keyboard_tab Data Act 2023/2854 PL

1.   Na wniosek użytkownika lub strony działającej w jego imieniu posiadacz_danych bez zbędnej zwłoki w sposób łatwy i bezpieczny oraz nieodpłatnie dla użytkownika udostępnia osobie trzeciej dane łatwo dostępne wraz z odpowiednimi metadanymi niezbędnymi do interpretacji i wykorzystania tych danych cechujące się taką samą jakością, jaka jest dostępna dla posiadacza danych, w całościowym, ustrukturyzowanym, powszechnie używanym, nadającym się do odczytu maszynowego formacie oraz w stosownym przypadku i jeżeli jest to technicznie możliwe – w sposób ciągły i w czasie rzeczywistym. Danych są udostępniane przez posiadacza danych osobie trzeciej zgodnie z art. 8 i 9.

2.   Ust. 1 nie ma zastosowania do danych łatwo dostępnych w kontekście testowania nowych produktów skomunikowanych, substancji lub procesów, które nie zostały jeszcze wprowadzone do obrotu, chyba że ich wykorzystanie przez osobę trzecią jest dozwolone na podstawie umowy.

3.   Przedsiębiorstwo wskazane jako strażnik dostępu na mocy art. 3 rozporządzenia (UE) 2022/1925 nie kwalifikuje się jako osoba trzecia na mocy niniejszego artykułu, a zatem:

4.   W celu kontroli, czy osoba fizyczna lub prawna kwalifikuje się jako użytkownik lub osoba trzecia w świetle ust. 1, użytkownik ani osoba trzecia nie muszą dostarczać żadnych informacji poza tymi, które są niezbędne. Posiadacze danych nie zachowują żadnych informacji na temat dostępu osoby trzeciej do żądanych danych poza informacjami, które są niezbędne do należytego wykonania wniosku osoby trzeciej o dostęp oraz do zapewnienia bezpieczeństwa i utrzymania infrastruktury danych.

5.   Osoba trzecia nie stosuje środków przymusu ani nie nadużywa luk w infrastrukturze technicznej posiadacza danych, która ma chronić dane, w celu uzyskania dostępu do danych.

6.   Posiadacz danych nie wykorzystuje danych łatwo dostępnych do pozyskania informacji o sytuacji ekonomicznej, aktywach i metodach produkcji osoby trzeciej lub korzystaniu przez osobę trzecią w inny sposób, które to informacje mogłyby osłabić pozycję handlową osoby trzeciej na rynkach jej działalności, chyba że osoba trzecia pozwoliła na takie wykorzystanie i ma techniczną możliwość łatwego wycofania tego pozwolenia w dowolnym momencie.

7.   W przypadku gdy użytkownik nie jest osobą, której dotyczą dane osobowe objęte wnioskiem, wszelkie dane osobowe wygenerowane w wyniku korzystania z produktu skomunikowanego lub usługi powiązanej są udostępniane osobie trzeciej przez posiadacza danych, wyłącznie wtedy, gdy istnieje ważna podstawa prawna przetwarzania zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) 2016/679, oraz gdy w stosownym przypadku spełnione są warunki określone w art. 9 tego rozporządzenia i w art. 5 ust. 3 dyrektywy (UE) 2022/58.

8.   Wszelkie przypadki niedokonania przez posiadacza danych i osobę trzecią uzgodnień dotyczących przesyłania danych nie utrudniają, nie uniemożliwiają ani nie zakłócają wykonywania praw przysługujących osobie, której dane dotyczą, na podstawie rozporządzenia (UE) 2016/679, a w szczególności prawa do przenoszenia danych na podstawie w art. 20 tego rozporządzenia.

9.   Chroni się tajemnice przedsiębiorstwa i ujawnia się je osobom trzecim wyłącznie w zakresie, w jakim jest to ściśle niezbędne do realizacji celu uzgodnionego przez użytkownika i osobę trzecią. Posiadacz danych lub, jeżeli nie jest to ta sama osoba, posiadacz_tajemnicy_przedsiębiorstwa identyfikują dane chronione jako tajemnice przedsiębiorstwa, w tym stosowne meta dane, i uzgadniają z  użytkownikiem wszelkie proporcjonalne środki techniczne i organizacyjne niezbędne do ochrony poufności danych będących przedmiotem dzielenia się, takie jak modelowe postanowienia umowne, umowy o poufności, protokoły ścisłego dostępu, normy techniczne oraz stosowanie kodeksów postępowania.

10.   W przypadku gdy nie uzgodniono niezbędnych środków, o których mowa w ust. 9, lub gdy osoba trzecia nie wdraża środków uzgodnionych zgodnie z ust. 9 lub zagraża poufności tajemnic przedsiębiorstwa, posiadacz_danych może wstrzymać lub w stosownym przypadku zawiesić dzielenie się danymi zidentyfikowanymi jako tajemnice przedsiębiorstwa. Posiadacz danych należycie uzasadnia decyzję i bez zbędnej zwłoki przekazuje ją na piśmie osobie trzeciej. W takich przypadkach posiadacz_danych powiadamia właściwy organ wyznaczony zgodnie z art. 37, że wstrzymał lub zawiesił dzielenie się danymi, i wskazuje, których środków nie uzgodniono lub nie wdrożono lub w stosownym przypadku poufność których tajemnic przedsiębiorstwa zagrożono.

11.   W wyjątkowych okolicznościach, kiedy posiadacz_danych będący posiadaczem tajemnicy przedsiębiorstwa może wykazać, że mimo środków technicznych i organizacyjnych zastosowanych przez osobę trzecią zgodnie z art. 9 niniejszego artykułu, ujawnienie tajemnic handlowych z dużym prawdopodobieństwem poskutkuje poważną szkodą ekonomiczną, posiadacz_danych może w tym konkretnym przypadku odrzucić wniosek o dostęp do tych konkretnych danych. Wykazane informacje zostają należycie uzasadnione na podstawie obiektywnych elementów, w szczególności egzekwowalności tajemnic przedsiębiorstwa w krajach trzecich, charakteru i poziomu poufności żądanych danych oraz niepowtarzalności i nowatorskości produktu, i przedstawione na piśmie bez zbędnej zwłoki. W przypadku gdy posiadacz_danych odmawia dzielenia się danymi na podstawie niniejszego ustępu, powiadamia on właściwy organ wyznaczony zgodnie z art. 37.

12.   Bez uszczerbku dla prawa do dochodzenia roszczeń w dowolnym momencie przed sądem lub trybunałem państwa członkowskiego, osoba trzecia chcąca zaskarżyć decyzję posiadacza danych o odmowie, wstrzymaniu lub zawieszeniu dzielenia się danymi zgodnie z ust. 10 i 11 może:

13.   Prawo, o którym mowa w ust. 1, nie wpływa niekorzystnie na prawa osób, których dane dotyczą, zgodnie z mającym zastosowanie prawem Unii lub prawem krajowym dotyczącym ochrony danych osobowych lub prywatności.

1.   Osoba trzecia przetwarza dane udostępnione jej na podstawie art. 5 wyłącznie do celów i na warunkach uzgodnionych z  użytkownikiem i – jeżeli spełnione są wszystkie warunki i zasady przewidziane w mającym zastosowanie prawie Unii lub prawie krajowym dotyczącym ochrony danych osobowych lub prywatności w tym prawach osoby, której dane dotyczą, w odniesieniu do danych osobowych. Osoba trzecia usuwa dane, gdy nie są one już niezbędne do uzgodnionego celu, chyba że uzgodniono inaczej z  użytkownikiem w odniesieniu do danych nieosobowych.

2.   Osoba trzecia:

1.   Użytkownicy, posiadacze danych i odbiorcy danych mają dostęp do organów rozstrzygania sporów, certyfikowanych zgodnie z ust. 5 niniejszego artykułu, na potrzeby rozstrzygania sporów na podstawie art. 4 ust. 3 i ust. 9 oraz art. 5 ust. 12, a także sporów w sprawie sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących zasad i przejrzystego sposobu udostępnienia danych zgodnie z niniejszym rozdziałem i rozdziałem IV.

2.   Organy rozstrzygania sporów informują zainteresowane strony o wysokości opłat lub o mechanizmach stosowanych do ustalania wysokości opłat, zanim strony te wystąpią o wydanie decyzji.

3.   W przypadku sporów wniesionych do organu rozstrzygania sporów na podstawie art. 4 ust. 3 i ust. 9 oraz art. 5 ust. 12, jeżeli organ rozstrzygania sporów rozstrzygnie spór na korzyść użytkownika lub odbiorcy danych, posiadacz_danych ponosi wszelkie opłaty nałożone przez organ rozstrzygania sporów i zwraca użytkownikowi lub odbiorcy danych wszelkie inne rozsądne koszty poniesione w związku z rozstrzygnięciem sporu. Jeżeli organ rozstrzygania sporów rozstrzygnie spór na korzyść posiadacza danych, użytkownik lub odbiorca_danych nie są zobowiązani do zwrócenia opłat ani innych kosztów, które posiadacz_danych poniósł lub ma ponieść w związku z rozstrzygnięciem sporu, chyba że organ rozstrzygania sporów uzna, że użytkownik lub odbiorca_danych w oczywisty sposób działali w złej wierze.

4.   Klienci i dostawcy usług przetwarzania danych mają dostęp do organów rozstrzygania sporów, certyfikowanych zgodnie z ust. 5 niniejszego artykułu, na potrzeby rozstrzygania sporów dotyczących naruszeń praw klientów i niewywiązania się z obowiązków przez dostawców usług przetwarzania danych, zgodnie z art. 23 do 31.

5.   Państwo członkowskie, w którym ma siedzibę organ rozstrzygania sporów, na wniosek tego organu dokonuje jego certyfikacji, jeżeli organ ten wykazał, że spełnia wszystkie następujące warunki:

6.   Państwa członkowskie zgłaszają Komisji organy rozstrzygania sporów certyfikowane zgodnie z ust. 5. Komisja publikuje wykaz tych organów na specjalnej stronie internetowej i na bieżąco go aktualizuje.

7.   Organy rozstrzygania sporów odmawiają rozpatrzenia wniosku o rozstrzygnięcie sporu, który został już wniesiony do innego organu rozstrzygania sporów, bądź do sądu lub trybunału państwa członkowskiego.

8.   Organy rozstrzygania sporów dają stronom możliwość wyrażenia, w rozsądnym terminie, swojego stanowiska w sprawach wniesionych przez te strony do tych organów. W tym kontekście każda strona sporu otrzyma stanowiska drugiej strony sporu oraz wszelkie opinie ekspertów. Stronom zapewnia się możliwość ustosunkowania się do tych stanowisk i opinii.

9.   Organy rozstrzygania sporów przyjmują decyzję w skierowanych do nich sprawach w ciągu 90 dni od otrzymania wniosku zgodnie z ust. 1 i 4. Decyzje te sporządza się na piśmie lub na trwałym nośniku i opatruje uzasadnieniem.

10.   Organy rozstrzygania sporów sporządzają i podają do wiadomości publicznej roczne sprawozdania z działalności. Roczne sprawozdania zawierają w szczególności następujące informacje ogólne:

11.   Aby ułatwić wymianę informacji i najlepszych praktyk, organ rozstrzygania sporów może zdecydować o dodaniu do sprawozdania, o którym mowa w ust. 10, zaleceń dotyczących metod zapobiegania problemom lub ich rozwiązywania.

12.   Decyzja organu rozstrzygającego spory jest wiążąca dla stron wyłącznie wtedy, gdy strony wyraźnie zgodziły się na jej wiążący charakter przed rozpoczęciem postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu.

13.   Niniejszy artykuł nie wpływa na prawa stron do dochodzenia skutecznego środka prawnego przed sądem lub trybunałem państwa członkowskiego.

1.   Postanowienie umowne dotyczące dostępu do danych i ich wykorzystywania lub odpowiedzialności i środków ochrony prawnej wobec naruszenia lub odstąpienia od obowiązków dotyczących danych i nałożone jednostronnie na inne przedsiębiorstwo nie jest dla tego innego przedsiębiorstwa wiążące, jeżeli postanowienie to jest nieuczciwe.

2.   Postanowienie umowne nie jest uznawane za nieuczciwe, jeżeli stanowi odzwierciedlenie bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa Unii, które miałyby zastosowanie, gdyby przedmiotowej sprawy nie regulowały postanowienia umowne.

3.   Postanowienie umowne jest nieuczciwe, jeżeli cechuje się tym, że jego stosowanie rażąco odbiega od dobrej praktyki handlowej w zakresie dostępu do danych i ich wykorzystywania, w przeciwieństwie do zasady dobrej wiary i uczciwego obrotu.

4.   W szczególności postanowienie umowne jest nieuczciwe do celów ust. 3, jeżeli jego celem lub skutkiem jest:

5.   Domniemywa się, że postanowienie umowne jest nieuczciwe do celów ust. 3, jeżeli jego celem lub skutkiem jest:

Akapit pierwszy lit. g) nie wpływa na postanowienia pozwalające stronie, która jednostronnie narzuciła postanowienie, zastrzec sobie prawo do jednostronnej zmiany postanowień umowy na czas nieokreślony, pod warunkiem że w umowie tej określona została ważna przyczyna dla takich jednostronnych zmian, o której strona, która jednostronnie narzuciła postanowienie, jest zobowiązana w rozsądnym terminie poinformować drugą umawiającą się stronę, a druga umawiająca się strona może rozwiązać umowę w razie zmiany bez ponoszenia kosztów.

6.   Postanowienie umowne uważa się za jednostronnie narzucone w rozumieniu niniejszego artykułu, jeżeli zaproponowała je jedna umawiająca się strona, a druga umawiająca się strona nie była w stanie wpłynąć na jego treść pomimo próby negocjacji tej treści. Ciężar udowodnienia, że postanowienie umowne nie zostało jednostronnie narzucone, spoczywa na umawiającej się stronie, która zaproponowała to postanowienie. Umawiająca się strona, która zaproponowała sporne postanowienie, nie może twierdzić, że jest to nieuczciwe postanowienie umowne.

7.   W przypadku gdy nieuczciwe postanowienie umowne można oddzielić od pozostałych postanowień umowy, pozostałe postanowienia pozostają wiążące.

8.   Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do postanowień umownych określających główny przedmiot umowy lub do relacji ceny do dostarczonych w zamian danych.

9.   Strony umowy objętej ust. 1 nie wyłączają stosowania niniejszego artykułu, nie odstępują od niego ani nie zmieniają jego skutków.

1.   Niniejszy rozdział nie wpływa na obowiązki określone w prawie Unii lub prawie krajowym w zakresie sprawozdawczości, stosowania się do wniosków o dostęp do informacji lub wykazywania i weryfikacji przestrzegania obowiązków prawnych.

2.   Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do organów sektora publicznego, Komisji, Europejskiego Banku Centralnego ani organów Unii, gdy wykonują one działania w zakresie zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania lub ścigania czynów zabronionych lub przestępstw administracyjnych lub wykonywania sankcji karnych ani do administracji celnej lub podatkowej. Niniejszy rozdział nie wpływa na mające zastosowanie prawo Unii i prawo krajowe dotyczące zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania lub ścigania czynów zabronionych lub przestępstw administracyjnych lub wykonywania sankcji karnych lub kar administracyjnych ani administracji celnej lub podatkowej.

1.   Otwarte specyfikacje w zakresie interoperacyjności i normy zharmonizowane w zakresie interoperacyjności usług przetwarzania danych:

2.   Otwarte specyfikacje w zakresie interoperacyjności i normy zharmonizowane w zakresie interoperacyjności usług przetwarzania danych odpowiednio dotyczą:

3.   Otwarte specyfikacje w zakresie interoperacyjności są zgodne z załącznikiem II do rozporządzenia (UE) nr 1025/2012.

4.   Po uwzględnieniu stosownych międzynarodowych i europejskich norm i inicjatyw samoregulacyjnych Komisja może, zgodnie z art. 10 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1025/2012, zwrócić się do co najmniej jednej europejskiej organizacji normalizacyjnej z wnioskiem o przygotowanie norm zharmonizowanych spełniających zasadnicze wymagania określone w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu.

5.   Komisja może przyjąć – w drodze aktów wykonawczych – wspólne_specyfikacje na podstawie otwartych specyfikacji w zakresie interoperacyjności, obejmujące wszystkie zasadnicze wymagania określone w ust. 1 i 2.

6.   Sporządzając projekt aktu wykonawczego, o którym mowa w u ust. 5 niniejszego artykułu, Komisja uwzględnia opinię właściwych organów krajowych, o których mowa w art. 37 ust. 5 lit. h), oraz innych właściwych podmiotów lub grup ekspertów i należycie konsultuje się ze wszystkimi właściwymi zainteresowanymi stronami.

7.   W przypadku gdy państwo członkowskie uzna, że wspólna specyfikacja nie w pełni spełnia zasadnicze wymagania określone w ust. 1 i 2, informuje o tym Komisję, przedstawiając szczegółowe wyjaśnienie. Komisja ocenia to szczegółowe wyjaśnienie i w stosownym przypadku może zmienić akt wykonawczy ustanawiający daną wspólną specyfikację.

8.   Do celów art. 30 ust. 3 Komisja publikuje – w drodze aktów wykonawczych – odniesienia do norm zharmonizowanych i wspólnych specyfikacji w zakresie interoperacyjności usług przetwarzania danych w centralnym unijnym repozytorium norm dotyczących interoperacyjności usług przetwarzania danych.

9.   Akty wykonawcze, o których mowa w niniejszym artykule, przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 46 ust. 2.

1.   Bez uszczerbku dla innych administracyjnych lub sądowych środków ochrony prawnej osoby fizyczne i prawne mają prawo wnieść skargę, indywidualnie lub w stosownym przypadku zbiorowo, do stosownego właściwego organu w państwie członkowskim, w którym mają miejsce zwykłego pobytu, miejsce pracy lub siedzibę, jeżeli sądzą, że ich prawa wynikające z niniejszego rozporządzenia zostały naruszone. Koordynator danych na wniosek przedstawia osobom fizycznym i prawnym wszelkie informacje niezbędne do wniesienia skargi do odpowiedniego właściwego organu.

2.   Właściwy organ, do którego wniesiono skargę, informuje skarżącego zgodnie z prawem krajowym o przebiegu postępowania i podjętej decyzji.

3.   Właściwe organy współpracują w celu skutecznego i terminowego rozpatrywania i rozstrzygania skarg, w tym poprzez wymianę wszelkich istotnych informacji drogą elektroniczną, bez zbędnej zwłoki. Współpraca ta nie wpływa na mechanizmy współpracy przewidziane w rozdziałach VI i VII rozporządzenia (UE) 2016/679 i w rozporządzeniu (UE) 2017/2394.

1.   Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 29 ust. 7 i art. 33 ust. 2, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia 11 stycznia 2024 r.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 29 ust. 7 i art. 33 ust. 2, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4.   Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa.

5.   Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 29 ust. 7 lub art. 33 ust. 2 wchodzi w życie wyłącznie wtedy, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie trzech miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o trzy miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.