(12) Organizacje badawcze w całej Unii obejmują wiele różnych podmiotów, których głównym celem jest prowadzenie badań naukowych lub prowadzenie badań wraz ze świadczeniem usług edukacyjnych.
W rozumieniu niniejszej dyrektywy pojęcie „badania naukowe” powinno obejmować zarówno nauki przyrodnicze, jak i nauki humanistyczne.
Ze względu na zróżnicowanie takich podmiotów istotne jest wspólne rozumienie pojęcia „organizacje badawcze”.
Oprócz uczelni lub innych placówek szkolnictwa wyższego i ich bibliotek organizacje badawcze powinny obejmować, przykładowo, także takie podmioty, jak instytuty badawcze czy szpitale prowadzące działalność badawczą.
Mimo różnej formy prawnej i struktury, cechą wspólną organizacji badawczych w państwach członkowskich jest na ogół to, że działają one w sposób nienastawiony na zysk lub w ramach uznanej przez dane państwo misji realizowania interesu publicznego. Taka misja realizowania interesu publicznego może wynikać, przykładowo, z finansowania ze środków publicznych, z przepisów prawa krajowego lub z zamówień publicznych.
Natomiast organizacje, na które przedsiębiorstwa komercyjne mają decydujący wpływ, umożliwiający takim przedsiębiorstwom sprawowanie kontroli ze względu na uwarunkowania strukturalne, jak na przykład ze względu na fakt, że są one akcjonariuszami lub wspólnikami, co może skutkować preferencyjnym dostępem do wyników badań, nie powinny zostać uznane za organizacje badawcze do celów niniejszej dyrektywy.
- = -
(23) W celu ułatwienia korzystania z utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w celach edukacyjnych w niektórych państwach członkowskich wprowadzono różne rozwiązania w oparciu o wyjątek lub ograniczenie przewidziane w dyrektywie 2001/29/WE lub o umowy licencyjne dotyczące dalszych sposobów korzystania.
Rozwiązania te zazwyczaj opracowywano w taki sposób, aby uwzględnić potrzeby placówek edukacyjnych i różnych poziomów kształcenia.
Choć harmonizacja zakresu nowego obowiązkowego wyjątku lub ograniczenia w odniesieniu do cyfrowych sposobów korzystania oraz transgranicznej działalności dydaktycznej jest niezbędna, to rozwiązania dotyczące wdrożenia mogą różnić się w poszczególnych państwach członkowskich w zakresie, w jakim nie utrudnia to skutecznego stosowania wyjątku, ograniczenia lub transgranicznych sposobów korzystania.
Państwa członkowskie powinny, na przykład, mieć swobodę wprowadzenia wymogu, aby przy korzystaniu z utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną przestrzegane były autorskie prawa osobiste twórców i wykonawców.
Takie podejście powinno umożliwić państwom członkowskim korzystanie z dotychczasowych rozwiązań wprowadzonych na poziomie krajowym.
W szczególności państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o uzależnieniu stosowania wyjątku lub ograniczenia, całkowicie lub częściowo, od dostępności odpowiednich licencji obejmujących co najmniej te same sposoby korzystania, na które zezwala wyjątek lub ograniczenie.
Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby w przypadku gdy licencja tylko częściowo obejmuje sposoby korzystania na podstawie wyjątku lub ograniczenia, wszystkie inne sposoby korzystania również podlegały wyjątkowi lub ograniczeniu.
- = -
(50) Biorąc pod uwagę różne tradycje i doświadczenia związane z mechanizmami udzielania licencji zbiorowych z rozszerzonym skutkiem w poszczególnych państwach członkowskich oraz ich stosowanie do podmiotów uprawnionych niezależnie od ich obywatelstwa lub państwa członkowskiego zamieszkania, ważne jest zapewnienie przejrzystości i dialogu na poziomie Unii na temat praktycznego funkcjonowania tych mechanizmów, w tym w odniesieniu do skuteczności gwarancji dla podmiotów uprawnionych, użyteczności takich mechanizmów, ich wpływu na podmioty uprawnione niebędące członkami organizacji zbiorowego zarządzania lub na podmioty uprawnione będące obywatelami innego państwa członkowskiego lub mają miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim, oraz wpływu na transgraniczne świadczenie usług, łącznie z potencjalną potrzebą ustanowienia przepisów dotyczących nadania tym mechanizmom transgranicznego skutku na rynek wewnętrzny.
W celu zapewnienia przejrzystości Komisja powinna regularnie publikować informacje na temat stosowania takich mechanizmów na podstawie niniejszej dyrektywy.
Państwa członkowskie, które wprowadziły takie mechanizmy, powinny zatem informować Komisję o odpowiednich przepisach krajowych i ich stosowaniu w praktyce, w tym o zakresie i rodzajach licencji udzielanych na podstawie norm o charakterze ogólnym, skali udzielania licencji i zaangażowanych organizacjach zbiorowego zarządzania.
Takie informacje powinny być omawiane z państwami członkowskimi w ramach Komitetu Kontaktowego ustanowionego w art. 12 ust. 3 dyrektywy 2001/29/WE.
Komisja powinna opublikować sprawozdanie na temat stosowania takich mechanizmów w Unii i ich wpływu na udzielanie licencji oraz na podmioty uprawnione, na rozpowszechnianie treści kulturalnych i transgraniczne świadczenie usług w dziedzinie zbiorowego zarządzania prawem autorskim i prawami pokrewnymi, jak również ich wpływu na konkurencję.
- = -
(68) Dostawcy usług udostępniania treści online powinni zachować przejrzystość wobec podmiotów uprawnionych w odniesieniu do kroków podejmowanych w ramach współpracy.
Jako że dostawcy usług udostępniania treści online mogą podejmować różne działania, powinni oni udostępnić podmiotom uprawnionym, na wniosek tych podmiotów, odpowiednie informacje na temat rodzaju podjętych działań i sposobu ich realizacji.
Takie informacje powinny być dostatecznie szczegółowe, aby zapewnić podmiotom uprawnionym wystarczającą przejrzystość, nie naruszając tajemnicy przedsiębiorstwa dostawców usług udostępniania treści online.
Dostawcy usług nie powinni jednak być zobowiązani do udostępniania podmiotom uprawnionym szczegółowych i zindywidualizowanych informacji dotyczących każdego utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną.
Nie powinno to naruszać postanowień umownych mogących zawierać bardziej szczegółowe postanowienia dotyczące informacji, które należy udostępnić w przypadku zawierania umów między dostawcami usług a podmiotami uprawnionymi.
- = -