλεσε την Επιτροπή να συστήσει μια ευρωπαϊκή πύλη αρχών επικύρωσης που θα εξασφαλίζει τη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα των ηλεκτρονικών υπογραφών και θα ενισχύσει την ασφάλεια των συναλλαγών που διενεργούνται μέσω του διαδικτύου.

- = -

(8) Η οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) απαιτεί από τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν υπηρεσίες μιας στάσης («κέντρα ενιαίας εξυπηρέτησης») για την εύκολη ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών και διατυπώσεων όσον αφορά την πρόσβαση σε μια δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών και την άσκησή της, από απόσταση και με ηλεκτρονικά μέσα, μέσω της κατάλληλης υπηρεσίας μιας στάσης και με τις αρμόδιες αρχές. Πολλές επιγραμμικές υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες μέσω κέντρων ενιαίας εξυπηρέτησης απαιτούν ηλεκτρονική_ταυτοποίηση, επαλήθευση της ταυτότητας και υπογραφή.

- = -

(9) Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πολίτες δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα στοιχεία ηλεκτρονικής ταυτοποίησής τους για να ταυτοποιούνται σε άλλο κράτος μέλος, επειδή τα εθνικά συστήματα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης στη χώρα τους δεν αναγνωρίζονται σε άλλα κράτη μέλη. Αυτός ο ηλεκτρονικός φραγμός δεν επιτρέπει στους παρόχους υπηρεσιών να απολαμβάνουν πλήρως τα οφέλη της εσωτερικής αγοράς. Τα αμοιβαίως αναγνωρισμένα μέσα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης θα διασφαλίσουν τη διασυνοριακή παροχή πολυάριθμων υπηρεσιών στην εσωτερική αγορά και θα δώσουν στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να λειτουργούν σε διασυνοριακή βάση χωρίς να αντιμετωπίζουν εμπόδια στις συναλλαγές τους με δημόσιες αρχές.

- = -

(11) Κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να τηρούνται πλήρως οι αρχές της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που προβλέπονται στην οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7). Σχετικά, και όσον αφορά την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης που θεσπίζει ο παρών κανονισμός, η επαλήθευση_ταυτότητας για επιγραμμική υπηρεσία αφορά την επεξεργασία μόνο εκείνων των στοιχείων ταυτοποίησης που είναι κατάλληλα, συναφή προς το θέμα και όχι υπερβολικά για τη χορήγηση πρόσβασης στην εν λόγω επιγραμμική υπηρεσία. Περαιτέρω, οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης και τα εποπτικά όργανα θα πρέπει να συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις της οδηγίας 95/46/ΕΚ όσον αφορά το απόρρητο και την ασφάλεια επεξεργασίας.

- = -

(14) Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει ορισμένες προϋποθέσεις σε σχέση με τα μέσα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης τα οποία θα πρέπει να αναγνωρίζονται και τον τρόπο κοινοποίησής των συστημάτων ηλεκτρονικής ταυτοποίησης. Οι προϋποθέσεις αυτές θα βοηθούν τα κράτη μέλη να αναπτύσσουν την απαραίτητη εμπιστοσύνη στα συστήματα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης που το καθένα εφαρμόζει και να αναγνωρίζουν αμοιβαία τα μέσα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης που υπάγονται στα κοινοποιημένα συστήματά τους. Η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης θα πρέπει να ισχύει εάν το σύστημα_ηλεκτρονικής_ταυτοποίησης του κοινοποιούντος κράτους μέλους πληροί τους όρους της κοινοποίησης και η κοινοποίηση έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μολαταύτα, η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης θα πρέπει να αφορά μόνο την επαλήθευση_ταυτότητας σε επιγραμμική υπηρεσία. Η πρόσβαση στις εν λόγω επιγραμμικές υπηρεσίες και η τελική παροχή τους στον αιτούντα θα πρέπει να συνδέονται άμεσα με το δικαίωμα λήψης των υπηρεσιών αυτών, υπό τους όρους που προβλέπει η εθνική νομοθεσία.

- = -

(21) Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίζει επίσης γενικό νομικό πλαίσιο για τη χρήση των υπηρεσιών εμπιστοσύνης. Εντούτοις, δεν θα πρέπει να παράγει γενική υποχρέωση χρήσης τους ή εγκατάστασης σημείου πρόσβασης για όλες τις υφιστάμενες υπηρεσίες εμπιστοσύνης. Ειδικότερα, δεν θα πρέπει να καλύπτει την παροχή υπηρεσιών οι οποίες χρησιμοποιούνται αποκλειστικά εντός κλειστών συστημάτων μεταξύ καθορισμένου συνόλου συμμετεχόντων και δεν έχουν καμία επίπτωση σε τρίτους. Για παράδειγμα, δεν θα πρέπει να υπόκεινται στις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού συστήματα που εγκαθίστανται σε επιχειρήσεις ή δημόσιες υπηρεσίες για τη διαχείριση εσωτερικών διαδικασιών και κάνουν χρήση υπηρεσιών εμπιστοσύνης. Μόνον οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται στο κοινό και έχουν επιπτώσεις σε τρίτους θα πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις του κανονισμού. Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει επίσης να καλύπτει θέματα που αφορούν τη σύναψη και την ισχύ συμβάσεων ή άλλων νομικών υποχρεώσεων, εφόσον υφίστανται απαιτήσεις ως προς τον τύπο, απορρέουσες από το εθνικό ή το ενωσιακό δίκαιο. Επίσης, δεν θα πρέπει να επηρεάζει τις εθνικές απαιτήσεις περί τύπου που αφορούν τα δημόσια μητρώα, ιδιαίτερα τα εμπορικά μητρώα και τα κτηματολόγια.

- = -

(22) Προκειμένου να συμβάλλουν στη γενική διασυνοριακή χρήση των υπηρεσιών εμπιστοσύνης, θα πρέπει να είναι δυνατή η χρήση τους ως αποδεικτικών στοιχείων σε νομικές διαδικασίες σε όλα τα κράτη μέλη. Εναπόκειται στην εθνική νομοθεσία να καθορίζει το νομικό αποτέλεσμα των υπηρεσιών εμπιστοσύνης, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στον παρόντα κανονισμό.

- = -

(23) Στον βαθμό που ο παρών κανονισμός καθιστά υποχρεωτική την αναγνώρισης μιας υπηρεσίας εμπιστοσύνης, παρόμοια υπηρεσία_εμπιστοσύνης μπορεί να απορριφθεί μόνο εάν ο αποδέκτης της υποχρέωσης αδυνατεί να την αναγνώσει ή να την επαληθεύσει για τεχνικούς λόγους οι οποίοι εκφεύγουν του άμεσου ελέγχου του αποδέκτη. Εντούτοις, η εν λόγω υποχρέωση καθεαυτή δεν απαιτεί την απόκτηση από δημόσιο φορέα του απαιτούμενου υλικού και λογισμικού για την τεχνική αναγνωσιμότητα όλων των υφιστάμενων υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

- = -

(25) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παραμείνουν ελεύθερα να καθορίζουν άλλους τύπους υπηρεσιών εμπιστοσύνης πέραν αυτών που απαρτίζουν τον κλειστό κατάλογο υπηρεσιών εμπιστοσύνης που προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό, προκειμένου να αναγνωρίζονται σε εθνικό επίπεδο ως εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης.

- = -

(28) Για να ενισχυθεί κυρίως η εμπιστοσύνη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και των καταναλωτών στην εσωτερική αγορά και να προωθηθεί η χρήση των υπηρεσιών και των προϊόντων εμπιστοσύνης, θα πρέπει να εισαχθούν οι έννοιες των εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης και των εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης, με σκοπό να προσδιοριστούν οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις που εξασφαλίζουν υψηλού επιπέδου ασφάλεια κατά τη χρήση ή την παροχή οιωνδήποτε εγκεκριμένων υπηρεσιών και προϊόντων εμπιστοσύνης.

- = -

(29) Σύμφωνα με τις υποχρεώσεις στο πλαίσιο της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, η οποία εγκρίθηκε με την απόφαση 2010/48/ΕΚ του Συμβουλίου (8) και ιδίως με το άρθρο 9 της σύμβασης, τα άτομα με αναπηρίες θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης και τα προϊόντα τελικού χρήστη που χρησιμοποιούνται κατά την παροχή των υπηρεσιών αυτών σε ισότιμη βάση με τους λοιπούς καταναλωτές. Κατά συνέπεια, οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται και τα προϊόντα τελικού χρήστη που χρησιμοποιούνται κατά την παροχή των υπηρεσιών αυτών θα πρέπει να είναι προσβάσιμα από άτομα με αναπηρίες, εφόσον είναι εφικτό. Στην εκτίμηση εφικτότητας θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, τεχνικές και οικονομικές παράμετροι.

- = -

(31) Οι εποπτικοί φορείς θα πρέπει να συνεργάζονται με τις αρχές προστασίας δεδομένων, για παράδειγμα ενημερώνοντας τις εν λόγω αρχές σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης, όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν παραβιαστεί κανόνες προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η παροχή πληροφοριών θα πρέπει ιδίως να καλύπτει συμβάντα σχετικά με την ασφάλεια και με παραβιάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

- = -

(32) Θα πρέπει να εναπόκειται σε όλους τους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης να εφαρμόζουν ορθές πρακτικές ασφάλειας ανάλογες προς τους κινδύνους που συνδέονται με τις δραστηριότητές τους, έτσι ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των χρηστών στην ενιαία αγορά.

- = -

(35) Όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης θα πρέπει να υπόκεινται στις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού, ειδικότερα όσον αφορά την ασφάλεια και την ευθύνη για τη διασφάλιση της δέουσας επιμέλειας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας των δραστηριοτήτων και των υπηρεσιών τους. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος των υπηρεσιών που παρέχουν οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης είναι σκόπιμο να γίνεται διάκριση, όσον αφορά τις εν λόγω απαιτήσεις, μεταξύ εγκεκριμένων και μη εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

- = -

(36) Κατά τη θέσπιση εποπτικού καθεστώτος για όλους τους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης θα πρέπει να διασφαλίζεται ισότιμο πλαίσιο ασφάλειας και υπευθυνότητας για πράξεις και υπηρεσίες, συμβάλλοντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο στην προστασία των χρηστών και στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Οι μη εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης θα πρέπει να υπόκεινται σε ήπιες και αντενεργές εκ των υστέρων εποπτικές δραστηριότητες, δικαιολογούμενες από τη φύση των υπηρεσιών και των πράξεων. Ως εκ τούτου, ο εποπτικός φορέας δεν θα πρέπει να φέρει γενική ευθύνη εποπτείας μη εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών. Ο εποπτικός φορέας θα πρέπει να αναλαμβάνει δράση μόνο όταν πληροφορείται (για παράδειγμα από τον ίδιο τον μη εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσίας εμπιστοσύνης, από άλλον εποπτικό φορέα, μέσω ειδοποίησης από χρήστη ή επιχειρηματικό εταίρο ή κατόπιν έρευνας του ίδιου του φορέα) ότι μη εγκεκριμένος πάροχος υπηρεσίας εμπιστοσύνης δεν συμμορφώνεται προς τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού.

- = -

(37) Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει ευθύνη όλων των παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης. Συγκεκριμένα, θεσπίζει το καθεστώς ευθύνης υπό το οποίο όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης θα πρέπει να φέρουν ευθύνη για ζημίες που προκαλούνται σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο λόγω αδυναμίας συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό. Προκειμένου να διευκολυνθεί η αξιολόγηση του οικονομικού κινδύνου που ενδέχεται να πρέπει να αναλάβουν οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης ή να καλύψουν με ασφαλιστήρια συμβόλαια, ο παρών κανονισμός επιτρέπει στους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης να θέτουν περιορισμούς, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, στη χρήση των υπηρεσιών που παρέχουν και να μη φέρουν ευθύνη για ζημίες που προκύπτουν από χρήση υπηρεσιών υπερβαίνουσα αυτούς τους περιορισμούς. Οι πελάτες θα πρέπει να ενημερώνονται δεόντως και εκ των προτέρων σχετικά με τους περιορισμούς. Οι εν λόγω περιορισμοί θα πρέπει να είναι αναγνωρίσιμοι από τρίτους, για παράδειγμα μέσω της συμπερίληψης των πληροφοριών για τους περιορισμούς στους όρους και τις προϋποθέσεις της παρεχόμενης υπηρεσίας ή μέσω άλλων αναγνωρίσιμων μέσων. Προκειμένου να εκπληρώνονται οι εν λόγω αρχές, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες περί ευθύνης. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός δεν θίγει αυτούς τους εθνικούς κανόνες, για παράδειγμα, ως προς τον ορισμό της ζημίας, της πρόθεσης, της αμέλειας, ή τους σχετικούς ισχύοντες δικονομικούς κανόνες.

- = -

(41) Για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η διάρκεια των εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των χρηστών στην απρόσκοπτη λειτουργία των εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης, οι εποπτικοί φορείς θα πρέπει να επαληθεύουν την ύπαρξη και την ορθή εφαρμογή των διατάξεων περί σχεδίων παύσης, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες οι πάροχοι εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης παύουν τις δραστηριότητές τους.

- = -

(42) Προκειμένου να διευκολυνθεί η εποπτεία των εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης, για παράδειγμα, όταν ένας πάροχος παρέχει τις υπηρεσίες του στην επικράτεια άλλου κράτους μέλους στο οποίο δεν υπόκειται σε εποπτεία ή όταν οι υπολογιστές ενός παρόχου βρίσκονται στην επικράτεια κράτους μέλους διαφορετικού από το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένος, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ των εποπτικών φορέων στα κράτη μέλη.

- = -

(43) Προκειμένου να διασφαλισθεί η συμμόρφωση των εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης και των υπηρεσιών που παρέχουν προς τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού, θα διεξάγονται αξιολογήσεις συμμόρφωσης από οργανισμό αξιολόγησης της συμμόρφωσης, οι δε εγκεκριμένοι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης θα πρέπει να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικές με τις επακόλουθες αξιολογήσεις της συμμόρφωσης στον εποπτικό φορέα. Στις περιπτώσεις που ο εποπτικός φορέας απαιτεί από εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης να υποβάλει ad hoc έκθεση αξιολόγησης της συμμόρφωσης, ο εποπτικός φορέας θα πρέπει να τηρεί ιδίως την αρχή της χρηστής διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης να αιτιολογεί τις αποφάσεις του, καθώς και την αρχή της αναλογικότητας. Κατά συνέπεια, ο εποπτικός φορέας θα πρέπει να αιτιολογεί δεόντως την απόφαση με την οποία ζητά ad hoc αξιολόγηση της συμμόρφωσης.

- = -

(44) Ο παρών κανονισμός αποσκοπεί στην εξασφάλιση ενός συνεκτικού πλαισίου, που θα παρέχει υψηλό επίπεδο ασφάλειας δικαίου και γενικότερης ασφάλειας σε ό,τι αφορά τις υπηρεσιών εμπιστοσύνης. Υπό αυτό το πρίσμα, κατά την εξέταση της αξιολόγησης της συμμόρφωσης προϊόντων και υπηρεσιών, η Επιτροπή θα πρέπει, εφόσον απαιτείται, να επιδιώκει συνέργειες με υφιστάμενους συναφείς ευρωπαϊκούς και διεθνείς μηχανισμούς, όπως ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9) ο οποίος καθορίζει τις απαιτήσεις διαπίστευσης των φορέων αξιολόγησης συμμόρφωσης και εποπτείας της αγοράς προϊόντων.

- = -

(45) Προκειμένου να καταστεί αποδοτική η διαδικασία έναρξης, η οποία θα πρέπει να οδηγεί στη συμπερίληψη των εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης και των εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης που προσφέρουν σε καταλόγους εμπιστοσύνης, θα πρέπει να ενθαρρύνονται οι προκαταρκτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μελλοντικών εγκεκριμένων παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης και του αρμόδιου εποπτικού φορέα με σκοπό τη διευκόλυνση της δέουσας επιμέλειας που οδηγεί στην παροχή εγκεκριμένων υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

- = -

(46) Οι κατάλογοι εμπιστοσύνης αποτελούν ουσιώδη στοιχεία για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των φορέων της αγοράς, δεδομένου ότι αναδεικνύουν την κατάσταση αναγνώρισης του παρόχου υπηρεσιών κατά τον χρόνο εποπτείας.

- = -

(47) Για να μπορούν οι χρήστες να αξιοποιούν πλήρως και να στηρίζονται συνειδητά στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες είναι απαραίτητο να υπάρχει εμπιστοσύνη στις επιγραμμικές υπηρεσίες και να διασφαλίζεται η ευχρηστία τους. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ενωσιακό σήμα εμπιστοσύνης που θα επισημαίνει τις εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης που παρέχονται από εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης. Το εν λόγω ενωσιακό σήμα εμπιστοσύνης για εγκεκριμένες υπηρεσίες εμπιστοσύνης θα κάνει σαφή διάκριση μεταξύ των εγκεκριμένων και των λοιπών υπηρεσιών εμπιστοσύνης, συνεισφέροντας έτσι στη διαφάνεια στην αγορά. Η χρήση ενωσιακού σήματος εμπιστοσύνης από τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης θα είναι εθελοντική και δεν θα πρέπει να οδηγεί σε άλλες απαιτήσεις επιπλέον των ήδη προβλεπόμενων στον παρόντα κανονισμό.

- = -

(52) Η δημιουργία εξ αποστάσεως ηλεκτρονικών υπογραφών, όπου το περιβάλλον της δημιουργίας της ηλεκτρονικής υπογραφής θα τελεί υπό τη διαχείριση παρόχου υπηρεσιών εμπιστοσύνης εξ ονόματος του υπογράφοντος, πρόκειται να ενταθεί, λόγω των πολλαπλών οικονομικών πλεονεκτημάτων της. Ωστόσο, για να διασφαλιστεί ότι οι εν λόγω ηλεκτρονικές υπογραφές θα τυγχάνουν της ίδιας νομικής αναγνώρισης με τις ηλεκτρονικές υπογραφές που δημιουργούνται σε περιβάλλον το οποίο τελεί υπό την πλήρη διαχείριση του χρήστη, οι πάροχοι υπηρεσιών εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής υπογραφής οφείλουν να εφαρμόζουν συγκεκριμένες διαχειριστικές και διοικητικές διαδικασίες ασφαλείας, να χρησιμοποιούν αξιόπιστα συστήματα και προϊόντα, όπου περιλαμβάνονται ειδικότερα ασφαλείς ηλεκτρονικοί δίαυλοι επικοινωνίας, προκειμένου να εξασφαλίζεται η αξιοπιστία του περιβάλλοντος δημιουργίας ηλεκτρονικής υπογραφής και να υπάρχουν εγγυήσεις ότι το περιβάλλον αυτό χρησιμοποιήθηκε με αποκλειστικό έλεγχο του υπογράφοντος. Όταν μια εγκεκριμένη ηλεκτρονική_υπογραφή έχει δημιουργηθεί με χρήση διάταξης εξ αποστάσεως δημιουργίας ηλεκτρονικών υπογραφών, θα πρέπει να εφαρμόζονται οι απαιτήσεις που ισχύουν για τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης βάσει του παρόντος κανονισμού.

- = -

(53) Η αναστολή εγκεκριμένων πιστοποιητικών αποτελεί καθιερωμένη επιχειρησιακή πρακτική των παρόχων υπηρεσιών εμπιστοσύνης σε πολλά κράτη μέλη, η οποία διαφέρει από την ανάκληση, καθώς συνεπάγεται προσωρινή παύση της ισχύος του πιστοποιητικού. Για λόγους ασφάλειας δικαίου, θα πρέπει πάντοτε να δηλώνεται σαφώς η αναστολή πιστοποιητικού. Προς τούτο, οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης θα πρέπει να έχουν την ευθύνη να δηλώνουν σαφώς το καθεστώς ισχύος του πιστοποιητικού και, εάν έχει ανασταλεί, το ακριβές διάστημα της αναστολής του. Ο κανονισμός δεν θα πρέπει να επιβάλλει τη χρήση της αναστολής στους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης ούτε στα κράτη μέλη, αλλά όταν και όπου ισχύει η πρακτική αυτή, θα πρέπει να προβλέπει κανόνες διαφάνειας.

- = -

(57) Για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου σχετικά με την εγκυρότητα της υπογραφής, είναι απαραίτητο να προσδιορισθούν τα συστατικά στοιχεία εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής εκείνα τα οποία θα πρέπει να αξιολογούνται από το βασιζόμενο_μέρος που διενεργεί την επικύρωση. Επιπλέον, ο προσδιορισμός των απαιτήσεων για τους εγκεκριμένους παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης που μπορούν να παρέχουν εγκεκριμένη υπηρεσία επικύρωσης σε βασιζόμενα μέρη που δεν είναι πρόθυμα ή σε θέση να πραγματοποιήσουν μόνα τους την επικύρωση εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών, θα παρακινούσε τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα να επενδύσει στις εν λόγω υπηρεσίες. Αμφότερα τα στοιχεία αυτά θα καθιστούσαν την επικύρωση εγκεκριμένων υπογραφών εύκολη και άνετη διαδικασία για όλα τα μέρη σε επίπεδο Ένωσης.

- = -

(60) Οι πάροχοι υπηρεσιών εμπιστοσύνης που εκδίδουν εγκεκριμένα πιστοποιητικά ηλεκτρονικής σφραγίδας θα πρέπει να εφαρμόζουν τα μέτρα που απαιτούνται προκειμένου να μπορούν να προσδιορίζουν την ταυτότητα του φυσικού προσώπου που εκπροσωπεί νομικό πρόσωπο στο οποίο χορηγείται το εγκεκριμένο πιστοποιητικό_ηλεκτρονικής_σφραγίδας, όταν απαιτείται μια τέτοια εξακρίβωση σε εθνικό επίπεδο στο πλαίσιο δικαστικής ή διοικητικής διαδικασίας.

- = -

(62) Προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφάλεια των εγκεκριμένων ηλεκτρονικών χρονοσφραγίδων, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να απαιτεί τη χρήση προηγμένης ηλεκτρονικής σφραγίδας ή προηγμένης ηλεκτρονικής υπογραφής ή άλλης ισοδύναμης μεθόδου. Θεωρείται εύλογη η πρόβλεψη ότι η καινοτομία θα μπορέσει να οδηγήσει σε νέες τεχνολογίες που θα έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίζουν ισοδύναμο επίπεδο ασφάλειας για τις χρονοσφραγίδες. Όποτε χρησιμοποιείται μέθοδος διαφορετική από την προηγμένη ηλεκτρονική_σφραγίδα ή την προηγμένη ηλεκτρονική_υπογραφή, θα πρέπει να εναπόκειται στον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης να αποδείξει, στην έκθεση αξιολόγησης της συμμόρφωσης, ότι η μέθοδος αυτή εξασφαλίζει ισοδύναμο επίπεδο ασφάλειας και είναι σύμφωνη με τις υποχρεώσεις που ορίζει ο παρών κανονισμός.

- = -

(66) Είναι σημαντικό να προβλεφθεί νομικό πλαίσιο που να διευκολύνει τη διασυνοριακή αναγνώριση της ηλεκτρονικής υπηρεσίας συστημένης παράδοσης μεταξύ των υφιστάμενων εθνικών νομικών συστημάτων. Με τον τρόπο αυτό μπορούν επίσης να δημιουργηθούν νέες εμπορικές ευκαιρίες για την προσφορά νέων πανευρωπαϊκών ηλεκτρονικών υπηρεσιών συστημένης παράδοσης από τους ενωσιακούς παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης.

- = -

(67) Οι υπηρεσίες επαλήθευσης της ταυτότητας ιστοτόπων αποτελούν ένα μέσο με το οποίο ένας επισκέπτης του ιστότοπου μπορεί να βεβαιωθεί ότι υπάρχει πραγματική και νόμιμη οντότητα πίσω από τον ιστότοπο. Οι υπηρεσίες αυτές συμβάλλουν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της πίστης στην άσκηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε απευθείας σύνδεση, διότι οι χρήστες θα έχουν εμπιστοσύνη σε έναν δικτυακό τόπο του οποίου έχει επαληθευθεί η ταυτότητα. Η παροχή και η χρήση υπηρεσιών επαλήθευσης της ταυτότητας ιστοτόπων είναι απολύτως εθελοντικές. Ωστόσο, προκειμένου η επαλήθευση της ταυτότητας ιστοτόπων να γίνει ένα μέσο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, παρέχοντας βελτιωμένη εμπειρία στο χρήστη και συμβάλλοντας στην περαιτέρω ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει ελάχιστες υποχρεώσεις ασφάλειας και ευθύνης για τους παρόχους και τις υπηρεσίες τους. Προς τον σκοπό αυτό, έχουν ληφθεί υπόψη τα αποτελέσματα των υφιστάμενων βιομηχανικών πρωτοβουλιών, για παράδειγμα αρχών πιστοποίησης/φόρουμ φυλλομετρητών — φόρουμ CA/Β. Επιπλέον, ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εμποδίζει τη χρήση άλλων μέσων ή μεθόδων για την επαλήθευση της ταυτότητας ιστότοπου που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού ούτε θα πρέπει να εμποδίζει τους παρόχους υπηρεσιών επαλήθευσης της ταυτότητας ιστοτόπων από τρίτες χώρες να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε πελάτες στην Ένωση. Ωστόσο, ένας πάροχος από τρίτη χώρα θα πρέπει να επιδιώκει την αναγνώριση των υπηρεσιών του για την επαλήθευση της ταυτότητας ιστοτόπων ως εγκεκριμένων σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, μόνο εάν έχει συναφθεί διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ένωσης και της χώρας εγκατάστασης του παρόχου.

- = -

(72) Κατά την έκδοση κατ’ εξουσιοδότηση ή εκτελεστικών πράξεων, η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει δεόντως υπόψη τα πρότυπα και τις τεχνικές προδιαγραφές που εκπονούνται από ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς και φορείς τυποποίησης, ιδίως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN), το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI), το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) και τη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU), με σκοπό να εξασφαλίσει υψηλό επίπεδο ασφάλειας και διαλειτουργικότητας των υπηρεσιών ηλεκτρονικής ταυτοποίησης και εμπιστοσύνης.

- = -

(74) Για να εξασφαλιστεί ασφάλεια δικαίου για τους φορείς της αγοράς που χρησιμοποιούν ήδη εγκεκριμένα πιστοποιητικά εκδοθέντα από φυσικό πρόσωπο σύμφωνα με την οδηγία 1999/93/ΕΚ, είναι απαραίτητη η πρόβλεψη επαρκούς μεταβατικής περιόδου. Ομοίως, θα πρέπει να προβλεφθούν μεταβατικά μέτρα για τις ασφαλείς διατάξεις δημιουργίας υπογραφών, των οποίων η συμμόρφωση έχει καθοριστεί σύμφωνα με την οδηγία 1999/93/ΕΚ, καθώς και για τους παρόχους υπηρεσιών πιστοποίησης που εκδίδουν εγκεκριμένα πιστοποιητικά πριν από την 1η Ιουλίου 2016. Τέλος, είναι επίσης απαραίτητο να παρασχεθούν στην Επιτροπή μέσα για την έκδοση των εκτελεστικών πράξεων και των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων πριν από την ημερομηνία αυτή.

- = -

keyboard_tab EIDAS 2014/0910 EL

EIDAS 2014/0910 EL