Diritto d'autore 2019/0790 EL

1. Η παρούσα οδηγία θεσπίζει κανόνες που αποσκοπούν στην περαιτέρω εναρμόνιση του εφαρμοστέου δικαίου της Ένωσης σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς, ενώ λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη τις ψηφιακές και τις διασυνοριακές χρήσεις του προστατευόμενου περιεχομένου. Θεσπίζει επίσης κανόνες σχετικά με εξαιρέσεις και περιορισμούς στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα, τη διευκόλυνση της χορήγησης αδειών, καθώς και κανόνες που αποσκοπούν στη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς για την εκμετάλλευση έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας.

2. Με εξαίρεση τις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 24, η παρούσα οδηγία ουδόλως θίγει τις διατάξεις που προβλέπονται ήδη στις ισχύουσες οδηγίες στον συγκεκριμένο τομέα, ιδίως δε τις οδηγίες 96/9/ΕΚ, 2000/31/ΕΚ, 2001/29/ΕΚ, 2006/115/ΕΚ, 2009/24/ΕΚ, 2012/28/ΕΕ και 2014/26/ΕΕ.

Άρθρο 21

Εναλλακτικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών

Τα κράτη μέλη προβλέπουν ότι οι διαφορές που αφορούν την υποχρέωση διαφάνειας του άρθρου 19 και τον μηχανισμό αναπροσαρμογής συμβάσεων του άρθρου 20 μπορούν να υποβάλλονται σε εκούσιες, εναλλακτικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των δημιουργών και των ερμηνευτών μπορούν να κινούν τις διαδικασίες αυτές κατόπιν συγκεκριμένου αιτήματος ενός ή περισσοτέρων δημιουργών ή ερμηνευτών.

Άρθρο 22

Δικαίωμα ανάκλησης

1. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, όταν ένας δημιουργός ή ερμηνευτής έχει παραχωρήσει άδεια χρήσης ή έχει αυτός/ή μεταβιβάσει κατ' αποκλειστικότητα το δικαίωμά του/της επί έργου ή αντικειμένου προστασίας, ο δημιουργός ή ο ερμηνευτής έχει δικαίωμα να ανακαλέσει εν όλω ή εν μέρει την άδεια ή τη μεταβίβαση των δικαιωμάτων όταν δεν λαμβάνει χώρα η εκμετάλλευση του έργου αυτού ή άλλου αντικειμένου προστασίας.

2. Ειδικές διατάξεις για τον μηχανισμό ανάκλησης που προβλέπεται στην παράγραφο 1μπορεί να προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο, λαμβάνοντας υπόψη τα εξής:

α)	τις ιδιαιτερότητες των διάφορων τομέων και των διάφορων ειδών έργων και ερμηνειών· και

β)

όταν ένα έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας περιλαμβάνει τη συμβολή περισσότερων του ενός δημιουργών ή ερμηνευτών, τη σχετική σημασία της κάθε μεμονωμένης συμβολής και τα έννομα συμφέροντα όλων των δημιουργών και ερμηνευτών που επηρεάζονται από την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκλησης από έναν μεμονωμένο δημιουργό ή ερμηνευτή.

Τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας από την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκλησης, εάν αυτά τα έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας συνήθως περιλαμβάνουν τις συμβολές αρκετών δημιουργών ή ερμηνευτών.

Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι ο μηχανισμός ανάκλησης μπορεί μόνο να ασκηθεί μόνο εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, εφόσον αυτός ο περιορισμός δικαιολογείται δεόντως από τις ιδιαιτερότητες του τομέα ή του είδους του έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας το οποίο αφορά.

Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι οι δημιουργοί ή οι ερμηνευτές μπορούν να επιλέξουν να άρουν τον αποκλειστικό χαρακτήρα της σύμβασης αντί της ανάκλησης της άδειας ή της μεταβίβασης των δικαιωμάτων.

3. Τα κράτη μέλη ορίζουν ότι το δικαίωμα ανάκλησης που προβλέπεται στην παράγραφο 1 μπορεί μόνο να ασκηθεί μόνο μετά την πάροδο εύλογου χρονικού διαστήματος από τη σύναψη της συμφωνίας για τη χορήγηση άδειας ή τη μεταβίβαση των δικαιωμάτων. Ο δημιουργός ή ο ερμηνευτής ενημερώνει το πρόσωπο στο οποίο έχει χορηγηθεί άδεια ή έχουν μεταβιβαστεί τα δικαιώματα και ορίζει κατάλληλη προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να πραγματοποιηθεί η εκμετάλλευση των δικαιωμάτων που αποτελούν αντικείμενο της άδειας ή της μεταβίβασης. Μετά την εκπνοή της εν λόγω προθεσμίας, ο δημιουργός ή ο ερμηνευτής μπορεί να επιλέξει να άρει τον αποκλειστικό χαρακτήρα της σύμβασης, αντί της ανάκλησης της άδειας ή της μεταβίβασης των δικαιωμάτων.

4. Η παράγραφος 1 δεν εφαρμόζεται αν η έλλειψη εκμετάλλευσης οφείλεται κυρίως σε συνθήκες, τις οποίες ο δημιουργός ή ο ερμηνευτής μπορεί ευλόγως να αναμένεται ότι θα αποκαταστήσει.

5. Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι οποιαδήποτε συμβατική διάταξη παρεκκλίνει από τον μηχανισμό ανάκλησης που προβλέπεται στην παράγραφο 1 είναι εκτελεστή μόνον εφόσον βασίζεται σε συμφωνία που προκύπτει από συλλογικές διαπραγματεύσεις.

whereas

(4) Η παρούσα οδηγία βασίζεται και συμπληρώνει τους κανόνες που προβλέπονται στις ισχύουσες οδηγίες στον συγκεκριμένο τομέα, ιδίως δε στις οδηγίες 96/9/ΕΚ (4), 2000/31/ΕΚ (5), 2001/29/ΕΚ (6), 2006/115/ΕΚ (7), 2009/24/ΕΚ (8), 2012/28/ΕΕ (9) και 2014/26/ΕΕ (10) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

- = -

(33) Τα κράτη μέλη θα πρέπει, στο πλαίσιο που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία, να έχουν ευελιξία στην επιλογή συγκεκριμένου τύπου μηχανισμού, χορήγησης αδειών όπως η συλλογική χορήγησης αδειών με διευρυμένη ισχύ ή τα τεκμήρια εκπροσώπησης, που εφαρμόζουν για τη χρήση μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, σύμφωνα με τις νομικές τους παραδόσεις, πρακτικές ή περιστάσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διαθέτουν ευελιξία όσον αφορά τον καθορισμό των απαιτήσεων για τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης ώστε αυτοί να είναι επαρκώς αντιπροσωπευτικοί, εφόσον αυτός ο καθορισμός βασίζεται σε σημαντικό αριθμό δικαιούχων στο σχετικό είδος έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας για τα οποία επιτρέπεται η χορήγηση άδειας για το σχετικό είδος χρήσης δυνάμει ανάθεσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να θεσπίζουν ειδικούς κανόνες που θα εφαρμόζονται σε περιπτώσεις στις οποίες περισσότεροι από ένας οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης είναι αντιπροσωπευτικοί για τα σχετικά έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας, απαιτώντας, για παράδειγμα, κοινές άδειες ή συμφωνία μεταξύ των σχετικών οργανισμών.

- = -

(38) Για τον προσδιορισμό της μη διαθεσιμότητας στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, θα πρέπει να απαιτείται η καταβολή εύλογης προσπάθειας ώστε να αξιολογείται η διαθεσιμότητά τους στο κοινό στους συνήθεις εμπορικούς διαύλους, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας ή του συγκεκριμένου συνόλου έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να καθορίζουν τον καταμερισμό των ευθυνών για την καταβολή αυτής της εύλογης προσπάθειας. Η εύλογη προσπάθεια δεν θα πρέπει να εμπεριέχει επαναλαμβανόμενη δράση σε βάθος χρόνου, αλλά θα πρέπει παρ' όλα αυτά να λαμβάνει υπόψη κάθε εύκολα προσβάσιμο αποδεικτικό στοιχείο για την επικείμενη διαθεσιμότητα των έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας στους συνήθεις εμπορικούς διαύλους. Η αξιολόγηση ανά έργο θα πρέπει να απαιτείται μόνο όταν αυτό κρίνεται εύλογο λόγω της διαθεσιμότητας των σχετικών πληροφοριών, της πιθανότητας εμπορικής διαθεσιμότητας και του αναμενόμενου κόστους συναλλαγής. Η επαλήθευση της διαθεσιμότητας ενός έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας θα πρέπει κανονικά να πραγματοποιείται στο κράτος μέλος όπου είναι εγκατεστημένο το ίδρυμα_πολιτιστικής_κληρονομιάς, εκτός εάν η διασυνοριακή επαλήθευση θεωρείται εύλογη, για παράδειγμα σε περιπτώσεις που υπάρχουν εύκολα διαθέσιμες πληροφορίες ότι ένα λογοτεχνικό έργο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά σε συγκεκριμένη γλωσσική έκδοση σε άλλο κράτος μέλος. Σε πολλές περιπτώσεις, το καθεστώς της μη διαθεσιμότητας στο εμπόριο ενός συνόλου έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας θα μπορούσε να καθορίζεται μέσω ενός αναλογικού μηχανισμού, όπως η δειγματοληψία. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα ενός έργου ή άλλου αντικειμένου προστασίας, όπως η διαθεσιμότητά του σε καταστήματα με μεταχειρισμένα είδη, ή η θεωρητική δυνατότητα απόκτησης άδειας για ένα έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας δεν θα πρέπει να θεωρείται ως διαθεσιμότητα στο κοινό στους συνήθεις εμπορικούς διαύλους.

- = -

(42) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τον διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη σε κάθε συγκεκριμένο τομέα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι μηχανισμοί χορήγησης αδειών μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που καθιερώνονται με την παρούσα οδηγία είναι αποτελεσματικοί και λειτουργικοί, ότι οι δικαιούχοι προστατεύονται επαρκώς, ότι οι άδειες δημοσιεύονται προσηκόντως και ότι παρέχεται ασφάλεια δικαίου αναφορικά με την αντιπροσωπευτικότητα των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης και την κατηγοριοποίηση των έργων.

- = -

(46) Δεδομένης της αυξανόμενης σημασίας που αποκτά η ικανότητα προσφοράς ευέλικτων σχημάτων χορήγησης αδειών στην ψηφιακή εποχή, και της αυξανόμενης χρήσης αυτών των σχημάτων, τα κράτη μέλη πρέπει να είναι σε θέση να προβλέπουν μηχανισμούς χορήγησης αδειών που επιτρέπουν στους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης να χορηγούν άδειες, σε εθελοντική βάση, ανεξάρτητα από το αν όλοι οι δικαιούχοι έχουν εξουσιοδοτήσει τον εν λόγω οργανισμό να προβαίνει σε αυτήν την ενέργεια. Τα κράτη μέλη πρέπει να είναι σε θέση να διατηρούν και να θεσπίζουν τέτοιους μηχανισμούς σύμφωνα με τις εθνικές τους παραδόσεις, πρακτικές ή συνθήκες, με την επιφύλαξη των διασφαλίσεων που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία και σε συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ένωσης. Αυτοί οι μηχανισμοί θα πρέπει να έχουν ισχύ μόνο στην επικράτεια του οικείου κράτους μέλους, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από το δίκαιο της Ένωσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν την ευελιξία να επιλέγουν τον συγκεκριμένο τύπο μηχανισμού που θα επιτρέπει οι άδειες για έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας να επεκτείνονται στα δικαιώματα των δικαιούχων που δεν έχουν εξουσιοδοτήσει τον οργανισμό που συνάπτει τη συμφωνία, υπό τον όρο ότι αυτός ο μηχανισμός είναι σύμφωνος με το δίκαιο της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων για τη συλλογική διαχείριση των δικαιωμάτων που προβλέπονται στην οδηγία 2014/26/ΕΕ. Ειδικότερα, οι εν λόγω μηχανισμοί θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι το άρθρο 7 της οδηγίας 2014/26/ΕΕ εφαρμόζεται σε δικαιούχους που δεν είναι μέλη του οργανισμού που συνάπτει τη συμφωνία. Οι εν λόγω μηχανισμοί μπορούν να περιλαμβάνουν τη χορήγηση συλλογικών αδειών με διευρυμένη ισχύ, αναθέσεις και τεκμήρια εκπροσώπησης. Οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας σχετικά με τη χορήγηση συλλογικών αδειών δεν θα πρέπει να θίγουν την υφιστάμενη ικανότητα των κρατών μελών να εφαρμόζουν μηχανισμούς υποχρεωτικής συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων ή άλλους μηχανισμούς χορήγησης συλλογικών αδειών με διευρυμένη ισχύ, όπως αυτός που περιλαμβάνεται στο άρθρο 3 της οδηγίας 93/83/ΕΟΚ του Συμβουλίου (12).

- = -

(68) Οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου πρέπει να είναι διαφανείς έναντι των δικαιούχων όσον αφορά τα μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο της συνεργασίας. Δεδομένου ότι μπορούν να αναληφθούν διάφορες δράσεις από τους παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου, αυτοί θα πρέπει να παρέχουν στους δικαιούχους, κατόπιν αιτήματός τους, επαρκείς πληροφορίες σχετικά με το είδος των δράσεων που αναλήφθηκαν και τον τρόπο με τον οποίο αναλήφθηκαν. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι επαρκώς εξειδικευμένες ώστε να παρέχουν επαρκή διαφάνεια στους δικαιούχους, χωρίς να θίγουν τα επιχειρηματικά απόρρητα των παρόχων επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να απαιτείται από τους παρόχους υπηρεσιών να παρέχουν στους δικαιούχους λεπτομερείς και εξατομικευμένες πληροφορίες για κάθε έργο και άλλο αντικείμενο προστασίας που προσδιορίζεται. Αυτό θα πρέπει να ισχύει με την επιφύλαξη των συμβατικών ρυθμίσεων, οι οποίες μπορεί να περιέχουν πιο συγκεκριμένους όρους σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται όταν συνάπτονται συμφωνίες μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών και των δικαιούχων.

- = -

(70) Τα μέτρα που λαμβάνουν οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου σε συνεργασία με τους δικαιούχους δεν θα πρέπει να θίγουν την εφαρμογή των εξαιρέσεων και των περιορισμών του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων ιδίως εκείνων που εγγυώνται την ελευθερία της έκφρασης των χρηστών. Οι χρήστες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναφορτώνουν και να διαθέτουν περιεχόμενο που παράγεται από χρήστες για συγκεκριμένους σκοπούς παράθεσης, κριτικής, σχολιασμού, γελοιογραφίας, παρωδίας ή μίμησης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ θεμελιωδών δικαιωμάτων που θεσπίζονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής ο Χάρτης), ιδίως της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας της τέχνης, καθώς και του δικαιώματος στην ιδιοκτησία, συμπεριλαμβανομένης της διανοητικής ιδιοκτησίας. Οι εξαιρέσεις και οι περιορισμοί αυτοί θα πρέπει επομένως να καταστούν υποχρεωτικές προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι χρήστες λαμβάνουν ομοιόμορφη προστασία σε ολόκληρη την Ένωση. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών ανταλλαγής περιεχομένου έχουν σε λειτουργία έναν αποτελεσματικό μηχανισμό υποβολής καταγγελιών και επανόρθωσης για την υποστήριξη της χρήσης για τους συγκεκριμένους αυτούς σκοπούς.

- = -

keyboard_tab Diritto d'autore 2019/0790 EL

Diritto d'autore 2019/0790 EL