keyboard_tab Contratti digitali 2019/0770 NL

(8) Consumenten moeten profiteren van geharmoniseerde rechten voor de levering van digitale inhoud en digitale diensten die een hoog beschermingsniveau bieden.

  Zij moeten duidelijke dwingende rechten hebben wanneer zij digitale inhoud of digitale diensten ontvangen of daartoe toegang hebben vanuit waar dan ook in de Unie.

  Het beschikken over dergelijke rechten moet hun vertrouwen in het aanschaffen van digitale inhoud of digitale diensten aanwakkeren.

  Dit moet ook bijdragen tot de vermindering van het nadeel dat de consumenten thans ondervinden, omdat er een reeks duidelijke rechten zou zijn die hen in staat zou stellen om de problemen aan te pakken waarvoor digitale inhoud of digitale diensten hen stellen.

(13) Het staat de lidstaten bijvoorbeeld ook vrij om schadevorderingen te regelen van een consument jegens een andere derde dan een handelaar die de digitale inhoud of digitale dienst levert of zich ertoe verbindt die te leveren, zoals een ontwikkelaar, die niet tegelijkertijd ook de handelaar volgens deze richtlijn is.

(22) Daartegenover staat dat wanneer het ontbreken van de verwerkte of verbonden digitale inhoud of digitale dienst niet belet dat de goederen hun functies vervullen of indien de consument een overeenkomst sluit voor de levering van digitale inhoud of een digitale dienst die geen deel uitmaakt van een koopovereenkomst voor goederen met digitale elementen, die overeenkomst zou worden geacht los te staan van de overeenkomst voor de verkoop van goederen, ook al treedt de verkoper op als tussenpersoon bij die tweede overeenkomst met de derde-handelaar, en kan de overeenkomst binnen het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen.

  Indien de consument bijvoorbeeld een spel uit een appstore downloadt op een smartphone, staat de overeenkomst voor de levering van het spel los van de overeenkomst voor de verkoop van de smartphone zelf.

  Om die reden dient Richtlijn (EU) 2019/771 enkel van toepassing te zijn op de koopovereenkomst betreffende de smartphone, terwijl de levering van de spelapplicatie onder deze richtlijn zou kunnen vallen, indien aan de voorwaarden van deze richtlijn is voldaan.

  Een ander voorbeeld zou een situatie zijn waarin uitdrukkelijk wordt overeengekomen dat de consument een smartphone zonder specifiek besturingssysteem koopt en vervolgens een overeenkomst sluit voor de levering van een besturingssysteem door een derde.

  In een dergelijk geval zou de levering van het afzonderlijk gekochte besturingssysteem geen deel uitmaken van de koopovereenkomst en zou die niet binnen het toepassingsgebied van Richtlijn (EU) 2019/771 vallen, maar zou die binnen het toepassingsgebied van onderhavige richtlijn kunnen vallen, indien aan de voorwaarden van deze richtlijn is voldaan.

(24) Digitale inhoud of digitale diensten worden dikwijls ook geleverd als de consument geen prijs betaalt, maar aan de handelaar persoonsgegevens verstrekt.

  Zulke bedrijfsmodellen worden in verschillende vormen gebruikt in een aanzienlijk deel van de markt.

  Hoewel deze richtlijn volledig onderkent dat de bescherming van persoonsgegevens een grondrecht is en dat persoonsgegevens dan ook niet kunnen worden beschouwd als een goed, moet deze richtlijn waarborgen dat consumenten bij zulke bedrijfsmodellen recht hebben op contractuele remedies.

  Deze richtlijn moet dan ook van toepassing zijn op overeenkomsten waarbij de handelaar digitale inhoud of een digitale dienst aan de consument levert of zich ertoe verbindt die te leveren, en de consument persoonsgegevens verstrekt of zich ertoe verbindt die te verstrekken.

  De persoonsgegevens kunnen aan de handelaar worden verstrekt ten tijde van de sluiting van de overeenkomst of op een later tijdstip, zoals wanneer de consument aan de handelaar toestemming geeft om persoonsgegevens te gebruiken die de consument kan uploaden of creëren met gebruikmaking van de digitale inhoud of digitale dienst.

  Het Unierecht inzake bescherming van persoonsgegevens voorziet in een uitputtende lijst van rechtsgronden voor de rechtmatige verwerking van persoonsgegevens.

  Deze richtlijn moet van toepassing zijn op alle overeenkomsten waarbij de consument persoonsgegevens aan de handelaar verstrekt of zich ertoe verbindt die te verstrekken.

  Deze richtlijn moet bijvoorbeeld van toepassing zijn wanneer de consument een socialemedia-account opent en een naam en e-mailadres verstrekt die worden gebruikt voor andere doeleinden dan uitsluitend om digitale inhoud of een digitale dienst te leveren of voor andere doeleinden dan om te voldoen aan wettelijke vereisten.

  De richtlijn moet ook van toepassing zijn wanneer de consument aan de handelaar toestemming geeft om materiaal dat bestaat uit persoonsgegevens, zoals foto's of posts die de consument uploadt, te verwerken voor reclamedoeleinden.

  Het moet de lidstaten echter vrij staan om te bepalen of er aan de vereisten voor de totstandkoming, het bestaan en de geldigheid van een overeenkomst naar nationaal recht is voldaan.

(27) Aangezien deze richtlijn moet gelden voor overeenkomsten die betrekking hebben op de levering van digitale inhoud of een digitale dienst aan de consument, mag zij niet van toepassing zijn indien het hoofdvoorwerp van de overeenkomst bestaat uit het verlenen van professionele diensten, zoals vertaaldiensten, architectuurdiensten, juridische diensten of andere professionele adviesdiensten, die vaak worden verricht door de handelaar in eigen persoon, ongeacht of er door de handelaar digitale middelen worden gebruikt om het resultaat van de dienst te behalen, aan de consument te leveren of door te geven.

  Deze richtlijn mag evenmin van toepassing zijn op openbare diensten zoals socialezekerheidsdiensten of openbare registers waarin de digitale middelen uitsluitend worden gebruikt om de dienst aan de consument door te geven of mee te delen.

  Deze richtlijn mag evenmin van toepassing zijn op authentieke akten en andere notariële akten, ongeacht of zij met digitale middelen worden opgesteld, geregistreerd, gereproduceerd of doorgegeven.

(35) De handelspraktijk om een aanbod van digitale inhoud of digitale diensten te bundelen met de levering van goederen of andere diensten valt onder Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad (11) betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt.

  Dergelijke bundeling is op zich niet verboden op grond van Richtlijn 2005/29/EG.

  Wel is het verboden als dit als een oneerlijke praktijk wordt beschouwd, na een beoordeling per geval volgens de in die richtlijn vastgestelde vereisten.

  Het Unierecht inzake mededinging staat ook toe koppelverkoop en gebundelde verkoop aan te pakken als de mededinging hieronder te lijden heeft en consumenten daarvan schade ondervinden.

(41) Er zijn verschillende manieren waarop de handelaar digitale inhoud of digitale diensten aan consumenten kan leveren.

  Het is raadzaam om eenvoudige en duidelijke regels vast te stellen inzake de wijzen van en de termijn voor de uitvoering van die leveringsverbintenis, die de voornaamste contractuele verbintenis is van de handelaar, door de digitale inhoud of een digitale dienst beschikbaar te stellen of toegankelijk te maken voor de consument.

  De digitale inhoud of digitale dienst moet worden geacht beschikbaar te zijn gesteld aan of toegankelijk te zijn gemaakt voor de consument wanneer de digitale inhoud of digitale dienst, of elk middel dat geschikt is om daartoe toegang te verschaffen of die te downloaden, de consument heeft bereikt en er geen verdere actie van de handelaar is vereist om de consument in staat te stellen de digitale inhoud of digitale dienst conform de overeenkomst te gebruiken.

  Aangezien de handelaar in beginsel niet verantwoordelijk is voor het doen of nalaten van een derde die een fysieke of virtuele faciliteit exploiteert, bijvoorbeeld een elektronisch platform dat of een opslagfaciliteit in de cloud die door de consument voor het ontvangen of opslaan van de digitale inhoud of digitale dienst is gekozen, moet het volstaan dat de handelaar de digitale inhoud of digitale dienst aan deze derde levert.

  De fysieke of virtuele faciliteit kan evenwel niet worden beschouwd als door de consument gekozen indien zij door de handelaar wordt beheerd of bij overeenkomst met de handelaar is verbonden, of wanneer de consument die fysieke of virtuele faciliteit voor de ontvangst van de digitale inhoud of digitale dienst heeft gekozen, maar deze keuze de enige was die door de handelaar werd geboden om de digitale inhoud of digitale dienst te ontvangen of er toegang toe te krijgen.

(43) Het begrip "functionaliteit" moet worden geacht betrekking te hebben op de manieren waarop digitale inhoud of een digitale dienst kan worden gebruikt.

  De af- of aanwezigheid van eventuele technische beperkingen, zoals bescherming via het beheer van digitale rechten of regionale codering, kan bijvoorbeeld gevolgen hebben voor het vermogen van de digitale inhoud of digitale dienst om al zijn functies te vervullen met betrekking tot het doel ervan.

  Het begrip "interoperabiliteit" geeft aan of en in hoeverre digitale inhoud of een digitale dienst in staat is te functioneren met hardware of software die verschilt van die waarmee digitale inhoud of digitale diensten van hetzelfde type gewoonlijk worden gebruikt.

  Een succesvolle werking zou bijvoorbeeld het vermogen van de digitale inhoud of digitale dienst kunnen zijn om informatie uit te wisselen met dergelijke andere software of hardware en om de uitgewisselde informatie te gebruiken.

(53) Beperkingen in het gebruik van de digitale inhoud of digitale dienst door de consument overeenkomstig deze richtlijn kunnen voortvloeien uit beperkingen die zijn opgelegd door de houder van intellectuele-eigendomsrechten overeenkomstig het intellectuele-eigendomsrecht.

  Dergelijke beperkingen kunnen voortkomen uit de eindgebruikerslicentie waarmee de digitale inhoud of digitale dienst wordt geleverd aan de consument.

  Dit kan het geval zijn wanneer de eindgebruikerslicentie een eindgebruiker bijvoorbeeld verbiedt gebruik te maken van bepaalde kenmerken die verband houden met de functionaliteit van de digitale inhoud of digitale dienst.

  Een dergelijke beperking kan ervoor zorgen dat de digitale inhoud of digitale dienst een inbreuk vormt op de in deze richtlijn vastgelegde objectieve conformiteitsvereisten, wanneer er sprake is van kenmerken die gewoonlijk te vinden zijn in digitale inhoud of digitale diensten van hetzelfde type en die de consument redelijkerwijs kan verwachten.

  In dergelijke gevallen moet de consument in staat zijn ten aanzien van de handelaar die de digitale inhoud of digitale dienst heeft geleverd aanspraak te maken op de in deze richtlijn vastgestelde remedies vanwege het conformiteitsgebrek.

  De handelaar kan een dergelijke aansprakelijkheid alleen voorkomen door te voldoen aan de voorwaarden om af te wijken van de in deze richtlijn vastgelegde objectieve conformiteitsvereisten, met name alleen wanneer de handelaar de consument vóór de sluiting van de overeenkomst er uitdrukkelijk van in kennis stelt dat een specifiek kenmerk van de digitale inhoud of digitale dienst afwijkt van de objectieve conformiteitsvereisten, en de consument die afwijking uitdrukkelijk en afzonderlijk heeft aanvaard.

(58) Het moet de lidstaten vrij blijven staan om nationale verjaringstermijnen te bepalen.

  Dergelijke verjaringstermijnen mogen consumenten er echter niet van weerhouden om gedurende de gehele periode waarin de handelaar aansprakelijk is voor een conformiteitsgebrek, hun rechten uit te oefenen.

  Hoewel deze richtlijn derhalve niet het tijdstip waarop nationale verjaringstermijnen ingaan moet harmoniseren, moet daarin evenwel worden gewaarborgd dat dergelijke termijnen consumenten in staat stellen remedies uit te oefenen voor een conformiteitsgebrek dat duidelijk wordt gedurende de periode waarin de handelaar aansprakelijk is voor een conformiteitsgebrek.

(60) Zonder afbreuk te doen aan het fundamentele recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer, met inbegrip van het recht op de vertrouwelijkheid van communicatie, en op de bescherming van de persoonsgegevens van de consument, dient de consument met de handelaar samen te werken teneinde deze laatste in staat te stellen zich ervan te vergewissen of de oorzaak voor het conformiteitsgebrek gelegen is in de digitale omgeving van de consument met gebruikmaking van de technisch beschikbare middelen die het minst ingrijpend zijn voor de consument.

  Dit kan bijvoorbeeld vaak gebeuren door de handelaar automatisch verstuurde meldingen van incidenten of details van de internetverbinding van de consument te verstrekken.

  Alleen in uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde omstandigheden waarin ongeacht het optimaal gebruik van alle andere middelen er geen enkele andere mogelijkheid is, moeten consumenten eventueel virtuele toegang verlenen tot hun digitale omgeving.

  Wanneer de consument echter niet samenwerkt met de handelaar en de consument in kennis was gesteld van de gevolgen van niet-samenwerking, dient de consument niet alleen te bewijzen dat de digitale inhoud of digitale dienst niet conform is, maar ook dat de digitale inhoud of digitale dienst niet conform was ten tijde van de levering van de digitale inhoud of digitale dienst wanneer de overeenkomst voorziet in één enkele levering of in een reeks afzonderlijke leveringen of, indien de overeenkomst voorziet in continue levering in een bepaalde periode, tijdens de looptijd van de overeenkomst.

(71) De consument moet het recht hebben om kosteloos de inhoud binnen een redelijke termijn op te vragen, zonder daarbij te worden belemmerd door de handelaar, in een algemeen gangbaar machinaal leesbaar gegevensformaat, met uitzondering van de kosten die door de eigen digitale omgeving van de consument zijn veroorzaakt, zoals de kosten van een netwerkverbinding, aangezien die kosten niet specifiek verband houden met de opvraging van de inhoud.

  De verplichting van de handelaar om dergelijke inhoud beschikbaar te stellen, mag echter niet gelden wanneer de inhoud alleen nut heeft binnen de context van het gebruik van de digitale inhoud of digitale dienst, alleen verband houdt met de activiteit van de consument, of door de handelaar met andere gegevens is samengevoegd en niet of alleen met bovenmatige inspanningen kan worden ontvlochten.

  In zulke gevallen heeft de inhoud geen groot praktisch nut of belang voor de consument, en wordt er ook rekening gehouden met de belangen van de handelaar.

  Bovendien mag de verplichting van de handelaar om na ontbinding van de overeenkomst alle inhoud aan de consument beschikbaar te stellen die niet uit persoonsgegevens bestaat en die is verstrekt of gecreëerd door de consument, geen afbreuk doen aan het recht van de handelaar om bepaalde inhoud overeenkomstig het toepasselijke recht niet openbaar te maken.

(73) Het beginsel van de aansprakelijkheid van de handelaar voor schade is een wezenlijk onderdeel van overeenkomsten voor de levering van digitale inhoud of digitale diensten.

  De consument moet daarom het recht hebben een vergoeding te eisen van schade die te wijten is aan een gebrek aan conformiteit of een verzuim om de digitale inhoud of digitale dienst te leveren.

  De schadevergoeding moet de consument zo goed mogelijk brengen in de positie waarin hij zou hebben verkeerd indien de digitale inhoud of digitale dienst naar behoren was geleverd en conform was geweest.

  Aangezien een dergelijk recht op schadevergoeding al bestaat in alle lidstaten, mag deze richtlijn geen afbreuk doen aan nationale voorschriften inzake de aan consumenten geboden vergoeding van schade wegens schending van die voorschriften.

(76) Consumenten moeten op duidelijke en begrijpelijke wijze van wijzigingen in kennis worden gesteld.

  Indien een wijziging meer dan slechts geringe negatieve gevolgen heeft voor het gebruik van of de toegang tot de digitale inhoud of digitale dienst door de consument, moet de consument worden geïnformeerd op een wijze die toelaat om de informatie op een duurzame gegevensdrager op te slaan.

  Duurzame gegevensdragers moeten de consument in staat stellen de informatie zo lang op te slaan als noodzakelijk is om de belangen van de consument die voortvloeien uit zijn verhouding met de handelaar te beschermen.

  Dergelijke gegevensdragers moeten in het bijzonder papier, dvd's, cd's, USB-sticks, geheugenkaarten of harde schijven alsmede e-mails omvatten.

(77) Wanneer een wijziging meer dan slechts geringe negatieve gevolgen heeft voor de toegang tot of het gebruik van de digitale inhoud of digitale dienst door de consument, moet de consument ten gevolge van die wijziging het recht hebben de overeenkomst kosteloos te ontbinden.

  Anders kan de handelaar besluiten de consument in staat te stellen zonder extra kosten toegang te behouden tot de digitale inhoud of digitale dienst zonder de wijziging en conform de overeenkomst, in welk geval de consument niet het recht mag hebben om de overeenkomst te ontbinden.

  Indien de digitale inhoud of digitale dienst die de handelaar de consument liet behouden echter niet meer conform de subjectieve en objectieve conformiteitsvereisten is, moet de consument zich kunnen beroepen op de in deze richtlijn bepaalde remedies voor een conformiteitsgebrek.

  Indien niet is voldaan aan de vereisten voor een dergelijke, in deze richtlijn aangegeven wijziging en de wijziging leidt tot een conformiteitsgebrek moeten de in deze richtlijn vastgelegde rechten van de consument om de digitale inhoud of digitale dienst conform te laten maken, een prijsvermindering te krijgen of de overeenkomst te ontbinden onverlet laten.

  Evenzo moet de consument, indien zich na een wijziging een conformiteitsgebrek van de digitale inhoud of digitale dienst voordoet dat niet door de wijziging is veroorzaakt, het recht behouden om zich te beroepen op de in deze richtlijn bepaalde remedies voor het conformiteitsgebrek in verband met deze digitale inhoud of digitale dienst.

(78) Het conformiteitsgebrek van de aan de consument geleverde digitale inhoud of digitale dienst is vaak toe te schrijven aan een van de transacties in een keten, die zich uitstrekt van de oorspronkelijke ontwerper tot de eindhandelaar.

  Hoewel de eindhandelaar jegens de consument aansprakelijk moet zijn in geval van een conformiteitsgebrek, is het belangrijk ervoor te zorgen dat de handelaar passende rechten heeft ten opzichte van de personen in de transactieketen, zodat hij de aansprakelijkheid jegens de consument kan dekken.

  Zulke rechten moeten beperkt blijven tot commerciële transacties en mogen dan ook niet gelden voor situaties waarin de handelaar aansprakelijk is jegens de consument voor het conformiteitsgebrek van digitale inhoud of een digitale dienst die bestaat uit of is gebaseerd op software die was geleverd zonder de betaling van een prijs op basis van een kosteloze of open licentie door een persoon in eerdere schakels van de transactieketen.

  Het is echter aan de lidstaten om in hun nationaal recht te bepalen wie de personen in de transactieketen zijn tot wie de eindhandelaar zich kan richten en wat de wijzen en voorwaarden van dergelijke maatregelen zijn.