keyboard_tab Contratti digitali 2019/0770 NL

(17) Onder de definitie van "consument" dienen natuurlijke personen te vallen die handelen buiten de uitoefening van hun handels-, bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit.

  Het moet de lidstaten echter ook vrij staan in geval van gemengde overeenkomsten, waarbij een overeenkomst wordt gesloten voor doeleinden die deels binnen en deels buiten de handelsactiviteit van de persoon liggen en waarvan het handelsoogmerk dusdanig beperkt is om niet overheersend te zijn binnen de globale context van de overeenkomst, te bepalen of en onder welke voorwaarden die persoon ook als consument moet worden aangemerkt.

(22) Daartegenover staat dat wanneer het ontbreken van de verwerkte of verbonden digitale inhoud of digitale dienst niet belet dat de goederen hun functies vervullen of indien de consument een overeenkomst sluit voor de levering van digitale inhoud of een digitale dienst die geen deel uitmaakt van een koopovereenkomst voor goederen met digitale elementen, die overeenkomst zou worden geacht los te staan van de overeenkomst voor de verkoop van goederen, ook al treedt de verkoper op als tussenpersoon bij die tweede overeenkomst met de derde-handelaar, en kan de overeenkomst binnen het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen.

  Indien de consument bijvoorbeeld een spel uit een appstore downloadt op een smartphone, staat de overeenkomst voor de levering van het spel los van de overeenkomst voor de verkoop van de smartphone zelf.

  Om die reden dient Richtlijn (EU) 2019/771 enkel van toepassing te zijn op de koopovereenkomst betreffende de smartphone, terwijl de levering van de spelapplicatie onder deze richtlijn zou kunnen vallen, indien aan de voorwaarden van deze richtlijn is voldaan.

  Een ander voorbeeld zou een situatie zijn waarin uitdrukkelijk wordt overeengekomen dat de consument een smartphone zonder specifiek besturingssysteem koopt en vervolgens een overeenkomst sluit voor de levering van een besturingssysteem door een derde.

  In een dergelijk geval zou de levering van het afzonderlijk gekochte besturingssysteem geen deel uitmaken van de koopovereenkomst en zou die niet binnen het toepassingsgebied van Richtlijn (EU) 2019/771 vallen, maar zou die binnen het toepassingsgebied van onderhavige richtlijn kunnen vallen, indien aan de voorwaarden van deze richtlijn is voldaan.

(24) Digitale inhoud of digitale diensten worden dikwijls ook geleverd als de consument geen prijs betaalt, maar aan de handelaar persoonsgegevens verstrekt.

  Zulke bedrijfsmodellen worden in verschillende vormen gebruikt in een aanzienlijk deel van de markt.

  Hoewel deze richtlijn volledig onderkent dat de bescherming van persoonsgegevens een grondrecht is en dat persoonsgegevens dan ook niet kunnen worden beschouwd als een goed, moet deze richtlijn waarborgen dat consumenten bij zulke bedrijfsmodellen recht hebben op contractuele remedies.

  Deze richtlijn moet dan ook van toepassing zijn op overeenkomsten waarbij de handelaar digitale inhoud of een digitale dienst aan de consument levert of zich ertoe verbindt die te leveren, en de consument persoonsgegevens verstrekt of zich ertoe verbindt die te verstrekken.

  De persoonsgegevens kunnen aan de handelaar worden verstrekt ten tijde van de sluiting van de overeenkomst of op een later tijdstip, zoals wanneer de consument aan de handelaar toestemming geeft om persoonsgegevens te gebruiken die de consument kan uploaden of creëren met gebruikmaking van de digitale inhoud of digitale dienst.

  Het Unierecht inzake bescherming van persoonsgegevens voorziet in een uitputtende lijst van rechtsgronden voor de rechtmatige verwerking van persoonsgegevens.

  Deze richtlijn moet van toepassing zijn op alle overeenkomsten waarbij de consument persoonsgegevens aan de handelaar verstrekt of zich ertoe verbindt die te verstrekken.

  Deze richtlijn moet bijvoorbeeld van toepassing zijn wanneer de consument een socialemedia-account opent en een naam en e-mailadres verstrekt die worden gebruikt voor andere doeleinden dan uitsluitend om digitale inhoud of een digitale dienst te leveren of voor andere doeleinden dan om te voldoen aan wettelijke vereisten.

  De richtlijn moet ook van toepassing zijn wanneer de consument aan de handelaar toestemming geeft om materiaal dat bestaat uit persoonsgegevens, zoals foto's of posts die de consument uploadt, te verwerken voor reclamedoeleinden.

  Het moet de lidstaten echter vrij staan om te bepalen of er aan de vereisten voor de totstandkoming, het bestaan en de geldigheid van een overeenkomst naar nationaal recht is voldaan.

(25) Wanneer digitale inhoud en digitale diensten niet tegen betaling van een prijs worden geleverd, dient deze richtlijn niet van toepassing te zijn op situaties waarin de handelaar persoonsgegevens uitsluitend verzamelt om digitale inhoud of een digitale dienst te leveren, of alleen om aan wettelijke vereisten te voldoen.

  Zulke situaties kunnen bijvoorbeeld gevallen omvatten waarin de toepasselijke wetgeving registratie van de consument vereist met het oog op beveiliging en identificatie.

  Deze richtlijn dient evenmin van toepassing te zijn op situaties waarin de handelaar alleen metagegevens verzamelt, zoals informatie over het apparaat van de consument of browsegeschiedenis, behalve wanneer deze situatie op grond van het nationale recht als een overeenkomst wordt beschouwd.

  Deze richtlijn mag evenmin van toepassing zijn op situaties waarin de consument, zonder een overeenkomst te hebben gesloten met de handelaar, uitsluitend om toegang tot digitale inhoud of een digitale dienst te krijgen, aan reclame wordt blootgesteld.

  Het moet de lidstaten evenwel vrij staan om de toepassing van deze richtlijn uit te breiden tot dergelijke situaties, of dergelijke situaties die uitgesloten zijn van het toepassingsgebied van deze richtlijn op een andere wijze te regelen.

(27) Aangezien deze richtlijn moet gelden voor overeenkomsten die betrekking hebben op de levering van digitale inhoud of een digitale dienst aan de consument, mag zij niet van toepassing zijn indien het hoofdvoorwerp van de overeenkomst bestaat uit het verlenen van professionele diensten, zoals vertaaldiensten, architectuurdiensten, juridische diensten of andere professionele adviesdiensten, die vaak worden verricht door de handelaar in eigen persoon, ongeacht of er door de handelaar digitale middelen worden gebruikt om het resultaat van de dienst te behalen, aan de consument te leveren of door te geven.

  Deze richtlijn mag evenmin van toepassing zijn op openbare diensten zoals socialezekerheidsdiensten of openbare registers waarin de digitale middelen uitsluitend worden gebruikt om de dienst aan de consument door te geven of mee te delen.

  Deze richtlijn mag evenmin van toepassing zijn op authentieke akten en andere notariële akten, ongeacht of zij met digitale middelen worden opgesteld, geregistreerd, gereproduceerd of doorgegeven.

(28) De markt voor nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten, die niet gekoppeld zijn aan publiek toegewezen nummervoorraden, ontwikkelt zich in hoog tempo.

  De laatste jaren heeft de opkomst van nieuwe digitale diensten die interpersoonlijke communicatie via internet mogelijk maken, zoals e-mail en onlinediensten voor het sturen van berichten, ertoe geleid dat meer consumenten gebruikmaken van dergelijke diensten.

  Om dergelijke redenen moet er worden gezorgd voor doeltreffende consumentenbescherming met betrekking tot zulke diensten.

  Deze richtlijn moet dus ook van toepassing zijn op nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten.

(32) Kosteloze en open software waarbij de broncode openlijk wordt gedeeld en gebruikers onbelemmerd toegang hebben tot de software of gewijzigde versies daarvan en deze kunnen gebruiken, wijzigen en herverdelen, kan bijdragen tot onderzoek en innovatie op de markt voor digitale inhoud en digitale diensten.

  Teneinde het opwerpen van belemmeringen voor dergelijke marktontwikkelingen te voorkomen, mag deze richtlijn evenmin van toepassing zijn op kosteloze en open software, mits die niet tegen betaling van een prijs wordt geleverd en de persoonsgegevens van de consument uitsluitend worden gebruikt om de beveiliging, compatibiliteit of interoperabiliteit van de software te verbeteren.

(33) Digitale inhoud of digitale diensten worden veelal gecombineerd met de levering van goederen of andere diensten en worden aan de consument aangeboden binnen één overeenkomst in een bundel van verschillende elementen, zoals het aanbieden van digitale televisie en de aankoop van elektronische apparatuur.

  In dergelijke gevallen moet de overeenkomst tussen de consument en de handelaar elementen bevatten van een overeenkomst voor de levering van digitale inhoud of digitale diensten, maar ook elementen van andere soorten overeenkomsten, zoals koopovereenkomsten of dienstenovereenkomsten.

  Deze richtlijn mag alleen van toepassing zijn op de elementen van de totale overeenkomst die bestaan in de levering van digitale inhoud of digitale diensten.

  De overige elementen van de overeenkomst moeten vallen onder de regels die van toepassing zijn op overeenkomsten krachtens het nationale recht of, in voorkomend geval, ander Unierecht met betrekking tot een specifieke sector of een specifiek onderwerp.

  Evenzo moeten gevolgen die de beëindiging van één element van de bundelovereenkomst kan hebben op de andere onderdelen van die bundelovereenkomst onder het nationale recht vallen.

  Om echter de consistentie te waarborgen met de sectorspecifieke bepalingen van Richtlijn (EU) 2018/1972 van het Europees Parlement en de Raad (10) waarin bundelovereenkomsten worden geregeld, indien een handelaar in de zin van deze richtlijn digitale inhoud of een digitale dienst aanbiedt in combinatie met een nummergebaseerde interpersoonlijke communicatiedienst of een internettoegangsdienst, mogen de bepalingen van deze richtlijn over de wijziging van digitale inhoud niet van toepassing zijn op de digitale inhoud of digitale dienst als element van de bundel.

  De desbetreffende bepalingen van Richtlijn (EU) 2018/1972 moeten in plaats daarvan van toepassing zijn op alle elementen van de bundel, waaronder de digitale inhoud of digitale dienst.

(37) De uitoefening van activiteiten die binnen het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen, kan gepaard gaan met de verwerking van persoonsgegevens.

  Het Unierecht voorziet in een alomvattend kader voor de bescherming van persoonsgegevens.

  Meer bepaald doet deze richtlijn geen afbreuk aan Verordening (EU) 2016/679 (12) en Richtlijn 2002/58/EG (13) van het Europees Parlement en de Raad.

  Dat kader geldt voor persoonsgegevens die worden verwerkt in verband met de overeenkomsten die onder deze richtlijn vallen.

  Bijgevolg mogen persoonsgegevens alleen worden verzameld of anderszins verwerkt overeenkomstig Verordening (EU) 2016/679 en Richtlijn 2002/58/EG.

  In geval van strijdigheid tussen deze richtlijn en het Unierecht inzake de bescherming van persoonsgegevens, moet het Unierecht prevaleren.

(38) Deze richtlijn mag de voorwaarden voor de rechtmatige verwerking van persoonsgegevens niet regelen, omdat deze kwestie met name door Verordening (EU) 2016/679 wordt geregeld.

  Derhalve is de verwerking van persoonsgegevens in verband met een binnen het toepassingsgebied van deze richtlijn vallende overeenkomst alleen rechtmatig indien zij strookt met de bepalingen van Verordening (EU) 2016/679 betreffende de rechtsgronden voor de verwerking van persoonsgegevens.

  Wanneer de verwerking van persoonsgegevens gebaseerd is op toestemming, met name uit hoofde van artikel 6, lid 1, onder a), van Verordening (EU) 2016/679, gelden de specifieke bepalingen van die verordening, met inbegrip van die welke betrekking hebben op de voorwaarden om te beoordelen of de toestemming vrijelijk is gegeven.

  In deze richtlijn mag de geldigheid van de gegeven toestemming niet worden geregeld.

  Verordening (EU) 2016/679 omvat tevens alomvattende rechten over het wissen en de overdraagbaarheid van gegevens.

  Deze richtlijn mag geen afbreuk doen aan die rechten, die gelden voor alle persoonsgegevens die door de consument aan de handelaar zijn verstrekt of die de handelaar heeft verzameld in verband met binnen het toepassingsgebied van deze richtlijn vallende overeenkomsten en wanneer de consument de overeenkomst heeft ontbonden overeenkomstig deze richtlijn.

(39) Het recht op wissen en het recht van de consument om zijn toestemming voor de verwerking van persoonsgegevens in te trekken, moet ook volledig gelden in verband met de onder deze richtlijn vallende overeenkomsten.

  Het recht van de consument om de overeenkomst overeenkomstig deze richtlijn te ontbinden, mag geen afbreuk doen aan het recht van de consument om overeenkomstig Verordening (EU) 2016/679 een voor de verwerking van zijn persoonsgegevens gegeven toestemming in te trekken.

(40) Deze richtlijn mag de gevolgen voor de onder deze richtlijn vallende overeenkomsten niet regelen wanneer de consument de toestemming voor de verwerking van zijn persoonsgegevens intrekt.

  Dergelijke gevolgen moeten onder het nationale recht blijven vallen.

(46) De redelijkheidsnorm waarnaar in deze richtlijn wordt verwezen, namelijk datgene wat redelijkerwijs door een persoon mag worden verwacht, moet op objectieve wijze worden vastgesteld, rekening houdend met de aard en het doel van de digitale inhoud of digitale dienst, de omstandigheden van het geval, en de gewoonten en handelswijzen van de betrokkenen.

  Met name moet een redelijke termijn om de digitale inhoud of digitale dienst conform te maken objectief worden vastgesteld, rekening houdend met de aard van het conformiteitsgebrek.

(48) Verordening (EU) 2016/679 of ander Unierecht inzake gegevensbescherming moet volledig van toepassing zijn op de verwerking van persoonsgegevens in verband met binnen het toepassingsgebied van deze richtlijn vallende overeenkomsten.

  Daarnaast mag deze richtlijn geen afbreuk doen aan de rechten, verplichtingen en niet-contractuele remedies als voorzien in Verordening (EU) 2016/679.

  Feiten die leiden tot een niet-naleving van de vereisten van Verordening (EU) 2016/679, waaronder kernbeginselen zoals de vereisten voor minimale gegevensverwerking, gegevensbescherming door ontwerp en gegevensbescherming door standaardinstellingen, kunnen, naargelang de omstandigheden van het geval ook worden geacht een conformiteitsgebrek van de digitale inhoud of digitale dienst met in deze richtlijn vastgelegde subjectieve of objectieve conformiteitsvereisten in te houden.

  Eén voorbeeld zou zijn indien een handelaar expliciet een verbintenis in de overeenkomst veronderstelt, of waarin de overeenkomst op die manier kan worden uitgelegd, wat ook verband houdt met de verplichtingen van de handelaar uit hoofde van Verordening (EU) 2016/679.

  In dat geval kan een dergelijke verbintenis onder een overeenkomst deel uit gaan maken van de subjectieve conformiteitsvereisten.

  Een tweede voorbeeld zou zijn indien niet-naleving van de verplichtingen van Verordening (EU) 2016/679 tegelijkertijd de digitale inhoud of digitale dienst ongeschikt kan maken voor het beoogde doel en daarom kan zorgen voor een gebrek aan conformiteit met het objectieve conformiteitsvereiste op grond waarvan de digitale inhoud of dienst geschikt moet zijn voor de doeleinden waarvoor digitale inhoud of digitale diensten van hetzelfde type gewoonlijk zou worden gebruikt.

(50) Bij de toepassing van de bepalingen van deze richtlijn moeten handelaren, onder meer met betrekking tot het algemeen gebruikte en machinaal leesbare gegevensformaat voor het opvragen van inhoud anders dan door de consument verstrekte of gecreëerde persoonsgegevens bij het gebruik van de digitale inhoud of digitale dienst, en onder meer met betrekking tot de beveiliging van informatiesystemen en digitale omgevingen, gebruikmaken van normen, open technische specificaties, goede praktijken en gedragscodes, ongeacht of deze op internationaal niveau, Unieniveau of op het niveau van een specifieke industriesector zijn vastgesteld.

  In dit verband kan de Commissie ter ondersteuning van de uniforme tenuitvoerlegging van deze richtlijn de ontwikkeling van internationale en Unienormen en de opstelling van een gedragscode bepleiten bij beroepsorganisaties en andere representatieve organisaties.

(60) Zonder afbreuk te doen aan het fundamentele recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer, met inbegrip van het recht op de vertrouwelijkheid van communicatie, en op de bescherming van de persoonsgegevens van de consument, dient de consument met de handelaar samen te werken teneinde deze laatste in staat te stellen zich ervan te vergewissen of de oorzaak voor het conformiteitsgebrek gelegen is in de digitale omgeving van de consument met gebruikmaking van de technisch beschikbare middelen die het minst ingrijpend zijn voor de consument.

  Dit kan bijvoorbeeld vaak gebeuren door de handelaar automatisch verstuurde meldingen van incidenten of details van de internetverbinding van de consument te verstrekken.

  Alleen in uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde omstandigheden waarin ongeacht het optimaal gebruik van alle andere middelen er geen enkele andere mogelijkheid is, moeten consumenten eventueel virtuele toegang verlenen tot hun digitale omgeving.

  Wanneer de consument echter niet samenwerkt met de handelaar en de consument in kennis was gesteld van de gevolgen van niet-samenwerking, dient de consument niet alleen te bewijzen dat de digitale inhoud of digitale dienst niet conform is, maar ook dat de digitale inhoud of digitale dienst niet conform was ten tijde van de levering van de digitale inhoud of digitale dienst wanneer de overeenkomst voorziet in één enkele levering of in een reeks afzonderlijke leveringen of, indien de overeenkomst voorziet in continue levering in een bepaalde periode, tijdens de looptijd van de overeenkomst.

(67) Wanneer de digitale inhoud of digitale dienst is geleverd voor een prijs, moet de consument alleen de overeenkomst kunnen ontbinden als het conformiteitsgebrek niet gering is.

  Wanneer de digitale inhoud of digitale dienst echter niet is geleverd voor een prijs, maar de consument persoonsgegevens heeft verstrekt, moet de consument ook het recht hebben de overeenkomst te ontbinden als het conformiteitsgebrek gering is, aangezien prijsvermindering als remedie geen beschikbare optie is voor de consument.

  In gevallen waarin de consument een prijs betaalt en persoonsgegevens verstrekt, moet de consument recht hebben op alle beschikbare remedies als er sprake is van een conformiteitsgebrek.

  Meer bepaald moet de consument het recht hebben, mits aan alle andere voorwaarden is voldaan, om de digitale inhoud of digitale dienst conform te laten maken, een prijsvermindering te krijgen die in verhouding is met het bedrag dat is betaald voor de digitale inhoud of digitale dienst, of de overeenkomst te doen ontbinden.

(69) Wanneer de consument persoonsgegevens heeft verstrekt aan de handelaar, moet de handelaar de verplichtingen uit hoofde van Verordening (EU) 2016/679 nakomen.

  Dergelijke verplichtingen moeten ook worden nageleefd in gevallen waarin de consument een prijs betaalt en persoonsgegevens verstrekt.

  In geval van ontbinding van de overeenkomst dient de handelaar zich ook te onthouden van gebruik van andere inhoud dan persoonsgegevens, die was verstrekt of gecreëerd door de consument bij het gebruik van de door de handelaar geleverde digitale inhoud of digitale dienst.

  Dergelijke inhoud zou kunnen bestaan uit digitale afbeeldingen, video- en audiobestanden en op mobiele apparatuur gecreëerde inhoud.

  De handelaar moet echter het recht hebben om gebruik te blijven maken van de door de consument verstrekte of gecreëerde inhoud wanneer die inhoud geen nut heeft buiten de context van de door de handelaar geleverde digitale inhoud of digitale dienst, alleen verband houdt met de activiteit van de consument, door de handelaar met andere gegevens is samengevoegd en niet of alleen met bovenmatige inspanningen kan worden ontvlochten, of door de consument en anderen gezamenlijk is gegenereerd, en andere consumenten die inhoud kunnen blijven gebruiken.

(70) De consument zou kunnen worden ontmoedigd om remedies toe te passen vanwege een conformiteitsgebrek van digitale inhoud of een digitale dienst indien de consument de toegang wordt ontzegd tot andere inhoud dan persoonsgegevens die de consument heeft verstrekt of gecreëerd met behulp van de digitale inhoud of digitale dienst.

  Om ervoor te zorgen dat de consument doeltreffende bescherming geniet met betrekking tot het recht de overeenkomst te ontbinden, moet de handelaar op verzoek van de consument die inhoud dan ook na ontbinding van de overeenkomst ter beschikking stellen van de consument.

(71) De consument moet het recht hebben om kosteloos de inhoud binnen een redelijke termijn op te vragen, zonder daarbij te worden belemmerd door de handelaar, in een algemeen gangbaar machinaal leesbaar gegevensformaat, met uitzondering van de kosten die door de eigen digitale omgeving van de consument zijn veroorzaakt, zoals de kosten van een netwerkverbinding, aangezien die kosten niet specifiek verband houden met de opvraging van de inhoud.

  De verplichting van de handelaar om dergelijke inhoud beschikbaar te stellen, mag echter niet gelden wanneer de inhoud alleen nut heeft binnen de context van het gebruik van de digitale inhoud of digitale dienst, alleen verband houdt met de activiteit van de consument, of door de handelaar met andere gegevens is samengevoegd en niet of alleen met bovenmatige inspanningen kan worden ontvlochten.

  In zulke gevallen heeft de inhoud geen groot praktisch nut of belang voor de consument, en wordt er ook rekening gehouden met de belangen van de handelaar.

  Bovendien mag de verplichting van de handelaar om na ontbinding van de overeenkomst alle inhoud aan de consument beschikbaar te stellen die niet uit persoonsgegevens bestaat en die is verstrekt of gecreëerd door de consument, geen afbreuk doen aan het recht van de handelaar om bepaalde inhoud overeenkomstig het toepasselijke recht niet openbaar te maken.

(78) Het conformiteitsgebrek van de aan de consument geleverde digitale inhoud of digitale dienst is vaak toe te schrijven aan een van de transacties in een keten, die zich uitstrekt van de oorspronkelijke ontwerper tot de eindhandelaar.

  Hoewel de eindhandelaar jegens de consument aansprakelijk moet zijn in geval van een conformiteitsgebrek, is het belangrijk ervoor te zorgen dat de handelaar passende rechten heeft ten opzichte van de personen in de transactieketen, zodat hij de aansprakelijkheid jegens de consument kan dekken.

  Zulke rechten moeten beperkt blijven tot commerciële transacties en mogen dan ook niet gelden voor situaties waarin de handelaar aansprakelijk is jegens de consument voor het conformiteitsgebrek van digitale inhoud of een digitale dienst die bestaat uit of is gebaseerd op software die was geleverd zonder de betaling van een prijs op basis van een kosteloze of open licentie door een persoon in eerdere schakels van de transactieketen.

  Het is echter aan de lidstaten om in hun nationaal recht te bepalen wie de personen in de transactieketen zijn tot wie de eindhandelaar zich kan richten en wat de wijzen en voorwaarden van dergelijke maatregelen zijn.